What do you think?
Rate this book
The SharpBrains Guide to Brain Fitness: How to Optimize Brain Health and Performance at Any Age
"“Your brain is your most precious asset, and it is wise to invest in it,” the authors write. Using charts, drawings, and up-to-date scientific studies, they present the case that any brain, at any age, can change for the better…The authors suggest myriad activities to help the process along…(This is) A stimulating, challenging resource, full of solid information and practical tips for improving brain health." -Kirkus Reviews
Modern life places extraordinary demands on our brains. Not only do we live longer than ever before, but we must constantly adapt to complex and rapidly evolving personal and professional realities. Yet, we often ignore our most precious resource to do so: our brain.
The SharpBrains Guide to Brain Fitness cuts through the clutter of misconceptions, superficial and conflicting media coverage, and aggressive marketing claims, to help readers discover what really works, and what doesn’t, to improve brain health and performance at any age, to delay or prevent cognitive decline, and become smarter consumers of both media coverage and scientific research in the process.
With useful, pragmatic and personalized tips and suggestions that are easy to implement, the SharpBrains Guide offers a groundbreaking new approach for self-assessing current brain fitness needs and identifying the most relevant and evidence-based methods to preserve and enhance brain function throughout life. Whether your goal is to become more resilient, enhance memory, ward off Alzheimer’s disease, or simply improve mental focus to perform better at work, this how-to guide shows you exactly how to “use it or lose it.”
This new and much-expanded edition of the guide AARP named a Best Book on Brain Fitness combines a user-friendly tutorial on how the brain works with advice on how to choose and integrate lifestyle changes and research-based brain training. Featuring an independent analysis of hundreds of scientific studies published in the last 10 years, the book also includes in-depth interviews with 20 leading scientists who often challenge conventional wisdom and prevailing brain health thinking and care.
A thought-provoking, practical and captivating read, the SharpBrains Guide makes the fascinating and complex subject of brain function and neuroplasticity easy to digest with its common sense approach. It’s time to rethink, and to truly apply, “use it or lose it.”
PRAISE FOR THE BOOK
"One of those books you cannot ignore. Insightful, to the point, actionable. A book for leaders, innovators, thought provokers and everyone who wants to act and live smarter and healthier, based on latest neuroscience." —Dr. Tobias Kiefer, Director Global Learning & Development, Booz & Company
"A great start for making sense new brain science and for taking active steps towards smart health, at the individual level, and Smart Health, at the societal level." —Misha Pavel, PhD, Program Director for the National Science Foundation’s Smart Health and Wellbeing Program
"This is the book you need to begin to think differently about your brain and actively embrace the exciting and promising reality that your brain’s health is the cause of the century." —Sandra Bond Chapman, PhD, Founder and Chief Director, UT-Dallas' Center for BrainHealth
“An essential reference on the field of brain fitness, neuroplasticity and cognitive health” —Walter Jessen, PhD, founder and editor, Highlight Health
“Recognized by AARP as one of the best and most comprehensive source of information, this book manages to remain open minded yet adequately critical at the same–a good model for all sharp minds to follow and benefit from.” —Dr. Peter Whitehouse, Professor of Neurology at Case Western Reserve University
“A much-needed resource to help us better understand our brains and minds and how to nourish them through life.“ —Susan E. Hoffman, Director, Osher Lifelong Learning Institute at UC Berkeley
Modern life places extraordinary demands on our brains. Not only do we live longer than ever before, but we must constantly adapt to complex and rapidly evolving personal and professional realities. Yet, we often ignore our most precious resource to do so: our brain.
The SharpBrains Guide to Brain Fitness cuts through the clutter of misconceptions, superficial and conflicting media coverage, and aggressive marketing claims, to help readers discover what really works, and what doesn’t, to improve brain health and performance at any age, to delay or prevent cognitive decline, and become smarter consumers of both media coverage and scientific research in the process.
With useful, pragmatic and personalized tips and suggestions that are easy to implement, the SharpBrains Guide offers a groundbreaking new approach for self-assessing current brain fitness needs and identifying the most relevant and evidence-based methods to preserve and enhance brain function throughout life. Whether your goal is to become more resilient, enhance memory, ward off Alzheimer’s disease, or simply improve mental focus to perform better at work, this how-to guide shows you exactly how to “use it or lose it.”
This new and much-expanded edition of the guide AARP named a Best Book on Brain Fitness combines a user-friendly tutorial on how the brain works with advice on how to choose and integrate lifestyle changes and research-based brain training. Featuring an independent analysis of hundreds of scientific studies published in the last 10 years, the book also includes in-depth interviews with 20 leading scientists who often challenge conventional wisdom and prevailing brain health thinking and care.
A thought-provoking, practical and captivating read, the SharpBrains Guide makes the fascinating and complex subject of brain function and neuroplasticity easy to digest with its common sense approach. It’s time to rethink, and to truly apply, “use it or lose it.”
PRAISE FOR THE BOOK
"One of those books you cannot ignore. Insightful, to the point, actionable. A book for leaders, innovators, thought provokers and everyone who wants to act and live smarter and healthier, based on latest neuroscience." —Dr. Tobias Kiefer, Director Global Learning & Development, Booz & Company
"A great start for making sense new brain science and for taking active steps towards smart health, at the individual level, and Smart Health, at the societal level." —Misha Pavel, PhD, Program Director for the National Science Foundation’s Smart Health and Wellbeing Program
"This is the book you need to begin to think differently about your brain and actively embrace the exciting and promising reality that your brain’s health is the cause of the century." —Sandra Bond Chapman, PhD, Founder and Chief Director, UT-Dallas' Center for BrainHealth
“An essential reference on the field of brain fitness, neuroplasticity and cognitive health” —Walter Jessen, PhD, founder and editor, Highlight Health
“Recognized by AARP as one of the best and most comprehensive source of information, this book manages to remain open minded yet adequately critical at the same–a good model for all sharp minds to follow and benefit from.” —Dr. Peter Whitehouse, Professor of Neurology at Case Western Reserve University
“A much-needed resource to help us better understand our brains and minds and how to nourish them through life.“ —Susan E. Hoffman, Director, Osher Lifelong Learning Institute at UC Berkeley
284 pages, Paperback
First published April 30, 2009
180 people are currently reading
1124 people want to read
About the author
Alvaro Fernandez
16 books48 followersAlvaro Fernandez runs SharpBrains, an independent market research firm and think tank tracking applied brain science. Named a Young Global Leader by the World Economic Forum, he has been quoted by The New York Times, The Wall Street Journal, CNN, and more.
Alvaro considers himself a "learning microorganism," and loves public speaking. He received masters in education and business from Stanford University, and teaches at UC-Berkeley Osher Lifelong Learning Institute. A native of Spain, he now lives in Washington, DC with his wife and young daughter.
Alvaro considers himself a "learning microorganism," and loves public speaking. He received masters in education and business from Stanford University, and teaches at UC-Berkeley Osher Lifelong Learning Institute. A native of Spain, he now lives in Washington, DC with his wife and young daughter.
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 30 of 31 reviews
April 13, 2019
Good book about brain science
What I like:
- good structure
- science point of view
- many examples and investigations
- it has practice useful
Top Quotes:
- "A consequence of the brain’s plasticity is that it may change with every experience, thought and emotion, from which it follows that you yourself have the potential power to change your brain with everything that"
- "you do, think, and feel. So brain fitness and optimization are about much more than crossword puzzles and blueberries; they are about cultivating a new mindset and mastering a new toolkit that allow us to appreciate and take full advantage of our brains’ incredible properties."
- "Since human attention is limited, trying to divide it between too many tasks necessarily results in performance errors. Emotional self-regulation: You"
- "This is because emotion and cognition are tightly interconnected. Controlling and managing emotion (including stress and anger) is crucial for performing successfully in anything."
- "Emotion is the system that tells us how important something is. Attention focuses us on the important and away from the unimportant things. Cognition tells us what to do about it. Cognitive skills are whatever it takes to do those things."
- "The central concept in this new approach is neuroplasticity, the brain’s lifelong capacity to change and rewire itself in response to the stimulation of learning and experience. This includes both the lifelong ability to create new neurons – neurogenesis – and to create new connections between neurons – synaptogenesis."
- "More specifically, neuroplasticity gives us the power to resist the effects of decline or disease by supporting our ability to accumulate knowledge and experiences, i.e., to learn. Learning helps to increase the so-called brain reserve"
- "By practicing a skill, one can repeatedly stimulate the same area of the brain, which strengthens existing neural connections and creates new ones. Over time, the brain can become more efficient, requiring less effort to do the same job."
- "Emotion is the system that tells us how important something is. Attention focuses us on the important and away from the unimportant things. Cognition tells us what to do about it. Cognitive skills are whatever it takes to do those things."
- "THE VIRTUOUS LEARNING CYCLE. There are 4 stages in the “Learning Cycle:” Stage One: We have a concrete experience. Stage Two: We develop reflective observations and connections. Stage Three: We generate abstract hypotheses Stage Four: Then we actively test those hypotheses. "
- "I propose that there are four pillars of learning: gathering, analyzing, creating, and acting. This is how we learn."
- "In other words, the “art of the learner” may be the art of finding connections between the new information or challenges and what we already know and care about."
- "Second, learning and changing are not that easy. Both require effort, and also, by definition, getting out of our comfort zones. We need to try new things, and to fail. The active testing phase is a critical one. Sometimes our hypothesis will be right, and sometimes it will be wrong. The fear of failing, the fear of looking not smart, is a key obstacle to learning that I see too often, especially with people who want to protect perceived reputations to such an extent that they do not let themselves try new learning cycles."
Advertisement: Train Your Brain. Read 3x Faster. Be More Productive.
- "There is not one single “attention,” but three separate functions of attention: alerting, orienting, and executive attention."
- "Recently, we uncovered an important mechanism by which a month of mindfulness meditation (about 11 hours of practice, 0.5 per day, 5 days a week) improves attention and self-regulation (Tang et al 2010; 2012). This mechanism is a change in the white matter that conducts"
- "What are my priorities? 1) the ability to manage stressful situations, 2) the concentration power to avoid distractions, and 3) being able to recognize and manage one’s emotions"
- "How important do you believe the following brain functions are for thriving personally and professionally in the 21st Century? Ranked from very important to less: Ability to manage stressful situations Concentration power to avoid distractions Being able to recognize and manage one’s emotions Processing new information quickly Defining and pursuing personally meaningful goals Being able to monitor and manage one’s thought processes Ability to deal with new, uncertain situations Planning ahead and solving problems in systematic ways Ability to multi-task Remembering faces and names"
- "Meditation is one of the techniques to change both brain activity and structures, and may give us unique control over attention by promoting broadening and focus."
- "How do we change behavior? There is such as thing as the science of behavior change. Prochaska, a major researcher in this domain, proposes that there are a several stages of change. It starts with precontemplation (before people start thinking about a change), then moves to contemplation (when people really think about it), to action (when people are actually trying something to change) and maintenance (at least 6 months), and ends with termination (when a new behavior is in place)."
- "SELF-MONITORING To change, one needs to know what to change to start with, which implies being able to self-monitor somehow, to evaluate strengths and weaknesses and then act on this knowledge."
- "Finally having a healthy brain helps promote overall health. Indeed, our brain not only makes us capable of interacting with the outside world but also monitors our internal world which impacts our health overall. The same way a healthy body is important for a healthy brain, a healthy brain is important for a healthy body."
- "we can intervene on our neuroplasticity."
- "The key is to keep learning."
- "Every thought, emotion, experience, perception and action that our brain does can modify our brain. It doesn’t change all at once of course but it does progressively. It thus becomes important to monitor our emotions and experiences because ultimately they can change our brain."
- "Social stress is bad for the brain."
- "HOW DOES PHYSICAL EXERCISE AFFECT THE BRAIN? Finally, physical exercise triggers the formation of new blood vessels (angiogenesis) in the brain."
- "STAYING FIT IMPROVES COGNITION. These studies suggest that physical fitness in children is associated with a) better cognitive performance and b) larger brain structures (usually the ones responsible for the performance difference). The results do not show a causal"
- "Aerobic exercise, at least thirty to sixty minutes per day, three days a week, has been shown to have an impact in a variety of experiments. And We typically say that good “brain exercise” requires novelty, variety and challenge."
- "Can what we eat impact how well we function in the short-run? The answer seems to be yes."
- "CHAPTER HIGHLIGHTS The brain constitutes only 2% of total body weight but accounts for 25% of the total body glucose utilization. Its energy needs are great, which is part of the reason why what we ingest can affect how well we function cognitively. The effects of nutrition can be short-term (such as a surge of energy and a resulting brain boost) but also long-term. For instance, high adherence to the Mediterranean Diet (high intakes of vegetables, fruits, cereals, moderate intake of fish and alcohol and low intakes of dairy products, meat) helps reduce risks of cognitive decline and dementia. Of note, no nutritional supplement has been shown to effectively and safely improve cognition in healthy individuals: overall diet is what matters."
- "HIGHLIGHTS: Brain health requires a holistic approach involving appropriate nutrition, stimulating brain activities, physical activities, and stress reduction. No matter one’s brain status or age, there is much that can be done to improve brain functions."
- "The most important take home message about brain health is that we now know that no matter what your brain status or age, there is much you can do to significantly improve brain functions and slow brain aging. Based on emerging information, what is especially nice is the fact that unlike many things in life our brain health is largely under own control."
- "Learning and mastering new skills is what builds and strengthens neural connections, and we can stimulate learning by exposing ourselves to activities that challenge the routine and the familiar."
- "“Use It or Lose It” is not about doing one more crossword puzzle, it is about “stretching” our mental capacity often and in new, varied, and challenging ways. Maintaining functionality longer in healthy individuals is as important as preventing Alzheimer’s pathology. Lifelong participation in cognitively engaging activities results in delayed cognitive decline in healthy individuals and in spending less time living with dementia in people diagnosed with Alzheimer’s disease."
- "There is not one general intelligence but many different cognitive abilities."
- "The effect of social engagement can be observed directly in the brain."
- "A social interaction that creates a cognitive boost is one in which the person is engaged and motivated, that is, uses executive functions (by engaging in perspective taking, mind reading, monitoring, and inhibition skills)."
- "Positive Thinking: Thinking positively about stressors can help moderate stress."
- "Thinking about positive events in general may also help enhance your mood and happiness and lower your levels of stress."
- "MEDITATION: A CAPACITY-BUILDING TECHNIQUE TO MANAGE STRESS AND BUILD RESILIENCE"
- "Some stress is good (it can increase alertness), some is bad (high and sustained levels of stress can alter several physical functions and cause the death of brain cells). The key for good mental functioning is to regulate your stress. Stress management can be achieved by using lifestyle solutions (such as positive thinking and physical exercise) and targeted, capacity-building techniques and products (such as meditation and biofeedback systems)."
- "one of the most profound ways to improve brain functioning is to change the way we speak and listen to others."
- "Knowing how to regulate one’s breathing can then become a learned skill, and can in turn help in optimizing brain"
- "CHAPTER HIGHLIGHTS Physical exercise, balanced nutrition, stress management, and social and cognitive engagement provide a foundation for maximizing brain health and functions. Cross-training your brain builds on and goes beyond that foundation by enhancing targeted capacities."
- "Each of us face different cognitive demands and have different starting points, so there is no general brain training solution for everyone and everything. Meditation, biofeedback, cognitive therapy and cognitive training are four types of brain training backed by scientific evidence, and emerging “conditions of use” facilitate the transfer from training to real life benefits. Technology-enabled options can make brain training more effective and accessible, if used with knowledge and with care"
- "neuroplasticity: the awareness that we can improve our lives by refining or “training” our brains, and the growing research behind a number of tools such as cognitive therapy."
- "HIGHLIGHTS: Fluid intelligence, which may be defined as the ability to deal with new problems, can be improved with training on a working memory task. Transfer of working memory training benefits can be observed from one task to another."
- "Overload, multi-tasking, and fears about the future make her sometimes slip into a depressed mood. Physical exercise helps her relieve some stress but it may not be enough. Practicing meditation could make a significant difference. She could also start using a biofeedback device to be better equipped when confronted with stressful situations and to build resilience in general."
- "Your health starts and ends with your brain’s health. Your brain is the most vital organ and supports everyday things you do, including your ability to think, learn, reason, create, problem solve, imagine, decide, or plan. You should start and end every day thinking about how well you have tended to the health of your brain, whatever life stage you are in. It is just as essential to measure, monitor and maximize your brain fitness as it is to measure, monitor and maximize your physical fitness. In fact, more can be done to keep your brain healthy than any other part of your body. As a start to your new commitment to brain health, take seriously the recommendations and ideas generated from reading The SharpBrains Guide to Brain Fitness. I invite you to impact, imagine, innovate, and inspire. Impact. We always want something easy to do, like a certain number of puzzles to complete each day or a magic pill to take, to make us think smarter and keep our brain healthy. But simplistic formulas do not have a substantial and lasting impact on such a complex organ as our brain. Imagine. We know more about the universe than we do about the human brain, but brain science".
Advertisement: Read 3x Faster. Be More Productive. Train Your Brain.
What I like:
- good structure
- science point of view
- many examples and investigations
- it has practice useful
Top Quotes:
- "A consequence of the brain’s plasticity is that it may change with every experience, thought and emotion, from which it follows that you yourself have the potential power to change your brain with everything that"
- "you do, think, and feel. So brain fitness and optimization are about much more than crossword puzzles and blueberries; they are about cultivating a new mindset and mastering a new toolkit that allow us to appreciate and take full advantage of our brains’ incredible properties."
- "Since human attention is limited, trying to divide it between too many tasks necessarily results in performance errors. Emotional self-regulation: You"
- "This is because emotion and cognition are tightly interconnected. Controlling and managing emotion (including stress and anger) is crucial for performing successfully in anything."
- "Emotion is the system that tells us how important something is. Attention focuses us on the important and away from the unimportant things. Cognition tells us what to do about it. Cognitive skills are whatever it takes to do those things."
- "The central concept in this new approach is neuroplasticity, the brain’s lifelong capacity to change and rewire itself in response to the stimulation of learning and experience. This includes both the lifelong ability to create new neurons – neurogenesis – and to create new connections between neurons – synaptogenesis."
- "More specifically, neuroplasticity gives us the power to resist the effects of decline or disease by supporting our ability to accumulate knowledge and experiences, i.e., to learn. Learning helps to increase the so-called brain reserve"
- "By practicing a skill, one can repeatedly stimulate the same area of the brain, which strengthens existing neural connections and creates new ones. Over time, the brain can become more efficient, requiring less effort to do the same job."
- "Emotion is the system that tells us how important something is. Attention focuses us on the important and away from the unimportant things. Cognition tells us what to do about it. Cognitive skills are whatever it takes to do those things."
- "THE VIRTUOUS LEARNING CYCLE. There are 4 stages in the “Learning Cycle:” Stage One: We have a concrete experience. Stage Two: We develop reflective observations and connections. Stage Three: We generate abstract hypotheses Stage Four: Then we actively test those hypotheses. "
- "I propose that there are four pillars of learning: gathering, analyzing, creating, and acting. This is how we learn."
- "In other words, the “art of the learner” may be the art of finding connections between the new information or challenges and what we already know and care about."
- "Second, learning and changing are not that easy. Both require effort, and also, by definition, getting out of our comfort zones. We need to try new things, and to fail. The active testing phase is a critical one. Sometimes our hypothesis will be right, and sometimes it will be wrong. The fear of failing, the fear of looking not smart, is a key obstacle to learning that I see too often, especially with people who want to protect perceived reputations to such an extent that they do not let themselves try new learning cycles."
Advertisement: Train Your Brain. Read 3x Faster. Be More Productive.
- "There is not one single “attention,” but three separate functions of attention: alerting, orienting, and executive attention."
- "Recently, we uncovered an important mechanism by which a month of mindfulness meditation (about 11 hours of practice, 0.5 per day, 5 days a week) improves attention and self-regulation (Tang et al 2010; 2012). This mechanism is a change in the white matter that conducts"
- "What are my priorities? 1) the ability to manage stressful situations, 2) the concentration power to avoid distractions, and 3) being able to recognize and manage one’s emotions"
- "How important do you believe the following brain functions are for thriving personally and professionally in the 21st Century? Ranked from very important to less: Ability to manage stressful situations Concentration power to avoid distractions Being able to recognize and manage one’s emotions Processing new information quickly Defining and pursuing personally meaningful goals Being able to monitor and manage one’s thought processes Ability to deal with new, uncertain situations Planning ahead and solving problems in systematic ways Ability to multi-task Remembering faces and names"
- "Meditation is one of the techniques to change both brain activity and structures, and may give us unique control over attention by promoting broadening and focus."
- "How do we change behavior? There is such as thing as the science of behavior change. Prochaska, a major researcher in this domain, proposes that there are a several stages of change. It starts with precontemplation (before people start thinking about a change), then moves to contemplation (when people really think about it), to action (when people are actually trying something to change) and maintenance (at least 6 months), and ends with termination (when a new behavior is in place)."
- "SELF-MONITORING To change, one needs to know what to change to start with, which implies being able to self-monitor somehow, to evaluate strengths and weaknesses and then act on this knowledge."
- "Finally having a healthy brain helps promote overall health. Indeed, our brain not only makes us capable of interacting with the outside world but also monitors our internal world which impacts our health overall. The same way a healthy body is important for a healthy brain, a healthy brain is important for a healthy body."
- "we can intervene on our neuroplasticity."
- "The key is to keep learning."
- "Every thought, emotion, experience, perception and action that our brain does can modify our brain. It doesn’t change all at once of course but it does progressively. It thus becomes important to monitor our emotions and experiences because ultimately they can change our brain."
- "Social stress is bad for the brain."
- "HOW DOES PHYSICAL EXERCISE AFFECT THE BRAIN? Finally, physical exercise triggers the formation of new blood vessels (angiogenesis) in the brain."
- "STAYING FIT IMPROVES COGNITION. These studies suggest that physical fitness in children is associated with a) better cognitive performance and b) larger brain structures (usually the ones responsible for the performance difference). The results do not show a causal"
- "Aerobic exercise, at least thirty to sixty minutes per day, three days a week, has been shown to have an impact in a variety of experiments. And We typically say that good “brain exercise” requires novelty, variety and challenge."
- "Can what we eat impact how well we function in the short-run? The answer seems to be yes."
- "CHAPTER HIGHLIGHTS The brain constitutes only 2% of total body weight but accounts for 25% of the total body glucose utilization. Its energy needs are great, which is part of the reason why what we ingest can affect how well we function cognitively. The effects of nutrition can be short-term (such as a surge of energy and a resulting brain boost) but also long-term. For instance, high adherence to the Mediterranean Diet (high intakes of vegetables, fruits, cereals, moderate intake of fish and alcohol and low intakes of dairy products, meat) helps reduce risks of cognitive decline and dementia. Of note, no nutritional supplement has been shown to effectively and safely improve cognition in healthy individuals: overall diet is what matters."
- "HIGHLIGHTS: Brain health requires a holistic approach involving appropriate nutrition, stimulating brain activities, physical activities, and stress reduction. No matter one’s brain status or age, there is much that can be done to improve brain functions."
- "The most important take home message about brain health is that we now know that no matter what your brain status or age, there is much you can do to significantly improve brain functions and slow brain aging. Based on emerging information, what is especially nice is the fact that unlike many things in life our brain health is largely under own control."
- "Learning and mastering new skills is what builds and strengthens neural connections, and we can stimulate learning by exposing ourselves to activities that challenge the routine and the familiar."
- "“Use It or Lose It” is not about doing one more crossword puzzle, it is about “stretching” our mental capacity often and in new, varied, and challenging ways. Maintaining functionality longer in healthy individuals is as important as preventing Alzheimer’s pathology. Lifelong participation in cognitively engaging activities results in delayed cognitive decline in healthy individuals and in spending less time living with dementia in people diagnosed with Alzheimer’s disease."
- "There is not one general intelligence but many different cognitive abilities."
- "The effect of social engagement can be observed directly in the brain."
- "A social interaction that creates a cognitive boost is one in which the person is engaged and motivated, that is, uses executive functions (by engaging in perspective taking, mind reading, monitoring, and inhibition skills)."
- "Positive Thinking: Thinking positively about stressors can help moderate stress."
- "Thinking about positive events in general may also help enhance your mood and happiness and lower your levels of stress."
- "MEDITATION: A CAPACITY-BUILDING TECHNIQUE TO MANAGE STRESS AND BUILD RESILIENCE"
- "Some stress is good (it can increase alertness), some is bad (high and sustained levels of stress can alter several physical functions and cause the death of brain cells). The key for good mental functioning is to regulate your stress. Stress management can be achieved by using lifestyle solutions (such as positive thinking and physical exercise) and targeted, capacity-building techniques and products (such as meditation and biofeedback systems)."
- "one of the most profound ways to improve brain functioning is to change the way we speak and listen to others."
- "Knowing how to regulate one’s breathing can then become a learned skill, and can in turn help in optimizing brain"
- "CHAPTER HIGHLIGHTS Physical exercise, balanced nutrition, stress management, and social and cognitive engagement provide a foundation for maximizing brain health and functions. Cross-training your brain builds on and goes beyond that foundation by enhancing targeted capacities."
- "Each of us face different cognitive demands and have different starting points, so there is no general brain training solution for everyone and everything. Meditation, biofeedback, cognitive therapy and cognitive training are four types of brain training backed by scientific evidence, and emerging “conditions of use” facilitate the transfer from training to real life benefits. Technology-enabled options can make brain training more effective and accessible, if used with knowledge and with care"
- "neuroplasticity: the awareness that we can improve our lives by refining or “training” our brains, and the growing research behind a number of tools such as cognitive therapy."
- "HIGHLIGHTS: Fluid intelligence, which may be defined as the ability to deal with new problems, can be improved with training on a working memory task. Transfer of working memory training benefits can be observed from one task to another."
- "Overload, multi-tasking, and fears about the future make her sometimes slip into a depressed mood. Physical exercise helps her relieve some stress but it may not be enough. Practicing meditation could make a significant difference. She could also start using a biofeedback device to be better equipped when confronted with stressful situations and to build resilience in general."
- "Your health starts and ends with your brain’s health. Your brain is the most vital organ and supports everyday things you do, including your ability to think, learn, reason, create, problem solve, imagine, decide, or plan. You should start and end every day thinking about how well you have tended to the health of your brain, whatever life stage you are in. It is just as essential to measure, monitor and maximize your brain fitness as it is to measure, monitor and maximize your physical fitness. In fact, more can be done to keep your brain healthy than any other part of your body. As a start to your new commitment to brain health, take seriously the recommendations and ideas generated from reading The SharpBrains Guide to Brain Fitness. I invite you to impact, imagine, innovate, and inspire. Impact. We always want something easy to do, like a certain number of puzzles to complete each day or a magic pill to take, to make us think smarter and keep our brain healthy. But simplistic formulas do not have a substantial and lasting impact on such a complex organ as our brain. Imagine. We know more about the universe than we do about the human brain, but brain science".
Advertisement: Read 3x Faster. Be More Productive. Train Your Brain.
August 23, 2014
The SharpBrains Guide to Brain Fitness
The reason I wanted to read and review this book is that brain science is a very important subject to me. I’ve had three serious jolts to my head, all were life altering. Brain science is still a subject that needs a lot more study and investigation in my opinion. The brain goes through so many changes in a lifetime: car accidents, sports accidents, kids falling down hitting their heads, hormonal changes, diet, old age . . . it’s a wonder we survive all of this trauma. The big problem is that when these injuries occur, most people don’t realize any damage has been done. They just know that people suddenly are reacting differently to them, they can’t do math any longer, they lose control of their spending habits, engage in risky behavior, or they can’t perform as well as they were able to before.
That is why this company is so important to all of us. They’ve been tracking brain health and neuroscience research since 2005. They’ve gathered a lot of information from the top scientists around the globe to make us more aware of how to take care of our minds—to make us wiser in how to change our brains and gain the specific function we have lost over the years.
The book is divided into nine chapters. Eight of the chapters include interviews from some of the top brain scientists from around the world. Over 100 brain researchers have contributed to this volume providing invaluable information on the subject.
In chapter one, “Start with the Brain in Mind,” the text goes into detail about how the brain functions with a focus on memory, attention, emotions, perception, motor skills, visual and spatial processing, and executive functions. The explanations give real-life examples, so that a person can easily relate to the different areas of function. Neurons are clearly explained, areas of the brain and functions, like memory, attention, etc., are lightly touched upon. Neuroplasticity is explained and how to improve learning capabilities.
In chapter two, “Be a Coach, not a Patient,” some of the advancements in brain health are brought to light. There is a breakdown of a survey taken about what the average person is most concerned with in their brain health. Various new studies are examined and explained, plus a few tips that are theorized to help cognition.
In chapter three, “Mens Sana In Corpore Sano,” physical exercise is examined in detail — new studies that show the benefits to the brain through exercise and how it can slow the progression of brain atrophy as we grow older.
In chapter four, “You Are What You Eat and Drink (Up to a Point),” as the chapter title reveals, there is much talk about diet and how it effects the brain. Further discussion is included on antioxidants, supplements, caffeine and alcohol, diabetes and smoking, and how obesity affects the brain. (We all better get on those diets now!)
In chapter five, “Oh, the Places You’ll Go,” different types of mental activity are mentioned and the importance of continuing to learn new information. Crossword puzzles are discussed and why they aren’t enough, and how they lose value over time. Another important subject is brought up: how to delay the onset of Alzheimer’s, and the importance of lifelong learning to buy more time. What education, board games, and playing cards have in common. And, a few video games are highlighted as helping various brain functions.
In chapter six, “Oh, the People You’ll Meet,” explains the importance of brain health and social relationships. The more social connections one has the healthier the brain is.
In chapter seven, “Manage Stress, Build Resilience,” There is good stress and bad stress. Chronic stress causes serious changes in the body chemicals and the brain. A section of lifestyle adjustments are suggested with highlights on the benefits of the various options listed. At the end of this chapter is a long section with many specialists explaining the effects of stress and the changes we can make to improve our brains and bodies.
In chapter eight, “Cross-train Your Brain,” Brain training is explained in detail and how to get the most from the training you choose, as well as brain training games, biofeedback, cognitive behavioral training, and a SharpBrains recommendation on the top brain training programs.
In chapter nine, “How to Be Your Own Brain Fitness Coach,” is a chapter to put everything in the book into a workable plan. There are personal stories explaining how various people can deal with improving their brains and life in general.
Overall, “The SmartBrains Guide to Brain Fitness” is full of valuable information. Whether you want to target a specific area in your life or whether you want to just tune-up the whole brain-body connection, this book has so much to offer. It takes complex principles and puts them in simple language that is easy to understand, and it offers a deep understanding of how our brains work, and what we can do to make it better—even as we age. This is a must-read for anyone concerned about their brain health.
I told someone that I would let them read this book when I am finished with it. I don’t want to let this go now. I think I’ll buy them a copy of their own.
I’d like to thank the authors for this complimentary copy in exchange for an honest review.
The reason I wanted to read and review this book is that brain science is a very important subject to me. I’ve had three serious jolts to my head, all were life altering. Brain science is still a subject that needs a lot more study and investigation in my opinion. The brain goes through so many changes in a lifetime: car accidents, sports accidents, kids falling down hitting their heads, hormonal changes, diet, old age . . . it’s a wonder we survive all of this trauma. The big problem is that when these injuries occur, most people don’t realize any damage has been done. They just know that people suddenly are reacting differently to them, they can’t do math any longer, they lose control of their spending habits, engage in risky behavior, or they can’t perform as well as they were able to before.
That is why this company is so important to all of us. They’ve been tracking brain health and neuroscience research since 2005. They’ve gathered a lot of information from the top scientists around the globe to make us more aware of how to take care of our minds—to make us wiser in how to change our brains and gain the specific function we have lost over the years.
The book is divided into nine chapters. Eight of the chapters include interviews from some of the top brain scientists from around the world. Over 100 brain researchers have contributed to this volume providing invaluable information on the subject.
In chapter one, “Start with the Brain in Mind,” the text goes into detail about how the brain functions with a focus on memory, attention, emotions, perception, motor skills, visual and spatial processing, and executive functions. The explanations give real-life examples, so that a person can easily relate to the different areas of function. Neurons are clearly explained, areas of the brain and functions, like memory, attention, etc., are lightly touched upon. Neuroplasticity is explained and how to improve learning capabilities.
In chapter two, “Be a Coach, not a Patient,” some of the advancements in brain health are brought to light. There is a breakdown of a survey taken about what the average person is most concerned with in their brain health. Various new studies are examined and explained, plus a few tips that are theorized to help cognition.
In chapter three, “Mens Sana In Corpore Sano,” physical exercise is examined in detail — new studies that show the benefits to the brain through exercise and how it can slow the progression of brain atrophy as we grow older.
In chapter four, “You Are What You Eat and Drink (Up to a Point),” as the chapter title reveals, there is much talk about diet and how it effects the brain. Further discussion is included on antioxidants, supplements, caffeine and alcohol, diabetes and smoking, and how obesity affects the brain. (We all better get on those diets now!)
In chapter five, “Oh, the Places You’ll Go,” different types of mental activity are mentioned and the importance of continuing to learn new information. Crossword puzzles are discussed and why they aren’t enough, and how they lose value over time. Another important subject is brought up: how to delay the onset of Alzheimer’s, and the importance of lifelong learning to buy more time. What education, board games, and playing cards have in common. And, a few video games are highlighted as helping various brain functions.
In chapter six, “Oh, the People You’ll Meet,” explains the importance of brain health and social relationships. The more social connections one has the healthier the brain is.
In chapter seven, “Manage Stress, Build Resilience,” There is good stress and bad stress. Chronic stress causes serious changes in the body chemicals and the brain. A section of lifestyle adjustments are suggested with highlights on the benefits of the various options listed. At the end of this chapter is a long section with many specialists explaining the effects of stress and the changes we can make to improve our brains and bodies.
In chapter eight, “Cross-train Your Brain,” Brain training is explained in detail and how to get the most from the training you choose, as well as brain training games, biofeedback, cognitive behavioral training, and a SharpBrains recommendation on the top brain training programs.
In chapter nine, “How to Be Your Own Brain Fitness Coach,” is a chapter to put everything in the book into a workable plan. There are personal stories explaining how various people can deal with improving their brains and life in general.
Overall, “The SmartBrains Guide to Brain Fitness” is full of valuable information. Whether you want to target a specific area in your life or whether you want to just tune-up the whole brain-body connection, this book has so much to offer. It takes complex principles and puts them in simple language that is easy to understand, and it offers a deep understanding of how our brains work, and what we can do to make it better—even as we age. This is a must-read for anyone concerned about their brain health.
I told someone that I would let them read this book when I am finished with it. I don’t want to let this go now. I think I’ll buy them a copy of their own.
I’d like to thank the authors for this complimentary copy in exchange for an honest review.
December 2, 2013
This is an excellent overview of the fundamentals of brain fitness. It addresses the role of a wide variety of approaches including diet, exercise, and cognitive training. It is enriched by excerpts from interviews from a wide variety of scientists. Most importantly it presents the latest evidence about the effectiveness of various approaches to brain fitness with a view to helping the average reader evaluate the claims of the various products and approaches.
December 25, 2013
**This is your brain on neuroplasticity.**
Sure, we all know that it’s possible to make our bodies more fit, but did you know we can do the same with our brains?
Thanks to neuroplasticity—the brain’s ability to continually change itself in response to new experiences by generating more neurons and connections within—we actually have the power to improve the health and functioning of our brains at any age:
“Lifelong brain plasticity means that the way we live our live impact, for better or worse, our brain’s structure and functioning…There is no single ‘magic pill’ when in comes to brain fitness. Instead, there are a number of lifestyle guidelines and emerging tools that can empower you to harness your brain’s neuroplasticity, helping to both maximize brain health and performance in the short-term and investing in your future by building up cognitive reserve.” (p. 201)
Better brain fitness translates to improvements in memory, learning, attention, concentration, processing speeds, emotional regulation, stress management, and cognitive reserve (essential for buffering age- and disease-related cognitive decline). This book serves as a guide for understanding and achieving brain fitness. After providing a tour of the human brain and overview of neuroplasticity, it details the key pillars of brain fitness: physical exercise, balanced nutrition, cognitive engagement, social engagement, stress management, emotional resiliency, and brain training practices such as meditation, reframing, biofeedback, and cognitive training.
Overall, I thought this book was worth the read. But, I’ve got to admit that at times it did feel like a brain workout to power through the dry writing and interview transcripts dominating the book. (I guess that means this book has already helped to sharpen my brain fitness.) Luckily, I also feel like I am taking away a lot of information that will continue to help me harness the power of neuroplasticity.
Wrap your brain around this book to pump up your level of cognitive fitness. (Just be prepared for the workouts you too might encounter while getting through the book.)
Sure, we all know that it’s possible to make our bodies more fit, but did you know we can do the same with our brains?
Thanks to neuroplasticity—the brain’s ability to continually change itself in response to new experiences by generating more neurons and connections within—we actually have the power to improve the health and functioning of our brains at any age:
“Lifelong brain plasticity means that the way we live our live impact, for better or worse, our brain’s structure and functioning…There is no single ‘magic pill’ when in comes to brain fitness. Instead, there are a number of lifestyle guidelines and emerging tools that can empower you to harness your brain’s neuroplasticity, helping to both maximize brain health and performance in the short-term and investing in your future by building up cognitive reserve.” (p. 201)
Better brain fitness translates to improvements in memory, learning, attention, concentration, processing speeds, emotional regulation, stress management, and cognitive reserve (essential for buffering age- and disease-related cognitive decline). This book serves as a guide for understanding and achieving brain fitness. After providing a tour of the human brain and overview of neuroplasticity, it details the key pillars of brain fitness: physical exercise, balanced nutrition, cognitive engagement, social engagement, stress management, emotional resiliency, and brain training practices such as meditation, reframing, biofeedback, and cognitive training.
Overall, I thought this book was worth the read. But, I’ve got to admit that at times it did feel like a brain workout to power through the dry writing and interview transcripts dominating the book. (I guess that means this book has already helped to sharpen my brain fitness.) Luckily, I also feel like I am taking away a lot of information that will continue to help me harness the power of neuroplasticity.
Wrap your brain around this book to pump up your level of cognitive fitness. (Just be prepared for the workouts you too might encounter while getting through the book.)
September 1, 2015
It is easy to read and gives a really nice overview of the ways we could improve our cognitive skills. It also offers understandable scientific explanations plus interviews with people who are currently working in the field of neuroscience, which I found quite interesting and informative.
February 16, 2017
I picked up this book due to a sparked interest that I can only describe as impulsive but long founded, deeply rooted in my fascination of the magical human brain, and mental health. The book tackled certain myths about the brain. It does so by explaining the amazing ability of the brain: Neuroplasticity, which was only recently discovered, transformed how neuroscientists consider the brain and consequently debunked some of these myths. Certainly, the major leap in neuroscience couldn't have been achieved if it weren't for advances in brain imagining, be it structural (CAT, MRI) or functional (fMRI, PET). Neuroplasticity is the ability by which the brain learns new information, skills and adapt to change. It debunks a prevailing myth such as the "brain age", and emphasizes how our brain is as healthy as we want it to be, through continual activation, with new skills and varied challenges.
Chapter one covers the basics of brain pathology, structure (two hemispheres and four lobes) and functions (Executive, attention, perception, language and auditory processing..etc). Chapter two tackles the four complementary methods (or pillars) to improve brain functions, stimulate it and maximize its performance: balanced nutrition, stress management, physical exercise, and mental stimulation. Chapter three covers different types of brain training: Cognitive therapy, Meditation, and Biofeedback. From here, it goes on to elaborate on Computer-based software aimed at brain training (which is the aim of the book). This is where it got soul-suckingly boring for me. To be fair, this was the description of the book. It is a guide with the following premise: cognition can be broken down into a set of functions that can be individually or collectively trained through simple computer software for overall brain function improvement. However, I didn't expect it to turn into a competitor analysis, especially in Chapter 4 where it compares more than 100000000 different brain training software (that's how many they felt). I paused the book at that point. When I resumed, I decided to skip that part. Chapters 5 and 6 went on the impact of the aforementioned discoveries on the future.
The interviews after each chapter were interesting and quite informative. These are interviews with experts in their fields, and pioneering figures in neuroscience. Hence, it covers topics such as Alzheimer's, and how "cognitive reserve" delays its onset and ease symptoms, correlating to neuroplasticity all the time. One of the fascinating facts I learned was the huge number of cases that have the brain pathology of an Alzheimer's patient but never shown any symptoms during their lifetime. This is because of their "cognitive reserve", "a reserve of neurons and connections one builds thanks to an intellectually stimulating and diverse life." Interviews with neurotheologists (I didn't even know that science existed) show the strong link between religion and spiritual beliefs on brain chemistry. Psychologists who work in education (and vice versa) link many concepts in neuroscience in teaching.
Another important point the book tackled is the urgency for objective "seal of approval" on brain training programs to avoid much of the un-needed "embellished" marketing which taints the little we know about neuroscience and jeopardizes its honesty. For instance, Lumosity, a famous brain training app got fined $2 million for deceptive advertising. This is a crucial issue as brain training is an emerging field after all suffering from many controversies already. Such "fines" threatens academic funding of research, and makes it harder for people to accept the results of these researches, and research-based products.
Chapter one covers the basics of brain pathology, structure (two hemispheres and four lobes) and functions (Executive, attention, perception, language and auditory processing..etc). Chapter two tackles the four complementary methods (or pillars) to improve brain functions, stimulate it and maximize its performance: balanced nutrition, stress management, physical exercise, and mental stimulation. Chapter three covers different types of brain training: Cognitive therapy, Meditation, and Biofeedback. From here, it goes on to elaborate on Computer-based software aimed at brain training (which is the aim of the book). This is where it got soul-suckingly boring for me. To be fair, this was the description of the book. It is a guide with the following premise: cognition can be broken down into a set of functions that can be individually or collectively trained through simple computer software for overall brain function improvement. However, I didn't expect it to turn into a competitor analysis, especially in Chapter 4 where it compares more than 100000000 different brain training software (that's how many they felt). I paused the book at that point. When I resumed, I decided to skip that part. Chapters 5 and 6 went on the impact of the aforementioned discoveries on the future.
The interviews after each chapter were interesting and quite informative. These are interviews with experts in their fields, and pioneering figures in neuroscience. Hence, it covers topics such as Alzheimer's, and how "cognitive reserve" delays its onset and ease symptoms, correlating to neuroplasticity all the time. One of the fascinating facts I learned was the huge number of cases that have the brain pathology of an Alzheimer's patient but never shown any symptoms during their lifetime. This is because of their "cognitive reserve", "a reserve of neurons and connections one builds thanks to an intellectually stimulating and diverse life." Interviews with neurotheologists (I didn't even know that science existed) show the strong link between religion and spiritual beliefs on brain chemistry. Psychologists who work in education (and vice versa) link many concepts in neuroscience in teaching.
"For example, educators are among the professions that should really know how to cope with chronic stress, given the growing research on how chronic stress affects neurogenesis and cognitive performance overall. Education, like the culture it subsumes, is a conservative phenomenon. Science and technology move rapidly, education does not. So if schools often resemble the schools of fifty years ago, that should not be surprising. Parents remember their school experiences, and since they have survived them, they are typically leery about educators "experimenting" with their children. Which explains why, in general, schools have not incorporated many of the lessons of neuroscience, and cognitive psychology." - Dr Robert Sylwester
Another important point the book tackled is the urgency for objective "seal of approval" on brain training programs to avoid much of the un-needed "embellished" marketing which taints the little we know about neuroscience and jeopardizes its honesty. For instance, Lumosity, a famous brain training app got fined $2 million for deceptive advertising. This is a crucial issue as brain training is an emerging field after all suffering from many controversies already. Such "fines" threatens academic funding of research, and makes it harder for people to accept the results of these researches, and research-based products.
August 27, 2017
Bardzo interesująca książka, dotycząca mózgu, procesom starzenia,, rozwojowi i co możemy zrobić by mózg lepiej funkcjonował. Książka niestety momentami ma dłużyzny typu opisy kolejnych narzędzi i nie zawsze ciekawych wywiadów niemniej jako całość warto się zapoznać po to by lepiej funkcjonować i zrozumieć co można poprawić by życie było lepsze.
Parę cytatów:
Rodzimy się z mózgami, którym daleko do pełnego rozwoju. Trzeba czasu, by urosły i by powstały w nich połączenia − zarówno na dużą, jak i małą skalę. W dzieciństwie i w okresie adolescencji wraz z ogólnym rozwojem radykalnie poprawia się też działanie mózgu.
Dziś jednak już wiemy, że mózg jest bardzo dynamicznym i nieustannie przeorganizowującym się systemem, który może zmieniać się przez całe życie człowieka. Uważa się, że każde doświadczenie na jakimś poziomie przekształca organizację mózgu. Centralnym pojęciem w tym nowym podejściu jest neuroplastyczność, czyli utrzymująca się całe życie zdolność do zmiany i reorganizacji w odpowiedzi na stymulację, która towarzyszy uczeniu się i zdobywaniu doświadczeń. Neuroplastyczność oznacza dożywotnią zdolność do wytwarzania nowych neuronów (neurogeneza) i do tworzenia nowych połączeń między neuronami (synaptogeneza).
„Dziś już wiemy, że każdy mózg może się zmieniać, i to niezależnie od wieku. Naprawdę nie istnieje górna granica uczenia się, ponieważ wydaje się, że neurony są zawsze zdolne do tworzenia nowych połączeń, o ile tylko są wielokrotnie używane”.
Większość organizmów przychodzi na świat ze wszystkimi systemami przetwarzania i informacjami, które są im potrzebne do przetrwania. Ludzie są tu wyraźnym wyjątkiem, ponieważ mózg dorosłego człowieka jest istotnie większy niż kanał rodny. Rodzimy się więc z niedojrzałym, półkilogramowym mózgiem, który przez kolejne 20 lat nabiera masy i wykształca różne zdolności. Rodzicielstwo, mentoring, nauczanie i media są przykładami systemów kulturowych, które wypracowano po to, aby pomagać młodym ludziom zdobyć wiedzę i umiejętności konieczne do przeżycia i odnoszenia sukcesów w złożonych środowiskach. Uczenie się jest jedną z naszych głównych aktywności, chociaż często wcale nie zdajemy sobie z tego sprawy.
Rozwój mózgu u nastolatków polega w większym stopniu na dojrzewaniu płatów czołowych, czyli systemów umożliwiających adekwatne i autonomiczne reagowanie na zdarzenia, z którymi jesteśmy konfrontowani.
Jak przebiega Cykl uczenia się? Składa się on z czterech etapów: Etap 1. Zdobywamy konkretne doświadczenie. Etap 2. W wyniku refleksji tworzymy obserwacje i powiązania. Etap 3. Generujemy abstrakcyjne hipotezy. Etap 4. Następnie aktywnie testujemy te hipotezy.
Nawet jeśli niektórzy nauczyciele chcą postawić na podejście wymagające większej aktywności ze strony uczniów, to ciągle korzystamy ze struktur i priorytetów z poprzedniej epoki. Na przykład wciąż zbyt dużo wagi przykładamy do sklasyfikowania części dzieci jako inteligentnych, a części jako nie-aż-tak-inteligentnych, zamiast skupiać się na tym, jak wszystkie dzieci mogłyby jeszcze więcej się nauczyć.
Aby zapewnić bezpieczną atmosferę uczenia się, musisz akceptować wszystkie odpowiedzi i na nich się opierać. Powinniśmy patrzeć na uczniów jak na rośliny i kwiaty wymagające troskliwej pielęgnacji: rozwijać niektóre obszary, pomagać ograniczać inne.
Jednym z naszych podstawowych odkryć, dokonanych dzięki neuroobrazowaniu, jest to, że nie istnieje jedna „uwaga”, ale trzy rozdzielne funkcje uwagi z trzema rozłącznymi sieciami mózgowymi, które są ich podstawą: czujność, uwaga orientacyjna oraz uwaga wykonawcza. 1. Czujność: pomaga nam utrzymać stan skupienia i długotrwałego oczekiwania na określone bodźce. 2. Uwaga orientacyjna: skupia nasze zmysły na informacjach, na których chcemy się koncentrować. Na przykład teraz słucha pan mojego głosu. 3. Uwaga wykonawcza: reguluje rozmaite sieci, odpowiadające na przykład za reakcje emocjonalne i informacje sensoryczne. Ma podstawowe znaczenie dla większości pozostałych funkcji i wyraźnie koreluje z poziomem osiągnięć szkolnych. Sieć realizująca tę funkcję znajduje się w płatach czołowych i w zakręcie obręczy. Rozwój uwagi wykonawczej można łatwo zaobserwować zarówno za pomocą kwestionariuszy, jak i podczas rozwiązywania zadań poznawczych u dzieci, które ukończyły trzy–cztery lata. Właśnie wtedy rodzice są w stanie zidentyfikować u swoich pociech zdolność do regulowania własnych emocji oraz kontrolowania zachowań adekwatnie do wymagań społecznych.
Niedawno odkryliśmy ważny mechanizm, dzięki któremu miesiąc medytacji uważności (około jedenastu godzin ćwiczeń, pół godziny dziennie, pięć dni w tygodniu) poprawia uwagę i samoregulację. Jest to zmiana w istocie białej przewodzącej sygnały do i z przedniej części zakrętu obręczy. Przednia część zakrętu obręczy stanowi ważną część systemu pozwalającego nam dobrowolnie regulować własne zachowanie. Po dwóch tygodniach medytacji zwiększała się liczba włókien przewodzących informacje. Pozytywne doniesienia badanych na temat własnego samopoczucia występowały częściej, a negatywne − rzadziej. Po czterech tygodniach medytacji poprawa w istocie białej obejmowała zmiany mieliny izolującej włókna, co prowadziło do dalszego wzrostu efektywności sieci zaangażowanej w samoregulację.
Nasze mózgi, jak zapewne pamiętasz z poprzedniego rozdziału, wyewoluowały, żeby pomagać nam w uczeniu się i przystosowywaniu – a nie po to, by być obiektywnie dokładnymi. Jednym ze skutków osobliwości naszych systemów umysłowego przetwarzania jest trwałość silnych tendencji do popełniania specyficznych błędów w ocenie,
Nasze mózgi, jak zapewne pamiętasz z poprzedniego rozdziału, wyewoluowały, żeby pomagać nam w uczeniu się i przystosowywaniu – a nie po to, by być obiektywnie dokładnymi. Jednym ze skutków osobliwości naszych systemów umysłowego przetwarzania jest trwałość silnych tendencji do popełniania specyficznych błędów w ocenie, znanych jako zniekształcenia poznawcze. Wymieńmy trzy częste zniekształcenia poznawcze:
Efekt ekspozycji. Jest to skłonność do lubienia rzeczy wyłącznie za to, że są czymś znanym.
Efekt potwierdzenia (konfirmacji). Jest to skłonność do preferowania informacji, które potwierdzają nasze spostrzeżenia, przekonania czy hipotezy.
Efekt świeżości. Jest to skłonność do przypisywania nadmiernego znaczenia informacjom świeższym, a także do ich lepszego pamiętania.
Wiadomość przeczytana dzień wcześniej jest uznawana za wiarygodniejszą od wiadomości przeczytanej tydzień wcześniej, nawet jeśli ta nowsza była gorszej jakości.
Medytacja jest jedną z technik pozwalających zmienić zarówno aktywność mózgu, jak i jego struktury; może dać nam wyjątkową kontrolę nad uwagą dzięki jej poszerzaniu oraz wzmacnianiu zdolności skupienia.
Ostatnio dużym zainteresowaniem cieszą się uważność oraz funkcje i zdrowie mózgu. Dobrze wiemy, że praktyki buddyjskie pozwalają kontrolować ciało: niektórzy ludzie są w stanie podnieść temperaturę swoich palców u rąk czy nóg nawet o osiem stopni Celsjusza, obniżyć metabolizm o 64% lub ograniczyć przepływ krwi w mózgu.
Luders i współpracownicy (2012) stwierdzili, że u osób medytujących zwiększa się objętość hipokampa – który łączy się z funkcjonowaniem pamięci – i innych obszarów kory. Występuje też więcej strukturalnych połączeń między obszarami oraz silniejsze pofałdowanie kory. Co ciekawe, niedawne prace Hölzel ze współpracownikami (2011) pokazują, że zmiany można zaobserwować bardzo szybko: osiem tygodni medytacji może spowodować zwiększenie gęstości korowej istoty szarej.
W mózgu mamy sto miliardów neuronów. Każdy neuron tworzy około 10 tysięcy połączeń (synaps) z innymi komórkami. Liczba synaps w naszym mózgu wynosi 1018. Ta sama wartość określa też liczbę impulsów przekazywanych między neuronami w ciągu sekundy. Zdrowy mózg jest więc bardzo złożonym, dynamicznym i wydajnym systemem. Jedną z głównych charakterystyk takiego mózgu jest zdolność do modyfikowania się, jego plastyczność.
Ekspansja ta wynika z faktu, że „kable” łączące neurony, które są odpowiedzialne za ten konkretny proces uczenia się, pozwalają na przepływ większej liczby informacji. Taką ekspansję widzimy wyłącznie podczas ćwiczeń. Kiedy przestajemy ćwiczyć, obserwujemy proces kurczenia się tkanki. Jeśli uczymy się cały czas, powtarzamy coś wielokrotnie, to powstają nowe połączenia. Innymi słowy, mózg może dostosować się do wzmożonego ruchu i jeżeli ten poziom jest utrzymywany, to może poszerzyć drogę.
Dziś techniki nie są zbyt dostępne. Można zrozumieć, co czyni mózg bardziej plastycznym lub sprzyja utrzymaniu plastyczności. Wiemy na przykład, że fundamentalne wręcz znaczenie ma dobra higiena snu.
Pochłanianie zbyt wielu kalorii nie jest dobre dla mózgu, dlatego utrzymywanie zrównoważonej diety i optymalnej masy ciała jest ważne. Ogromne znaczenie mają regularne ćwiczenia fizyczne. Nie musi ich być dużo, ale muszą być regularne.
Najbardziej spektakularne wyniki nieustannie pojawiają się w pracach potwierdzających ogromne znaczenie aktywnego, uspołecznionego stylu życia i wypoczynku, uzupełnionego starannie dobraną dietą ubogą w tłuszcze i sól.
W różnych badaniach z wykorzystaniem neuroobrazowania wykazano ostatnio, że mózgi ludzi wykonujących ćwiczenia fizyczne mają większą objętość. W jednym z takich badań naukowcy losowo przypisali 59 dorosłych do grupy wykonującej ćwiczenia aerobowe (kardio) albo do grupy kontrolnej wykonującej ćwiczenia rozciągające i tonizujące. Uczestnicy ćwiczyli trzy godziny tygodniowo przez sześć miesięcy. Naukowcy wykonali skany ich mózgów przed rozpoczęciem treningu i po jego zakończeniu. Po sześciu miesiącach objętość wielu obszarów mózgu u badanych z grupy wykonującej ćwiczenia aerobowe była większa niż u osób z grupy kontrolnej. Przyrost objętości nastąpił przede wszystkim w obszarach czołowych i skroniowych, zaangażowanych w kontrolę wykonawczą i pamięć.
Odkryli, że osoby sprawniejsze fizycznie miały większe hipokampy, a osoby z większymi hipokampami dysponowały lepszą pamięcią przestrzenną.
Jak wynika z przytoczonych badań, biologiczne zmiany w mózgu wyzwalane przez ćwiczenia fizyczne (np. większe stężenia neurotrofin i większa objętość mózgu) często przekładają się na mierzalną poprawę funkcji poznawczych.
Jeśli zastanawiasz się nad tym, jakie konkretne funkcje ulegają optymalizacji dzięki ćwiczeniom fizycznym, to odpowiedź płynąca z różnych badań brzmi: nie wszystkie, ale wiele. Korzyści są większe w przypadku funkcji wykonawczych (planowania, pamięci operacyjnej, hamowania, wielozadaniowości itd.). Ma to ogromne znaczenie, ponieważ struktury mózgowe odpowiadające za te funkcje, głównie kora przedczołowa, są bardzo wrażliwe na zmiany związane z procesami starzenia się.
W tym samym badaniu odkryto, że po dwóch miesiącach ćwiczeń chorzy na chorobę Parkinsona (tracący stopniowo neurony dopaminergiczne w rejonie określanym jako istota czarna) mieli więcej komórek nerwowych. Bardziej intensywne ćwiczenia fizyczne okazały się istotnie skuteczniejsze niż mniej intensywne, choć każdy zakres ćwiczeń był lepszy od ich braku.
W sytuacji idealnej warto połączyć stymulację fizyczną i umysłową z kontaktami społecznymi. Wybierzmy się na przyjemny spacer z przyjaciółmi, a po drodze porozmawiajmy o jakiejś książce. Wszyscy jesteśmy bardzo zajęci, więc im bardziej zintegrowane i interesujące będą nasze aktywności, tym chętniej będziemy je podejmować.
Jak najlepiej wyjaśnić względne korzyści ćwiczeń fizycznych w zestawieniu z ćwiczeniami umysłowymi? Wydaje się jasne, że ćwiczenia fizyczne mogą polepszyć neurogenezę (czyli powstawanie nowych neuronów), ale uczenie się i ćwiczenia umysłowe przyczyniają się do przeżycia tych neuronów przez wzmacnianie synaps, a więc wygląda na to, że te dwa „filary” w większym stopniu są komplementarne niż wymienne.
W naszym badaniu sprawdzaliśmy, czy granie w strategiczną grę wideo może te funkcje wykonawcze ćwiczyć i poprawiać. Wykazaliśmy, że granie w tę grę (chodzi o Rise of Nations Gold Edition) może nie tylko powodować to, że ktoś staje się coraz lepszym graczem, lecz także może przekładać się na nietrenowane funkcje wykonawcze. Zaobserwowaliśmy istotną poprawę w zakresie umiejętności przeskakiwania między zadaniami, pamięci operacyjnej, wzrokowej pamięci krótkotrwałej i rotacji mentalnej. Pojawiły się też, choć bardziej ograniczone, korzyści w zakresie hamowania i wnioskowania.
Ćwiczenia fizyczne i umysłowe są synergiczne, to znaczy, że ludzie odniosą większe korzyści z treningu poznawczego, jeśli równocześnie będą wykonywali ćwiczenia fizyczne, ponieważ te ostatnie mogą pomóc mózgowi zwiększyć wrażliwość na trening poznawczy.
Możliwe, że mechanizm działania diety łączy się z poprawą stężenia cholesterolu i cukru we krwi oraz ogólnie lepszym stanem naczyń krwionośnych, a także z ograniczeniem stanów zapalnych (dzięki większemu spożyciu antyoksydantów), a więc czynnikami, które mają wpływ na ryzyko wystąpienia łagodnych zaburzeń i otępienia.
Takie antyoksydanty znaleźć można w wielu pokarmach: kwas alfa-liponowy występuje w szpinaku, brokułach i ziemniakach; witamina E − w olejach roślinnych, orzechach i zielonych warzywach liściowych; witamina C − w cytrusach i różnych roślinach i warzywach. Jagody znane są ze swoich właściwości przeciwutleniających, ale nie jest dziś jeszcze jasne, które z ich licznych składników wpływają na procesy poznawcze.
Był to jeden z ważniejszych wyników metaanalizy NIH z 2010 roku, a jej autorzy wskazali na przykład, że istnieje wiele rzetelnych dowodów na to, iż zażywanie miłorzębu japońskiego (Ginkgo biloba) nie wiąże się z obniżeniem ryzyka wystąpienia choroby Alzheimera. Tak naprawdę większość współczesnych wyników badań nad tym doskonale znanym, sprzedawanym bez recepty suplementem „usprawniającym pamięć” wykazuje brak jakichkolwiek korzyści.
witaminy B12, E, C i beta-karoten nie mają wpływu na ryzyko wystąpienia choroby Alzheimera i pogorszenia funkcjonowania poznawczego. Kwas foliowy jest jedynym suplementem, który – jak się zdaje − potencjalnie zmniejsza ryzyko wystąpienia choroby Alzheimera, ale nie łączy się z mniejszym ryzykiem obniżenia poziomu funkcjonowania poznawczego.
Chociaż wciąż nie w pełni rozumiemy, w jaki sposób alkohol może powodować takie długofalowe skutki, najbardziej prawdopodobna odpowiedź wiąże się z faktem, że spożycie alkoholu zmniejsza ryzyko wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych. Za ten efekt odpowiada indukowane przez alkohol podwyższenie stężenia cholesterolu HDL (high density lipoprotein – lipoproteina wysokiej gęstości, tzw. dobry cholesterol) i redukcja czynników mogących doprowadzić do powstawania zakrzepów. Umiarkowane spożywanie alkoholu może więc pomagać w utrzymaniu dobrego stanu naczyń krwionośnych w mózgu i przeciwdziałać udarom, czego skutkiem jest lepsze funkcjonowanie poznawcze i mniejsze ryzyko otępienia. Należy zauważyć, że ludzie pijący alkohol w późnym wieku są też ogólnie zdrowsi, co może być czynnikiem zakłócającym próby wyjaśnienia, dlaczego alkohol zmniejsza ryzyko otępienia.
A co z paleniem papierosów? W przypadku palaczy zagrożenie chorobą Alzheimera jest wyraźnie większe, wykazują też oni znacznie poważniejsze pogorszenie funkcji poznawczych w porównaniu z osobami, które nigdy nie paliły.
Moim zdaniem nieocenionymi elementami kompletnego podejścia do zdrowia mózgu są właściwe odżywianie, stymulujące mózg aktywności, aktywność fizyczna i obniżanie stresu. Jak możemy odżywiać nasze mózgi?
Tłuszcze te są delikatne i łatwo się utleniają (co oznacza, że jełczeją). Dlatego, aby chronić je przed utlenianiem, powinniśmy włączać do naszej diety składniki, które umożliwiają neutralizowanie wolnych rodników.
Na podstawie tych obserwacji rekomenduję dietę bogatą w tłuste ryby, warzywa i sałatki, owoce bezskrobiowe (takie jak jagody) – bogate w składniki przeciwdziałające wolnym rodnikom – oraz orzechy.
Krzyżówki jednak wymagają bardzo wąskiego zakresu umiejętności poznawczych, a dowody na związane z nimi bezpośrednie korzyści są niewielkie.
Krzyżówki mogą być stymulującą aktywnością, ale – poza pierwszym rozwiązanym tuzinem – nie stanowią istotnego wyzwania ani nie zapewniają różnorodności.
Nowość, wyzwanie i różnorodność nie tylko są ważne dla poprawy sprawności mózgu i zdolności. Z badań wyraźnie wynika, że częste podejmowanie umysłowo stymulujących działań może skutecznie opóźnić rozpad poznawczy i pojawienie się objawów choroby Alzheimera, zwiększając coś, co określamy mianem poznawczej (lub mózgowej) rezerwy (choć nic nie wskazuje, by im zapobiegało).
Podsumowując, aktywność stymulująca umysłowo nie przyspiesza otępienia, a pomaga odroczyć jego wystąpienie.
I odwrotnie, w badaniu z 2010 roku, obejmującego Stany Zjednoczone, Wielką Brytanię i 11 innych krajów europejskich, wykazało, że im wcześniej ludzie przechodzą na emeryturę, tym szybciej pogarsza się ich pamięć.
W mózgu mamy sto miliardów neuronów. Każdy neuron tworzy około 10 tysięcy połączeń (synaps) z innymi komórkami. Liczba synaps w naszym mózgu wynosi 1018. Ta sama wartość określa też liczbę impulsów przekazywanych między neuronami w ciągu sekundy. Zdrowy mózg jest więc bardzo złożonym, dynamicznym i wydajnym systemem. Jedną z głównych charakterystyk takiego mózgu jest zdolność do modyfikowania się, jego plastyczność.
Na podstawie tych obserwacji rekomenduję dietę bogatą w tłuste ryby, warzywa i sałatki, owoce bezskrobiowe (takie jak jagody) – bogate w składniki przeciwdziałające wolnym rodnikom – oraz orzechy.
U osób starszych, angażujących się najbardziej intensywnie w czynności stymulujące, poziom nagromadzenia tych białek był zbliżony do rejestrowanego w mózgach osób młodych.
Mózgi muzyków mają większą objętość w obszarach ważnych dla gry na instrumencie − motorycznych, słuchowych i wzrokowo-przestrzennych. Nauka gry na instrumencie może również przynieść mózgowi korzyści wykraczające poza techniczne zdolności muzyczne. Ujmując to konkretniej, muzycy mogą być w lepszej sytuacji niż niemuzycy podczas przetwarzania mowy w warunkach utrudnionej słyszalności.
Innym rodzajem stymulującej aktywności, dobrze udokumentowanym wynikami badań, jest opanowanie nowego języka i posługiwanie się nim. Dwujęzyczność wywołuje wiele korzystnych zmian plastycznych w mózgu.
Trwające całe życie zaangażowanie w stymulujące umysłowo działania odsuwa w czasie rozpad poznawczy u osób zdrowych i skraca okres zmagania się z objawami otępienia u osób ze zdiagnozowaną chorobą Alzheimera.
Aktywność w ciągu całego życia ma pozytywny efekt kumulatywny: czynniki związane z przebiegiem życia, takie jak wykształcenie, zawód i podejmowane aktywności, wywierają podstawowy wpływ na to, jak się starzejemy. Im jesteśmy bardziej aktywni w naszym życiu, tym lepiej. Stymulujące aktywności − w sytuacji idealnej łączące ćwiczenia fizyczne, uczenie się i kontakty społeczne − pomagają budować ochronną rezerwę poznawczą. Im wcześniej zaczniemy taką rezerwę budować, tym lepiej. Nigdy jednak nie jest za późno, by zacząć.
Starzejący się mózg gorzej radzi sobie z tym, co nowe, ale lepiej z tym, co jest mu znane. Nie istnieje jedna ogólna inteligencja, lecz mamy do czynienia z wieloma różnymi zdolnościami poznawczymi.
Na poziomie bardziej podstawowym ważne jest aktywne życie, ciągłe podejmowanie stymulujących działań, nieustanne próby wychodzenia poza strefę komfortu i robienie wszystkiego najlepiej, jak potrafimy.
W badaniach, często skupiających się na grupach podwyższonego ryzyka, wskazano, że izolacja społeczna ma katastrofalne skutki dla zdrowia. Ludzie żyjący w izolacji obciążeni są dwu- do czterokrotnie wyższą ogólną śmiertelnością w porównaniu z osobami utrzymującymi kontakty z przyjaciółmi i rodziną czy szerszą społecznością.
Układ limbiczny składa się z różnych struktur, w tym z ciała migdałowatego, hipokampa i podwzgórza, które współpracują, żeby zarządzać
Parę cytatów:
Rodzimy się z mózgami, którym daleko do pełnego rozwoju. Trzeba czasu, by urosły i by powstały w nich połączenia − zarówno na dużą, jak i małą skalę. W dzieciństwie i w okresie adolescencji wraz z ogólnym rozwojem radykalnie poprawia się też działanie mózgu.
Dziś jednak już wiemy, że mózg jest bardzo dynamicznym i nieustannie przeorganizowującym się systemem, który może zmieniać się przez całe życie człowieka. Uważa się, że każde doświadczenie na jakimś poziomie przekształca organizację mózgu. Centralnym pojęciem w tym nowym podejściu jest neuroplastyczność, czyli utrzymująca się całe życie zdolność do zmiany i reorganizacji w odpowiedzi na stymulację, która towarzyszy uczeniu się i zdobywaniu doświadczeń. Neuroplastyczność oznacza dożywotnią zdolność do wytwarzania nowych neuronów (neurogeneza) i do tworzenia nowych połączeń między neuronami (synaptogeneza).
„Dziś już wiemy, że każdy mózg może się zmieniać, i to niezależnie od wieku. Naprawdę nie istnieje górna granica uczenia się, ponieważ wydaje się, że neurony są zawsze zdolne do tworzenia nowych połączeń, o ile tylko są wielokrotnie używane”.
Większość organizmów przychodzi na świat ze wszystkimi systemami przetwarzania i informacjami, które są im potrzebne do przetrwania. Ludzie są tu wyraźnym wyjątkiem, ponieważ mózg dorosłego człowieka jest istotnie większy niż kanał rodny. Rodzimy się więc z niedojrzałym, półkilogramowym mózgiem, który przez kolejne 20 lat nabiera masy i wykształca różne zdolności. Rodzicielstwo, mentoring, nauczanie i media są przykładami systemów kulturowych, które wypracowano po to, aby pomagać młodym ludziom zdobyć wiedzę i umiejętności konieczne do przeżycia i odnoszenia sukcesów w złożonych środowiskach. Uczenie się jest jedną z naszych głównych aktywności, chociaż często wcale nie zdajemy sobie z tego sprawy.
Rozwój mózgu u nastolatków polega w większym stopniu na dojrzewaniu płatów czołowych, czyli systemów umożliwiających adekwatne i autonomiczne reagowanie na zdarzenia, z którymi jesteśmy konfrontowani.
Jak przebiega Cykl uczenia się? Składa się on z czterech etapów: Etap 1. Zdobywamy konkretne doświadczenie. Etap 2. W wyniku refleksji tworzymy obserwacje i powiązania. Etap 3. Generujemy abstrakcyjne hipotezy. Etap 4. Następnie aktywnie testujemy te hipotezy.
Nawet jeśli niektórzy nauczyciele chcą postawić na podejście wymagające większej aktywności ze strony uczniów, to ciągle korzystamy ze struktur i priorytetów z poprzedniej epoki. Na przykład wciąż zbyt dużo wagi przykładamy do sklasyfikowania części dzieci jako inteligentnych, a części jako nie-aż-tak-inteligentnych, zamiast skupiać się na tym, jak wszystkie dzieci mogłyby jeszcze więcej się nauczyć.
Aby zapewnić bezpieczną atmosferę uczenia się, musisz akceptować wszystkie odpowiedzi i na nich się opierać. Powinniśmy patrzeć na uczniów jak na rośliny i kwiaty wymagające troskliwej pielęgnacji: rozwijać niektóre obszary, pomagać ograniczać inne.
Jednym z naszych podstawowych odkryć, dokonanych dzięki neuroobrazowaniu, jest to, że nie istnieje jedna „uwaga”, ale trzy rozdzielne funkcje uwagi z trzema rozłącznymi sieciami mózgowymi, które są ich podstawą: czujność, uwaga orientacyjna oraz uwaga wykonawcza. 1. Czujność: pomaga nam utrzymać stan skupienia i długotrwałego oczekiwania na określone bodźce. 2. Uwaga orientacyjna: skupia nasze zmysły na informacjach, na których chcemy się koncentrować. Na przykład teraz słucha pan mojego głosu. 3. Uwaga wykonawcza: reguluje rozmaite sieci, odpowiadające na przykład za reakcje emocjonalne i informacje sensoryczne. Ma podstawowe znaczenie dla większości pozostałych funkcji i wyraźnie koreluje z poziomem osiągnięć szkolnych. Sieć realizująca tę funkcję znajduje się w płatach czołowych i w zakręcie obręczy. Rozwój uwagi wykonawczej można łatwo zaobserwować zarówno za pomocą kwestionariuszy, jak i podczas rozwiązywania zadań poznawczych u dzieci, które ukończyły trzy–cztery lata. Właśnie wtedy rodzice są w stanie zidentyfikować u swoich pociech zdolność do regulowania własnych emocji oraz kontrolowania zachowań adekwatnie do wymagań społecznych.
Niedawno odkryliśmy ważny mechanizm, dzięki któremu miesiąc medytacji uważności (około jedenastu godzin ćwiczeń, pół godziny dziennie, pięć dni w tygodniu) poprawia uwagę i samoregulację. Jest to zmiana w istocie białej przewodzącej sygnały do i z przedniej części zakrętu obręczy. Przednia część zakrętu obręczy stanowi ważną część systemu pozwalającego nam dobrowolnie regulować własne zachowanie. Po dwóch tygodniach medytacji zwiększała się liczba włókien przewodzących informacje. Pozytywne doniesienia badanych na temat własnego samopoczucia występowały częściej, a negatywne − rzadziej. Po czterech tygodniach medytacji poprawa w istocie białej obejmowała zmiany mieliny izolującej włókna, co prowadziło do dalszego wzrostu efektywności sieci zaangażowanej w samoregulację.
Nasze mózgi, jak zapewne pamiętasz z poprzedniego rozdziału, wyewoluowały, żeby pomagać nam w uczeniu się i przystosowywaniu – a nie po to, by być obiektywnie dokładnymi. Jednym ze skutków osobliwości naszych systemów umysłowego przetwarzania jest trwałość silnych tendencji do popełniania specyficznych błędów w ocenie,
Nasze mózgi, jak zapewne pamiętasz z poprzedniego rozdziału, wyewoluowały, żeby pomagać nam w uczeniu się i przystosowywaniu – a nie po to, by być obiektywnie dokładnymi. Jednym ze skutków osobliwości naszych systemów umysłowego przetwarzania jest trwałość silnych tendencji do popełniania specyficznych błędów w ocenie, znanych jako zniekształcenia poznawcze. Wymieńmy trzy częste zniekształcenia poznawcze:
Efekt ekspozycji. Jest to skłonność do lubienia rzeczy wyłącznie za to, że są czymś znanym.
Efekt potwierdzenia (konfirmacji). Jest to skłonność do preferowania informacji, które potwierdzają nasze spostrzeżenia, przekonania czy hipotezy.
Efekt świeżości. Jest to skłonność do przypisywania nadmiernego znaczenia informacjom świeższym, a także do ich lepszego pamiętania.
Wiadomość przeczytana dzień wcześniej jest uznawana za wiarygodniejszą od wiadomości przeczytanej tydzień wcześniej, nawet jeśli ta nowsza była gorszej jakości.
Medytacja jest jedną z technik pozwalających zmienić zarówno aktywność mózgu, jak i jego struktury; może dać nam wyjątkową kontrolę nad uwagą dzięki jej poszerzaniu oraz wzmacnianiu zdolności skupienia.
Ostatnio dużym zainteresowaniem cieszą się uważność oraz funkcje i zdrowie mózgu. Dobrze wiemy, że praktyki buddyjskie pozwalają kontrolować ciało: niektórzy ludzie są w stanie podnieść temperaturę swoich palców u rąk czy nóg nawet o osiem stopni Celsjusza, obniżyć metabolizm o 64% lub ograniczyć przepływ krwi w mózgu.
Luders i współpracownicy (2012) stwierdzili, że u osób medytujących zwiększa się objętość hipokampa – który łączy się z funkcjonowaniem pamięci – i innych obszarów kory. Występuje też więcej strukturalnych połączeń między obszarami oraz silniejsze pofałdowanie kory. Co ciekawe, niedawne prace Hölzel ze współpracownikami (2011) pokazują, że zmiany można zaobserwować bardzo szybko: osiem tygodni medytacji może spowodować zwiększenie gęstości korowej istoty szarej.
W mózgu mamy sto miliardów neuronów. Każdy neuron tworzy około 10 tysięcy połączeń (synaps) z innymi komórkami. Liczba synaps w naszym mózgu wynosi 1018. Ta sama wartość określa też liczbę impulsów przekazywanych między neuronami w ciągu sekundy. Zdrowy mózg jest więc bardzo złożonym, dynamicznym i wydajnym systemem. Jedną z głównych charakterystyk takiego mózgu jest zdolność do modyfikowania się, jego plastyczność.
Ekspansja ta wynika z faktu, że „kable” łączące neurony, które są odpowiedzialne za ten konkretny proces uczenia się, pozwalają na przepływ większej liczby informacji. Taką ekspansję widzimy wyłącznie podczas ćwiczeń. Kiedy przestajemy ćwiczyć, obserwujemy proces kurczenia się tkanki. Jeśli uczymy się cały czas, powtarzamy coś wielokrotnie, to powstają nowe połączenia. Innymi słowy, mózg może dostosować się do wzmożonego ruchu i jeżeli ten poziom jest utrzymywany, to może poszerzyć drogę.
Dziś techniki nie są zbyt dostępne. Można zrozumieć, co czyni mózg bardziej plastycznym lub sprzyja utrzymaniu plastyczności. Wiemy na przykład, że fundamentalne wręcz znaczenie ma dobra higiena snu.
Pochłanianie zbyt wielu kalorii nie jest dobre dla mózgu, dlatego utrzymywanie zrównoważonej diety i optymalnej masy ciała jest ważne. Ogromne znaczenie mają regularne ćwiczenia fizyczne. Nie musi ich być dużo, ale muszą być regularne.
Najbardziej spektakularne wyniki nieustannie pojawiają się w pracach potwierdzających ogromne znaczenie aktywnego, uspołecznionego stylu życia i wypoczynku, uzupełnionego starannie dobraną dietą ubogą w tłuszcze i sól.
W różnych badaniach z wykorzystaniem neuroobrazowania wykazano ostatnio, że mózgi ludzi wykonujących ćwiczenia fizyczne mają większą objętość. W jednym z takich badań naukowcy losowo przypisali 59 dorosłych do grupy wykonującej ćwiczenia aerobowe (kardio) albo do grupy kontrolnej wykonującej ćwiczenia rozciągające i tonizujące. Uczestnicy ćwiczyli trzy godziny tygodniowo przez sześć miesięcy. Naukowcy wykonali skany ich mózgów przed rozpoczęciem treningu i po jego zakończeniu. Po sześciu miesiącach objętość wielu obszarów mózgu u badanych z grupy wykonującej ćwiczenia aerobowe była większa niż u osób z grupy kontrolnej. Przyrost objętości nastąpił przede wszystkim w obszarach czołowych i skroniowych, zaangażowanych w kontrolę wykonawczą i pamięć.
Odkryli, że osoby sprawniejsze fizycznie miały większe hipokampy, a osoby z większymi hipokampami dysponowały lepszą pamięcią przestrzenną.
Jak wynika z przytoczonych badań, biologiczne zmiany w mózgu wyzwalane przez ćwiczenia fizyczne (np. większe stężenia neurotrofin i większa objętość mózgu) często przekładają się na mierzalną poprawę funkcji poznawczych.
Jeśli zastanawiasz się nad tym, jakie konkretne funkcje ulegają optymalizacji dzięki ćwiczeniom fizycznym, to odpowiedź płynąca z różnych badań brzmi: nie wszystkie, ale wiele. Korzyści są większe w przypadku funkcji wykonawczych (planowania, pamięci operacyjnej, hamowania, wielozadaniowości itd.). Ma to ogromne znaczenie, ponieważ struktury mózgowe odpowiadające za te funkcje, głównie kora przedczołowa, są bardzo wrażliwe na zmiany związane z procesami starzenia się.
W tym samym badaniu odkryto, że po dwóch miesiącach ćwiczeń chorzy na chorobę Parkinsona (tracący stopniowo neurony dopaminergiczne w rejonie określanym jako istota czarna) mieli więcej komórek nerwowych. Bardziej intensywne ćwiczenia fizyczne okazały się istotnie skuteczniejsze niż mniej intensywne, choć każdy zakres ćwiczeń był lepszy od ich braku.
W sytuacji idealnej warto połączyć stymulację fizyczną i umysłową z kontaktami społecznymi. Wybierzmy się na przyjemny spacer z przyjaciółmi, a po drodze porozmawiajmy o jakiejś książce. Wszyscy jesteśmy bardzo zajęci, więc im bardziej zintegrowane i interesujące będą nasze aktywności, tym chętniej będziemy je podejmować.
Jak najlepiej wyjaśnić względne korzyści ćwiczeń fizycznych w zestawieniu z ćwiczeniami umysłowymi? Wydaje się jasne, że ćwiczenia fizyczne mogą polepszyć neurogenezę (czyli powstawanie nowych neuronów), ale uczenie się i ćwiczenia umysłowe przyczyniają się do przeżycia tych neuronów przez wzmacnianie synaps, a więc wygląda na to, że te dwa „filary” w większym stopniu są komplementarne niż wymienne.
W naszym badaniu sprawdzaliśmy, czy granie w strategiczną grę wideo może te funkcje wykonawcze ćwiczyć i poprawiać. Wykazaliśmy, że granie w tę grę (chodzi o Rise of Nations Gold Edition) może nie tylko powodować to, że ktoś staje się coraz lepszym graczem, lecz także może przekładać się na nietrenowane funkcje wykonawcze. Zaobserwowaliśmy istotną poprawę w zakresie umiejętności przeskakiwania między zadaniami, pamięci operacyjnej, wzrokowej pamięci krótkotrwałej i rotacji mentalnej. Pojawiły się też, choć bardziej ograniczone, korzyści w zakresie hamowania i wnioskowania.
Ćwiczenia fizyczne i umysłowe są synergiczne, to znaczy, że ludzie odniosą większe korzyści z treningu poznawczego, jeśli równocześnie będą wykonywali ćwiczenia fizyczne, ponieważ te ostatnie mogą pomóc mózgowi zwiększyć wrażliwość na trening poznawczy.
Możliwe, że mechanizm działania diety łączy się z poprawą stężenia cholesterolu i cukru we krwi oraz ogólnie lepszym stanem naczyń krwionośnych, a także z ograniczeniem stanów zapalnych (dzięki większemu spożyciu antyoksydantów), a więc czynnikami, które mają wpływ na ryzyko wystąpienia łagodnych zaburzeń i otępienia.
Takie antyoksydanty znaleźć można w wielu pokarmach: kwas alfa-liponowy występuje w szpinaku, brokułach i ziemniakach; witamina E − w olejach roślinnych, orzechach i zielonych warzywach liściowych; witamina C − w cytrusach i różnych roślinach i warzywach. Jagody znane są ze swoich właściwości przeciwutleniających, ale nie jest dziś jeszcze jasne, które z ich licznych składników wpływają na procesy poznawcze.
Był to jeden z ważniejszych wyników metaanalizy NIH z 2010 roku, a jej autorzy wskazali na przykład, że istnieje wiele rzetelnych dowodów na to, iż zażywanie miłorzębu japońskiego (Ginkgo biloba) nie wiąże się z obniżeniem ryzyka wystąpienia choroby Alzheimera. Tak naprawdę większość współczesnych wyników badań nad tym doskonale znanym, sprzedawanym bez recepty suplementem „usprawniającym pamięć” wykazuje brak jakichkolwiek korzyści.
witaminy B12, E, C i beta-karoten nie mają wpływu na ryzyko wystąpienia choroby Alzheimera i pogorszenia funkcjonowania poznawczego. Kwas foliowy jest jedynym suplementem, który – jak się zdaje − potencjalnie zmniejsza ryzyko wystąpienia choroby Alzheimera, ale nie łączy się z mniejszym ryzykiem obniżenia poziomu funkcjonowania poznawczego.
Chociaż wciąż nie w pełni rozumiemy, w jaki sposób alkohol może powodować takie długofalowe skutki, najbardziej prawdopodobna odpowiedź wiąże się z faktem, że spożycie alkoholu zmniejsza ryzyko wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych. Za ten efekt odpowiada indukowane przez alkohol podwyższenie stężenia cholesterolu HDL (high density lipoprotein – lipoproteina wysokiej gęstości, tzw. dobry cholesterol) i redukcja czynników mogących doprowadzić do powstawania zakrzepów. Umiarkowane spożywanie alkoholu może więc pomagać w utrzymaniu dobrego stanu naczyń krwionośnych w mózgu i przeciwdziałać udarom, czego skutkiem jest lepsze funkcjonowanie poznawcze i mniejsze ryzyko otępienia. Należy zauważyć, że ludzie pijący alkohol w późnym wieku są też ogólnie zdrowsi, co może być czynnikiem zakłócającym próby wyjaśnienia, dlaczego alkohol zmniejsza ryzyko otępienia.
A co z paleniem papierosów? W przypadku palaczy zagrożenie chorobą Alzheimera jest wyraźnie większe, wykazują też oni znacznie poważniejsze pogorszenie funkcji poznawczych w porównaniu z osobami, które nigdy nie paliły.
Moim zdaniem nieocenionymi elementami kompletnego podejścia do zdrowia mózgu są właściwe odżywianie, stymulujące mózg aktywności, aktywność fizyczna i obniżanie stresu. Jak możemy odżywiać nasze mózgi?
Tłuszcze te są delikatne i łatwo się utleniają (co oznacza, że jełczeją). Dlatego, aby chronić je przed utlenianiem, powinniśmy włączać do naszej diety składniki, które umożliwiają neutralizowanie wolnych rodników.
Na podstawie tych obserwacji rekomenduję dietę bogatą w tłuste ryby, warzywa i sałatki, owoce bezskrobiowe (takie jak jagody) – bogate w składniki przeciwdziałające wolnym rodnikom – oraz orzechy.
Krzyżówki jednak wymagają bardzo wąskiego zakresu umiejętności poznawczych, a dowody na związane z nimi bezpośrednie korzyści są niewielkie.
Krzyżówki mogą być stymulującą aktywnością, ale – poza pierwszym rozwiązanym tuzinem – nie stanowią istotnego wyzwania ani nie zapewniają różnorodności.
Nowość, wyzwanie i różnorodność nie tylko są ważne dla poprawy sprawności mózgu i zdolności. Z badań wyraźnie wynika, że częste podejmowanie umysłowo stymulujących działań może skutecznie opóźnić rozpad poznawczy i pojawienie się objawów choroby Alzheimera, zwiększając coś, co określamy mianem poznawczej (lub mózgowej) rezerwy (choć nic nie wskazuje, by im zapobiegało).
Podsumowując, aktywność stymulująca umysłowo nie przyspiesza otępienia, a pomaga odroczyć jego wystąpienie.
I odwrotnie, w badaniu z 2010 roku, obejmującego Stany Zjednoczone, Wielką Brytanię i 11 innych krajów europejskich, wykazało, że im wcześniej ludzie przechodzą na emeryturę, tym szybciej pogarsza się ich pamięć.
W mózgu mamy sto miliardów neuronów. Każdy neuron tworzy około 10 tysięcy połączeń (synaps) z innymi komórkami. Liczba synaps w naszym mózgu wynosi 1018. Ta sama wartość określa też liczbę impulsów przekazywanych między neuronami w ciągu sekundy. Zdrowy mózg jest więc bardzo złożonym, dynamicznym i wydajnym systemem. Jedną z głównych charakterystyk takiego mózgu jest zdolność do modyfikowania się, jego plastyczność.
Na podstawie tych obserwacji rekomenduję dietę bogatą w tłuste ryby, warzywa i sałatki, owoce bezskrobiowe (takie jak jagody) – bogate w składniki przeciwdziałające wolnym rodnikom – oraz orzechy.
U osób starszych, angażujących się najbardziej intensywnie w czynności stymulujące, poziom nagromadzenia tych białek był zbliżony do rejestrowanego w mózgach osób młodych.
Mózgi muzyków mają większą objętość w obszarach ważnych dla gry na instrumencie − motorycznych, słuchowych i wzrokowo-przestrzennych. Nauka gry na instrumencie może również przynieść mózgowi korzyści wykraczające poza techniczne zdolności muzyczne. Ujmując to konkretniej, muzycy mogą być w lepszej sytuacji niż niemuzycy podczas przetwarzania mowy w warunkach utrudnionej słyszalności.
Innym rodzajem stymulującej aktywności, dobrze udokumentowanym wynikami badań, jest opanowanie nowego języka i posługiwanie się nim. Dwujęzyczność wywołuje wiele korzystnych zmian plastycznych w mózgu.
Trwające całe życie zaangażowanie w stymulujące umysłowo działania odsuwa w czasie rozpad poznawczy u osób zdrowych i skraca okres zmagania się z objawami otępienia u osób ze zdiagnozowaną chorobą Alzheimera.
Aktywność w ciągu całego życia ma pozytywny efekt kumulatywny: czynniki związane z przebiegiem życia, takie jak wykształcenie, zawód i podejmowane aktywności, wywierają podstawowy wpływ na to, jak się starzejemy. Im jesteśmy bardziej aktywni w naszym życiu, tym lepiej. Stymulujące aktywności − w sytuacji idealnej łączące ćwiczenia fizyczne, uczenie się i kontakty społeczne − pomagają budować ochronną rezerwę poznawczą. Im wcześniej zaczniemy taką rezerwę budować, tym lepiej. Nigdy jednak nie jest za późno, by zacząć.
Starzejący się mózg gorzej radzi sobie z tym, co nowe, ale lepiej z tym, co jest mu znane. Nie istnieje jedna ogólna inteligencja, lecz mamy do czynienia z wieloma różnymi zdolnościami poznawczymi.
Na poziomie bardziej podstawowym ważne jest aktywne życie, ciągłe podejmowanie stymulujących działań, nieustanne próby wychodzenia poza strefę komfortu i robienie wszystkiego najlepiej, jak potrafimy.
W badaniach, często skupiających się na grupach podwyższonego ryzyka, wskazano, że izolacja społeczna ma katastrofalne skutki dla zdrowia. Ludzie żyjący w izolacji obciążeni są dwu- do czterokrotnie wyższą ogólną śmiertelnością w porównaniu z osobami utrzymującymi kontakty z przyjaciółmi i rodziną czy szerszą społecznością.
Układ limbiczny składa się z różnych struktur, w tym z ciała migdałowatego, hipokampa i podwzgórza, które współpracują, żeby zarządzać
May 15, 2013
The SharpBrains Guide to Brain Fitness, second edition, has the latest information, facts, and research findings about our brains. I've always wondered why we know more about every system in our body than we know about our brain, and now we can learn much more in order to improve our brain health and function. Good timing with Obama's new proposed project to learn more about brains. Hope he and Alvaro Fernandez get together.
The book is not a pop-neuroscience book by any means. It has solid information about brain structure and functions over a lifetime, plus provides connections between nutrition, exercise, mental challenges, social connections, and brain processes.
The last half of the book focuses more on the how-to's related to improving your brain fitness, which I found very useful and always validated by facts and research.
• Meditation is a useful form of brain training to improve attention and emotional regulation.
• Stress management is high priority to keep neurons and neuronal pathways growing and working at their best.
• Just as with physical training, cross-training of the brain helps buid brain reserve and function.
You can read it fast or slow, from front to back, back to front, or use the index to find what you're specifically interested in. For me it's a resource book that I'll hang on to until the 3rd edition comes out with even newer information.
The book is not a pop-neuroscience book by any means. It has solid information about brain structure and functions over a lifetime, plus provides connections between nutrition, exercise, mental challenges, social connections, and brain processes.
The last half of the book focuses more on the how-to's related to improving your brain fitness, which I found very useful and always validated by facts and research.
• Meditation is a useful form of brain training to improve attention and emotional regulation.
• Stress management is high priority to keep neurons and neuronal pathways growing and working at their best.
• Just as with physical training, cross-training of the brain helps buid brain reserve and function.
You can read it fast or slow, from front to back, back to front, or use the index to find what you're specifically interested in. For me it's a resource book that I'll hang on to until the 3rd edition comes out with even newer information.
June 10, 2013
As a curious and disciplined reader of neuroscience, psychology and business books, I naturally gravitate towards works that help me understand how to enhance cognitive and emotional well-being. Discerning useful knowledge from a sea of noise and potential misinformation often presents a daunting task.
Fortunately, The SharpBrains Guide to Brain Fitness has done the work for me! This book presents insights from across a vast collection of high-quality scientific studies and expert interviews, suggesting practical and potentially life-changing ways to implement these insights.
For example, did you know that perhaps one of the most powerful ways to harness brain plasticity in a positive way is to find a social environment that constantly stimulates and challenges you (as opposed to more casual social interactions that are likely to merely provide short-term cognitive boosts)? Or that controlled studies demonstrate that certain meditative techniques, when practiced for as little has a half-hour per day for eight weeks, augment brain structures associated with learning, memory and emotional regulation?
The SharpBrains Guide may well become a timeless reference, serving as a true landmark for those seeking to achieve peak performance and cultivate practices that enhance quality of life. If you asked me for a worthy investment of time and money - well, this is it.
Fortunately, The SharpBrains Guide to Brain Fitness has done the work for me! This book presents insights from across a vast collection of high-quality scientific studies and expert interviews, suggesting practical and potentially life-changing ways to implement these insights.
For example, did you know that perhaps one of the most powerful ways to harness brain plasticity in a positive way is to find a social environment that constantly stimulates and challenges you (as opposed to more casual social interactions that are likely to merely provide short-term cognitive boosts)? Or that controlled studies demonstrate that certain meditative techniques, when practiced for as little has a half-hour per day for eight weeks, augment brain structures associated with learning, memory and emotional regulation?
The SharpBrains Guide may well become a timeless reference, serving as a true landmark for those seeking to achieve peak performance and cultivate practices that enhance quality of life. If you asked me for a worthy investment of time and money - well, this is it.
January 5, 2014
Being a college student I am constantly looking for ways to increase my cognitive ability. This book is an easy to read book filled with informative charts, graphs, and recent scientific discoveries. It goes into detail about what methods are do and do not help one's brain function better. This is a must read for people who are interested in neuroscience, psychology, or just want to improve their brain function.
March 5, 2015
full of very useful facts as well as ways to stay cognitively sharp in a quick an easy to understand book
Recommend book to anyone who is interested in improving their brain's ability to function as well as reduce cognitive loss as we age. I enjoyed how each chapter was organized, the interviews with some of the most knowledgable people in their fields and the appendix at the end of the book.
Recommend book to anyone who is interested in improving their brain's ability to function as well as reduce cognitive loss as we age. I enjoyed how each chapter was organized, the interviews with some of the most knowledgable people in their fields and the appendix at the end of the book.
December 30, 2015
I like to read books on improving the fitness of the brain. I found this short book to be one of the best simply due to the fact that this covers a wide range of sub topics with interviews by experts on the subject. Well done.
January 12, 2016
Buen libro.
Si lo recomiendo.
Muestra varias técnicas para mejorar la mente. (meditación, jugar, etc.)
Lamentablemente cae en la repetición.
Tiene entrevistas que pueden apoyar el entendimiento y ampliar más el tema.
No es una lectura ligera.
Si lo recomiendo.
Muestra varias técnicas para mejorar la mente. (meditación, jugar, etc.)
Lamentablemente cae en la repetición.
Tiene entrevistas que pueden apoyar el entendimiento y ampliar más el tema.
No es una lectura ligera.
August 20, 2013
Good book! a lot of useful details to absorb.
September 7, 2021
Este libro es principalmente una recopilación de estudios acerca de actividades que podemos hacer para mejorar las funciones cerebrales, y mantenerlo en buen estado por más tiempo. Esto se resumiría en: 1) Saber cómo funciona el cerebro 2) hacer ejercicio aeróbico, 3) practicar meditación, 4)Dieta mediterránea y una nutrición equilibrada 5) estar autoevaluando tus funciones cognitivas, 6)estimular tu cerebro con actividades novedosas, 7)manejar tus niveles de estrés, 8)utilizar biorretroalimentación (de todas las opciones esta para mi seria la más difícil de aplicar donde vivo), 9)entrenar funciones cognitivas, 10) mantener interacciones sociales de calidad y hacer un plan para aplicar todo esto día a día. El libro tiene información interesante, pero la sentí un poco repetitiva, lo que lo hace un poco tedioso de leer y realmente no se profundizan mucho los temas.
June 27, 2019
Wonderfully informative.
For a long time have I been searching for a book that could be an honest and thorough introduction to the science of our main hardware component. Finally! Although it may not be an absorbing read for everyone, those who do not work in the field connected with neuropsychology but are interested in the principles of how the brain works, would immerse themselves heavily.
Comprehensive references at the end of the book provide a legitimate next step to understand how to maintain our brains, which is especially difficult in a flood of unverified scientifically self-help brain fitness books.
For a long time have I been searching for a book that could be an honest and thorough introduction to the science of our main hardware component. Finally! Although it may not be an absorbing read for everyone, those who do not work in the field connected with neuropsychology but are interested in the principles of how the brain works, would immerse themselves heavily.
Comprehensive references at the end of the book provide a legitimate next step to understand how to maintain our brains, which is especially difficult in a flood of unverified scientifically self-help brain fitness books.
March 26, 2025
It is like a solid resource for anyone looking to keep their mind sharp. I like that it focuses on practical, evidence-based strategies rather than just trends Maximize Wellness. Definitely seems worth a read for those wanting to stay mentally fit as they age.
February 11, 2019
Un buen libro con bastante base científica (básicamente se basa completamente en investigaciones) en que se recogen los principios para mantener una mente sana y activa durante todas las etapas de nuestra vida.
April 1, 2022
Es uno de esos libros que te deja un aprendizaje de por vida. Tiene elementos teóricos y prácticos sobre cómo lograr sacar el mayor potencial de la calidad neuroplástica del cerebro. Súper recomendable.
October 24, 2017
Useful bibliographies with a nice balance of everyday examples and research summaries in every chapter. A few years old at this point, but it still has plenty of actionable nuggets.
February 15, 2018
Un libro interesante para cualquier persona que quiera mejorar sus salud mental y prevenir el deterioro cognitiva. Con soluciones prácticas y buenos consejos para lograrlo.
Recomendable.
Recomendable.
December 31, 2018
Muy buen libro, muy documentado y espero que me ayude al ejercicio mental que tantos beneficios nos trae
April 26, 2021
I enjoyed reading this book. Made me understand how the brain functions and why this is important for the future.
April 18, 2017
The first two chapters are as BORING as a lecture by the Visine eye drops professor (Ben Stein).
They actually put me to sleep reading them. I could not stay focused and had to walk away from the book. Starting with Chapter three. The book covers the importance of eating a healthy diet and how simple sugars, smoking, coffee, alcohol, and diabetes affect our brain health is discussed in the book.
As well as the importance of getting aerobic exercise regularly, walking, meditation, self monitoring, eating healthy, and having mental stimulation through a variety of changing areas. Read instead of watching TV, work at keeping your stress low, do cognitive training, have social outlets, and play games that challenge your thinking and reasoning skills. And change what you do so your brain is challenged instead of bored.
It covers a lot of boring scientific studies throughout the book that explains things I'd rather forget. I was looking for exercises, information, and things do, not a history or scientific explanation of how the brain works. So in that regard... to much information. If I was working in a field where I needed to know that information in order to do my job than this book would be much more interesting I suppose.
I was disappointed from the start and even after getting deeper into the book, it just could not grab my attention and hold it. To technical for what I was looking for in this book. I ended up skimming through much of the book just to finish it.
They actually put me to sleep reading them. I could not stay focused and had to walk away from the book. Starting with Chapter three. The book covers the importance of eating a healthy diet and how simple sugars, smoking, coffee, alcohol, and diabetes affect our brain health is discussed in the book.
As well as the importance of getting aerobic exercise regularly, walking, meditation, self monitoring, eating healthy, and having mental stimulation through a variety of changing areas. Read instead of watching TV, work at keeping your stress low, do cognitive training, have social outlets, and play games that challenge your thinking and reasoning skills. And change what you do so your brain is challenged instead of bored.
It covers a lot of boring scientific studies throughout the book that explains things I'd rather forget. I was looking for exercises, information, and things do, not a history or scientific explanation of how the brain works. So in that regard... to much information. If I was working in a field where I needed to know that information in order to do my job than this book would be much more interesting I suppose.
I was disappointed from the start and even after getting deeper into the book, it just could not grab my attention and hold it. To technical for what I was looking for in this book. I ended up skimming through much of the book just to finish it.
March 24, 2014
Inconclusive
Inconclusive
leaves the reader with questions; although gives one good info on state of the art.but does not consider all possibilities no answers for concussion or stroke survivors
Inconclusive
leaves the reader with questions; although gives one good info on state of the art.but does not consider all possibilities no answers for concussion or stroke survivors
September 28, 2014
Definitely not an easy read, but it's certainly an informative & interesting one! Chock full of information on the brain which shows readers how to "lose it or use it" in this rapidly changing world we must adapt to.
March 4, 2012
An good and informative book containing recent information about Brain Training techniques and products.
May 13, 2012
Readable: 2 out of 2 stars
Enlightening: 2 out of 2 stars
Spirituality/Sustainability: 0 of 1
Enlightening: 2 out of 2 stars
Spirituality/Sustainability: 0 of 1
abandoned
September 6, 2020I've set this aside, at least for now. It just didn't grab me. Right now, I'd much rather play games on Lumosity than read about the science behind them.
April 9, 2016
Excelente
Excelente, 10 puntos Muy libro, recomendado para todas las personas que quieran llegar a una edad madura y estar buen lúcidos..
Excelente, 10 puntos Muy libro, recomendado para todas las personas que quieran llegar a una edad madura y estar buen lúcidos..
Displaying 1 - 30 of 31 reviews