Tang lễ của người An Nam

by Gustave Dumoutier, Nguyễn Mạnh Sơn (dịch), Nguyễn Thanh Hằng (dịch)

Công trình Tang lễ của người An Nam của học giả người Pháp Gustave Dumoutier (1850 – 1904) về tang lễ của người Việt Nam, cũng như nhiều công trình khác do người Việt biên soạn, là những nghiên cứu cơ bản về phong tục tập quán người Việt, thông qua một trong hai tập tục lớn có ảnh hưởng đến cuộc đời con người và dân tộc là hôn nhân và tang lễ.

Công trình nghiên cứu này được thực hiện dựa trên nhiều nguồn tham khảo khác nhau, đặc biệt là các sách Hán Nôm như Tam giáo chính độ thực lục, Hồi dương nhân quả lục, văn bia Thân cấm khử tệ, Ngọc lịch chí bảo biên, Thích Ca hành táng, Hoàng Việt luật lệ, Soạn tập Bách Duyên kinh, Phổ Diệu kinh, Phật quốc ký… Trong cuốn sách, tác giả đã tái hiện chân thực cách thực hiện các nghi lễ trong một đám tang kể từ khi một người đang hấp hối tới lúc ngừng thở, từ khi nhập quan cho đến lúc chôn cất cùng hàng loạt lời kinh, bài khấn, câu chú, bùa phép để xua đuổi ma quỷ.

Bên cạnh đó, sách còn cung cấp cho độc giả vô số bức vẽ, minh họa cổ vừa chi tiết vừa sống động, cùng những mẫu bùa chú khác thường, hiếm thấy, và là một tư liệu quý giá, đặc sắc, cho cả người đọc phổ thông lẫn nhà nghiên cứu chuyên sâu, cũng như cho tất cả những ai muốn tìm hiểu nghi thức tang lễ cùng tín ngưỡng của người Việt.



Khi Dumoutier vào Việt Nam, thì là lúc triều Nguyễn đang mất dần hết quyền lực vào tay người Pháp, ngai vàng dường như bỏ trống, lý tưởng phong kiến cũng vỡ lở từng mảng, và văn minh Việt Nam cũng đang cố gắng níu kéo những nghi thức cuối cùng để chuyển sang một xã hội hiện đại. Sang đến thế kỷ 20, thì các làng nghề dần phá sản, công nghệ thủ công chỉ còn sót lại ở vài người thợ tham gia vào các trường mỹ nghệ và đấu xảo, nhà Nho truyền thống, thầy địa lý, thầy mo, thầy cúng, thầy tào, pháp sư, phường bát âm cũng dẫn suy thoái, rồi gần như biến mất sau năm 1945, đem theo tất cả kiến thức tâm linh từng được sử dụng trong ba trăm năm, ít nhất từ thế kỷ 17 đến cuối thế kỷ 19. Nên có thể nói những công trình như cuốn Tang lễ của người An Nam là một tài liệu quý trong việc nhìn lại văn hóa truyền thống.

412 pages, Paperback

Published January 1, 2023

Reviews

[Midori · Rating 5 out of 5]

Lâu rồi mới đọc được một cuốn khảo cứu không quá khó đọc, nhiều thông tin và hình ảnh thú vị (dù hơi sợ). Nói chung rất xứng đáng để có một bản trên tủ sách gia đình.

[Trang Nguyễn · Rating 3 out of 5]

Cuốn sách trình bày rất nhiều khía cạnh liên quan đến tang lễ của người Việt, từ khi hấp hối cho đến để tang, các nghi lễ và quan niệm liên quan đến cái chết, địa ngục, thậm chí còn có cả phong thủy, mồ mả, các tầng địa ngục, các bài kinh và phù chú liên quan,... Tóm lại là nội dung vượt quá tiêu đề là "nghi thức tang lễ". Thêm vào đó, mục lục ghi rất sơ sài nên khá khó để tra cứu lại nội dung

[Ngô Thị Ngát · Rating 3 out of 5]

Thực ra cuốn tớ đọc là Nghi lễ tang ma của tác giả Từ Liêm cơ.Nhưng tìm mãi trên đây k có.
Về cơ bản cuốn sách cung cấp thông tin khá OK về kiến thức tớ muốn ban đầu.
U30 rồi càng đọc nhiều càng thấy mình bé nhỏ. K biết các bạn có như thế không.

[Anh · Rating 1 out of 5]

Đọc khá là chán, nhiều đoạn dài dòng nhiêu khê (có lẽ vì nó là kiểu khảo cứu nên liệt kê càng chi tiết càng tốt dù có nhàm chán đến mấy?). Chất lượng dịch cũng ko cao, nhiều đoạn đọc như G Translate :)))

[Mỳ · Rating 4 out of 5]

sách thuật lại đám tang của một chủ buôn lớn ngoài hà nội, cuối thế kỷ XIX, các phong tục ở đây chủ yếu dựa theo người trung quốc nhưng đã có lai tạo lại với người việt