Jump to ratings and reviews
Rate this book

Tetralogi Laskar Pelangi #1

عساكر قوس قزح

Rate this book
إكال، تلميذ في إبتدائية المحمدية في جزيرة بيليتونج الغارقة في الفقر على الرغم من ثروات أرضها الوفيرة، وفي ظل الفقر وقلة الحيلة والظلم والبنى التجتية المتداعية لا تنفك اختبارات الحياة القاسية تشل من عزيمة إكال ورفاقه وتفقدهم الثقة بأنفسهم والثقة بجدوى تحصيل العلم، لكن برزة الأمل التي يزرعها فيهم معلماهم باك خرفان وبو مُس لا تلبث أن تزهر حاملة معها التصميم والثبات والتحدي.
أطلقت عليهم معلمتهم لقب عساكر قوس قزح، ومن يومها وقفت هذه الكتيبة البريئة في وجه الصعاب يدًا واحدة وقلبًا واحدًا.
سنفرح في هذا الكتاب مع عساكر قوس قزح يوم تحول إنجازاتهم المُشرفة دون أن يغلق المفتش الجائر مدرستهم. سنفرح معهم يوم يتفوقون على طلاب المدارس الراقية. وسنفرح معهم يوم يهزمون الشركة الجشعة التي تريد هدم مدرستهم لاستغلال ثروات الأرض تحتها.
سنشعر في هذا الكتاب بدفء الحب الأول مع إكال، وسنهلل فرحًا بعبقرية لينتانج وسنضحك على إبداعات معار، وسنتمنى لو أننا تتلمذنا على يد باك هرفان ويو مُس.

فاقت مبيعات هذا الكتاب 5 ملايين نسخة عندما صدر أولًا في إندونيسيا، ثم أسر قلوب القراء في مختلف البقاع بعد نقله إلى العديد من اللغات الحية. هو كتاب يطرق أبواب عالم لا نعرف عنه الكثير، ولكن ما ينضح به من السحر والحيوية يجعلنا نعيش ذلك العالم بأدق تفاصيله.

274 pages, Paperback

First published January 1, 2005

1737 people are currently reading
20141 people want to read

About the author

Andrea Hirata

27 books2,412 followers
Under a bright sunny sky, the three-day Byron Bay Writers’ Festival welcomed Andrea Hirata who charmed audiences with his modesty and gracious behavior during two sessions.

Andrea also attended a special event where he and Tim Baker, an Australian surfing writer, spoke to a gathering of several hundred school children. During one session, Andrea was on a panel with Pulitzer Prize winning journalist from Washington, DC, Katharine Boo, which he said was a great honor.

The August event for the school children was very meaningful to Andrea, the barefooted boy from Belitung, as he made mental comparisons with the educational opportunities of these children, compared to what he experienced.

And now his own life story is about to become even more amazing, as his book Laskar Pelangi (The Rainbow Troops) is being published around the world in no less than twenty-four countries and in 12 languages. It has caught the eye of some of the world’s top publishing houses, such as Penguin, Random House, Farrar, Straus and Giroux, (New York, US) and many others. Translations are already on sale in Brazil, Taiwan, South Korea and Malaysia.

All this has come about because of the feeling of appreciation that the young Andrea felt for his teacher, Muslimah. He promised her that he’d write a book for her someday. This was because for him and his school friends, a book was the most valuable thing they could think of.

Andrea told a story that illustrated this fact. When royalties flowed in for him he decided to give his community a library. He spent a lot of money on books. He left the village headman in charge of administering the library. However, when he came back several months later, all the books were gone. People loved the books, but they had no concept of how a lending library functioned.

“Some of them could not even read, but they just loved to have a book, an object of great value and importance, in their homes. We will restock the library with books and this time it will be run by our own administration,” he laughed.

Andrea told this story as we sat in the coffee shop adjoining a Gold Coast City Library, one of 12 scattered around the city. One of the librarians, Jenneth Duque, showed him around the library, including the new state-of-the-art book sorting machine, for processing returns located in the staff area. As he saw the books being returned through pigeonholes by the borrowers and the computerized conveyor belt sorting them into the correct bin for reshelving, the sight made him laugh and prompted the telling of that story.

Andrea wrote the book for his teacher while in the employ of Telkom, but the completed manuscript was taken from his room, which was located in a Bandung student accommodation community. Whoever took the manuscript knew enough to send it to a publisher and that’s how Andrea, an unhappy postal service worker who had studied economics in Europe and the UK, became the accidental author of the biggest selling novel in Indonesia’s history.

He has since written seven more books.

Fast forward to 2011 and Andrea was in Iowa, the US, where he did a reading of his short story, The Dry Season. He was approached by an independent literary agent, Kathleen Anderson. They talked, but for six months there was no news until an email arrived telling him that one of the best publishers in the US, Farrar, Straus and Giroux, had accepted his book.

Then every week, more publishers said “yes” and now he has 24 contracts from the world’s leading publishers.

Andrea worked with Angie Kilbane of the US on the English translations of Laskar Pelangi and its sequel Sang Pemimpi (The Dreamer). Translators from several other countries have visited his home village in Belitung to do research.

“For a long time I wondered what was the key to the enormous success of my book,” Andrea said.

“I think there’s no single right answer. Perhaps people are fed up with writing focused on urban issues or esca

Ratings & Reviews

What do you think?
Rate this book

Friends & Following

Create a free account to discover what your friends think of this book!

Community Reviews

5 stars
15,651 (48%)
4 stars
10,653 (33%)
3 stars
4,267 (13%)
2 stars
930 (2%)
1 star
447 (1%)
Displaying 1 - 30 of 4,172 reviews
Profile Image for عبدالله ناصر.
Author 7 books2,598 followers
June 29, 2015
أنصح بقراءتها، أنصح بشدة لمعرفة كيف يحارب العالم الفقير من أجل تحصيل العلم بينما يتجاهل الحمقى بكل استهتار أهميته، كيف يقطع أحد الأطفال مايزيد عن الأربعين كيلومتراً بدراجته وسط المستنقعات المليئة بالثعابين والتماسيح ويرفض البعض الذهاب للمدرسة القريبة بالباص المكيف، كيف يدرس البعض بلا سقف ولا كتب. الكتاب رائع جداً و محفز.
Profile Image for Pakinam Mahmoud.
1,002 reviews4,961 followers
February 28, 2024
عساكر قوس قزح الرواية الأولي للكاتب الإندونيسي أندريا هيراتا ..الرواية بيع منها في إندونسيا خمسة ملايين نسخة وتـُرجمت إلى 28 لغة عالـمية كما إنها تحولت إلي فيلم ويعتبر من أكثر الأفلام الأندونيسية مشاهدة علي الأطلاق!

تدور أحداث الرواية في جزيرة في إندونيسيا وهي عن مجموعة من الأطفال الفقراء الذين بذلوا كل ما في وسعهم و تحدوا كل الظروف الصعبة المحيطة بهم لكي يستطيعوا الذهاب الي المدرسة الوحيدة قي قريتهم وهي مدرسة متهالكة تضم عشرة طلاب فقط مع معلمة صغيرة ومدير للمدرسة...

الرواية فكرتها حلوة وبتلقي الضوء علي أهمية العلم والشغف اللي بيكون عند الفقراء إنهم يتعلموا حتي في أسوأ الظروف ويقال إن الرواية فيها أحداث عاشها الكاتب في طفولته...
ترجمة الكتاب متوسطة و إسلوب الكاتب الصراحة ممل جداً ..الأحداث فيها رتابة و الرواية فيها حشو و كلام كتير ملوش لازمة..
أجزاء كتير من الكتاب عبارة عن مغامرات ساذجة للأطفال ولكن في بعض الأجزاء المؤثرة بس مش كتير الصراحة...

كتاب عادي جداً ويمكن أقل من عادي كمان!
لم يعجبني..
Profile Image for B.
133 reviews167 followers
November 13, 2019
Tự dưng hôm ấy bật tv lên và bắt gặp chương trình Đường Lên Đỉnh Olympia, lại còn là trận chung kết nữa nên lôi cuốn này ra đọc :3
Mình luôn ngưỡng mộ 2 cậu nhóc trong cuốn này.

Đầu tiên là Lintang, gần như hiển nhiên, ai đọc Chiến Binh Cầu Vồng cũng đều ngưỡng mộ cậu ấy cả :->
Hồi mình còn trẻ, thi Olympia là ước mơ của cuộc đời mình :)) Mình bắt đầu mê chương trình ấy từ năm 12-13t gì đó. Nhà vô địch đầu tiên mình xem và cũng khắc ghi đậm sâu nhất là anh Lê Vũ Hoàng. Anh ấy khiến mình liên tưởng tới Lintang (hoặc ngược lại). Gương mặt khắc khổ nhưng hiền lành dễ mến, làn da ngăm nắng gió miền Trung.
Tất nhiên cái ước mơ ấy chưa bao giờ thành sự thật - giống như hầu hết những giấc mơ khác - phần vì mình chưa bao giờ đủ tự tin để biến nó thành sự thật, thứ nữa là do mình ngu dốt :v Vậy nên mình luôn dành 1 sự ngưỡng mộ nào đó cho bất cứ bạn nào thi Olympia cho dù đó là nhà vô địch hay không may mắn bị loại ngay ở vòng thi tuần :))

Thứ 2 là Borek, a.k.a Samson. Định mệnh đối với Samson là khi cậu nhặt đc 1 cái chai có in hình ông nào đó mặc quần sịp đỏ, cơ bắp cuồn cuộn và nhiều lông lá như 1 con đười ươi. Thế là từ đó cậu ko quan tâm tới gì khác ngoài việc làm sao để cho bắp nổi chuột :v Nghe có vẻ kỳ cục nhưng chính ra cậu đã tìm thấy cái tôi của mình khi còn rất nhỏ tuổi, biết đích xác mình muốn gì và không ngừng nỗ lực để đạt được nó. Samson đã bỏ qua được giai đoạn tìm kiếm bản thân - giai đoạn người ta vẫn còn thiếu tin tưởng vào bản thân cho đến khi trưởng thành hơn. Có những người không bao giờ tìm thấy bản thân mình và cứ thế đi hết cuộc đời như bao người khác. Samson hơn họ.


Lần đọc đầu tiên cách đây 1 năm, cũng đúng vào dịp tháng cô hồn như bây giờ, cuốn này theo mình đi vi vu du hí Sài Gòn. Sài Gòn có món chè gì đó quên tên, nước đen thui xong có cả quả trứng luộc to đùng rất ngộ. Ngộ hơn cả cái "ôi tình yêu" của Ikal :v

[Đọc lại - 27/8/2016]
Profile Image for Haneen.
294 reviews9 followers
May 31, 2014
هل حدث لك ان ضممت كتاب الي صدرك و قبلته؟؟ هل حدث ان اغرورقت عيناك تأثرا من كتاب؟؟؟ انا حدث معي كل هذا بين دفتي هذه الرواية التي تجسد حياة الكاتب و زملائه...

تتحدث الرواية عن مكان قد لم تسمع عنه من قبل... جزيرة من جزر إندونسيا تدعى بيليتونج... جزيرة تعيش تحت مستوى الفقر بمراحل... يجتمع عشرة طلاب في مدرسة ذات بناء بسيط قد تنهار في اي لحظة ... بمساعدة أستاذ قدير و معلمة شابة...يواجهون المخاطر و الصعاب... يتحدون... يكافحون... و يقاتلون من اجل العلم ...يتحدون كإخوة و عائلة واحدة في وجه كل المخاطر و العقبات ....لكن تقسو الحياة على البشر و تسلب منهم أحلامهم و أمالهم... رحلة حياة مليئة بالدروس القيمة و العبر...

قابلت الكاتب في معرض ابوظبي للكتاب 2014 و حضرت له ندوة تحدث فيها عن الرواية ...

A message for mr. Andrea Hirata:
Thanks for sharing your memories with us... Thanks for teaching us that we should always to be strong while facing obstacles no matter what happens in life... Thanks for transferring your life experience with this love...
Thank you.

Abu Dhabi
1/5/2014
Profile Image for Fatma Al Zahraa Yehia.
588 reviews942 followers
October 14, 2024
مدرسة فقيرة لا تختلف كثيراً عن حظائر الماشية طُلابها معدمون تُديرها مُعلمة تكاد تكون طفلة، ومدير لا يملك سُلطة حماية مدرسته من موظفين حكوميين جُهال يسعون بضراوة لغلقها.

هل يستطيع العلم أن ينجو في مثل تلك الظروف؟

حكي حميم ذكرني كثيراً بروايتي العزيزة "آن في المرتفعات الخضراء". فالطلاب يتشابهون جميعهم مع "آن" التي أتت مثلهم من خلفية فقيرة وأنقذها حظها بالوقوع في يد عائلة تفانت-رغم محدودية مواردها المالية-في توفير تعليم يستحقه عقلها الذكي اللامع. مثل "آن"، هؤلاء الطلاب العشر في "عساكر قوس قزح" أنقذهم مدير مدرسة ومُعلمة لا يملكون في هذا العالم سوى إيمانهم العميق بأهمية العلم، وعقل وصحة تم إفناءها بمنتهى الإخلاص لإنقاذ هؤلاء الأطفال من براثن الجهل.

تُخفف مغامرات الطلاب العشر"أو عساكر قوس قزح" الطريفة والمرحة من كآبة الفقر الذي تغرق فيه قريتهم الصغيرة. كنت أبتهج لانتصاراتهم المتتالية في الكرنفال على يد "مهار" المبدع المجنون، وفي مسابقة المقاطعة التعليمية بفضل "لينتانج" العبقري النهم لطلب العلم الذي يُقاتل يوميا بمعنى الكلمة لكي لا يتخلف عن الذهاب إلى المدرسة ولو ليوم واحد. كنت أشعر بالفخر بمُعلمتهم "بو مُس" وكأنها معلمتى، وهى تنتصر على موظف جاهل غبي في معركة تلو الأخرى لإنقاذ المدرسة من خطر الإغلاق. أيضاً تتشابه روح تلك المغامرات البريئة مع روح مغامرات آن وأصدقاؤها. فتلك المغامرات في الروايتين ترى من خلالها روح المكان وتلمس بها براءة أطفال يتناسوا في ساعات وجودهم في المدرسة مرارة واقع حياتهم.

تعلمت من رواية "آن في المرتفعاتِ الخضراء" أن الحياة كما قال جون لينون "هى ما يحدث لك بينما أنت منهمك في وضع خطط أخرى" وهى عبارة تكررت على طول رواية "عساكر قزح". مما يجعلك تتساءل بمرارة مع الراوي في نهاية الرواية، مالذي يجب أن نفعله تجاه الحياة؟ مادام سعيك الدؤوب تجاه النجاح سيهدمه في النهاية الفقر والظلم ومجتمع يفتقر لأدنى معايير العدل، ما معنى الأمل؟وما معنى الإجتهاد؟وما معنى الحلم؟

كنت اتساءل مع "أكال" الراوي، هل كان "هرفان نور" مدير المدرسة الذي قتله العمل المتواصل لأكثر من خمسون عاما في خدمة العلم، و"بو مُس" التي حفرت في الصخر من أجل تعليم هؤلاء الأطفال محقان في إفناء عمريهما في وطن لا يعطي الحق في الحياة سوى لأغنياءه؟

في "آن في المرتفعات الخضراء" لم تحقق آن ما حلمت به. ولكن كان هناك شعاع من أمل في نهاية القصة في استكمال طريقها. أمل مصدره الوجود في وطن "كندا" يؤمن لك الحد الأدنى من العدل والحق في محاولة السعي وراء حلمك مهما طالت مرارة ظروف الحياة.
ولكن حظ عساكر قوس قزح لم يكن بوفرة حظ آن. انتظر كل منهم أن يأتي النور في نهاية النفق، ولكن للأسف، الحياة في وطن لا يؤمن بالعدل، حياة حظها من نور الأمل شحيح.

قراءة أوجعت قلبي وغمرته بالدفء في ذات الوقت. ويارب تحصل معجزة وأقدر أشتري الكتاب اللي سعره في متناول تاجر الكوكايين المتوسط. وبجدير بالذكر، أن الترجمة العربية لهذه الرواية صادرة من نفس دار النشر التي نشرت الترجمة العربية لرواية آن في المرتفاعات الخضراء "دار المنى بالسويد" وبترجمة نفس المترجمة سكينة إبراهيم. وإن كنت أرى أن ترجمتها للرواية الأولى كانت أفضل بكثير.
Profile Image for Mohamed Al.
Author 2 books5,458 followers
August 24, 2017
عندما فاز الروائي الفرنسي ألبير كامو بجائزة نوبل للآداب كتب الرسالة التالية لمعلمه

‫"عزيزي السيّد جيرمان،‬

كنت بإنتظار أن تهدأ الضجّة المثارة حولي هذه الأيام قليلاً، لأتحدّث إليك من أعماق قلبي. لقد تمّ منحي شرفًا عظيمًا، لم أكن أسعى إليه ولم أكن ألتمسه؛ لكنّي عندما سمعت الخبر، كان أول من تبادر إلى ذهني بعد والدتي هو أنت! بدونك، وبدون اليد الحنونة التي مددتها لذلك الطفل المسكين الذي كُنته لم يكن لأي شيء ممّا حصل لي أن يكون.

أنا لا أكثرت لهذا النوع من التقدير، ولكنّه أتاح الفرصة لي لأعبر عن مكانتك، التي كانت ولا تزال، عندي. ولأؤكد لك بأن تلك الجهود التي بذلتها، وتعليمك، وقلبك السخي الذي منحتنا إياه، لا يزال حيًّا في ذاكرة تلميذك الصغير، الذي ظل رغم مرور كل تلك السنوات، يحمل لك كل مشاعر الإمتنان!

أعانقك من كل قلبي،
ألبير كامو"

أ‫ما الكاتب الإندونيسي "هيراتا" لم تسعه رسالة صغيرة كهذه، فألف رواية رائعة، بيعت منها ملايين النسخ، وأهداها لمعلمته امتنانًا ووفاءً وعرفانًا لكل ما بذلته من وقتها وجهدها وحياتها لتعليم طلاب مدرسة "المحمدية" ال١١ والذين كانوا يسمون أنفسهم عساكر قوس قزح.‬

‫أمّا أنا فسأهدي هذه المراجعة المتواضعة لكل المعلمين الرائعين الذي عبروا حياتي، على امتداد ١٢ سنة قضيتها في المدرسة، وساهموا في صنع الإنسان الذي أصبحته اليوم
Profile Image for Anh.
363 reviews195 followers
December 11, 2017
Không biết dùng lời lẽ nào để diễn t��� về cuốn sách này. Rốt cuộc vẫn không hiểu lí do vì sao cuốn sách này có thể dịch ra và xuất bản với 26 thứ tiếng trên toàn thế giới?! Đáng lẽ phải nhiều hơn con số 26 ấy mới đúng. Một cuốn sách hoàn toàn hoàn toàn hoàn toàn và cực kì cực kì cực kì tuyệt vời!!!
Đọc cuốn sách này lần đầu tiên khi trên xe về Daklak thăm nội hè 2015. 8 tiếng trên xe vừa đủ để mình ngấu nghiến và khắc ghi từng chi tiết một trong cuốn sách này. Review này sẽ đặc biệt một chút vì mình không muốn nhận xét thêm bất kì điều gì về những chi tiết trong sách, vì mỗi chi tiết đều là một tuyệt tác. Không thể nói chi tiết nào sáng giá hơn chi tiết nào. Nói cho hết chắc cũng cả ngày.
Một cái kết không thể gọi là hoàn toàn có hậu, không theo motip thông thường là vượt qua mọi khó khăn thì ông trời sẽ đền đáp cho người xứng đáng. Mỗi nhân vật trong tác phẩm này đều xứng đáng với một cái kết tốt đẹp nhất, nhưng không. Thực tế cho ta thấy, số phận luôn là một vòng xoay tàn nhẫn. Nhưng hình như nhờ vậy mà Chiến binh cầu vồng trở nên hoàn hảo tới từng chi tiết.
Lần thứ 2, rồi thứ 3, rồi thứ 4 và cho tới lần thứ n...sau này, mình tin chắc mỗi lần đọc lại Chiến binh cầu vồng, đối với mình, sự hoàn hảo của nó và cảm xúc nó đem lại cho mình vẫn sẽ nguyên vẹn như ban đầu.
Có lẽ hơi quá cá nhân, nhưng đối với mình, mình vẫn ưu ái tặng một từ tuyệt tác cho Chiến binh cầu vồng. Vì bài học sâu sắc mà tác phẩm đã mang lại. Vì đã chạm tới từng giác quan cảm xúc của mình.
Hoàn toàn thuyệt vời và lộng lẫy, cảm động và chân thực tới từng chi tiết!
Nếu được, mình cho cuốn này hẳn 6* :) chỉ tiếc là Goodreads chỉ có 5* là max rồi, hi
Profile Image for Tahani Shihab.
592 reviews1,167 followers
October 5, 2020
رواية عساكر قوس قزح
للكاتب أندريا هيراتا

رواية مؤثرة جعلتني أذرف الدمع، بكيت من الفقر، من الأغنياء، من أصحاب السلطة، من التباهي والغطرسة. كرهت نفسي لأنني أرسلت أولادي إلى أرقى المدارس الخاصة بينما كان هناك أطفال آخرين بحاجة ماسة لمن يعينهم ولو بالقليل بمصروف الدراسة. كرهت الجشع والطمع والانبهار بحياة زائفة.

احترمت الكاتب كثيرًا الذي وفى بوعده وكتب كتابًا عن مُعلِّمتهِ التي قالت يومًا: “أن أخسر تلميذًا كخسارتي نصف روحي”.

يقول الكاتب لقرائه: "يشرفني حقًا أن أتخيل روايتي عساكر قوس قزح بين أيديكم وأتمنى لكم في رحلتكم مع هذا الكتاب أن تستمتعوا بقصة من قريتي في جزيرة بيليتونج الصغيرة، الجزيرة المجهولة التي لا تكاد من صغرها تظهر على الخريطة . قصتي هي قصة الناس المنسيين وهي صوت من لا صوت لهم وآمل أن تجدوا ما يجذبكم في جمال الطفولة، في المعلمة الصبية المهمشة وتلاميذها العشرة وهم يحاربون أعداءً لا يقهرون ويكافحون من أجل العلم ومن أجل الكرامة. وأن تجدوا البهجة في أحلام أؤلئك الأطفال المفعمة بالطهر والبراءة، وفي مرارة الحب الأول الحلوة “.

“إن المعرفة تتعلّق باحترام الذات، وأن تحصيل العلم هو فعل ولاء للخالق، وأن المدرسة لم تكن دائمًا مرتبطة بأهداف مادية; مثل الحصول على شهادة تؤمن لحاملها الرفاه، أن المدرسة في الواقع مبجلة ومهيبة، إنها احتفاء بالإنسانية; إنها بهجة الدراسة وضوء الثقافة”.
Profile Image for Femmy.
Author 33 books537 followers
January 6, 2008
3,5 bintang.

Saya membeli buku ini karena mendengar begitu banyak komentar positif tentangnya. Mungkin karena itulah saya punya pengharapan yang tinggi. Dan mungkin karena itulah saya kecewa saat membacanya. Ternyata tidak sebagus yang saya harapkan, setidaknya, pada bagian-bagian awal. Setengah terakhir buku ini lebih bagus daripada bagian awalnya.

Buku ini berkisah tentang sebelas anak miskin dari kampung Pulau Belitong dan petualangan mereka bersama sebagai murid-murid seangkatan di sekolah Muhammadiyah yang serba terbatas, sejak kelas satu SD hingga SMP. Ceritanya dituturkan lewat sudut pandang orang pertama, si Ikal, dan ditulis berdasarkan kenangan masa kecil penulisnya.

Cerita dibuka dengan hari pertama sekolah, ketika anak-anak dan para guru dengan cemas menanti sampai jumlah anak mencapai sepuluh orang supaya sekolah bisa diadakan pada tahun ajaran itu. Saya suka detail-detail yang disajikan--tentang baju baru, sepatu butut dan pensil merah-biru ... meskipun tak ada ketegangan karena kita semua tahu bahwa kuota itu akan terpenuhi. Kalau tidak, buku ini tak akan ada.

Cerita berlanjut dengan penggambaran tokoh-tokoh cerita. Ibu Muslimah dan Pak Harfan, tokoh-tokoh mengagumkan yang benar-benar patut dijadikan teladan. Dedikasi mereka pada pendidikan luar biasa. Saat Pak Harfan berkisah tentang Nabi Nuh, perasaan saya ikut tergugah. Pelajaran moral yang terselip juga bikin geli. Lalu ada cerita tentang Pulau Belitong itu sendiri, kampungnya dan tambang timahnya. Kemudian, kesepuluh murid, dengan porsi terbesar untuk Lintang si jenius dan Mahar si seniman. Lalu, petualangan-petualangan mereka dan sedikit kisah cinta, lalu ...

Saya berhenti membaca pada halaman 214. Tak tahan lagi, setelah memaksakan diri membaca beberapa puluh halaman terakhir. Saya heran juga, kenapa ya? Tokoh-tokohnya menarik. Kisah-kisahnya kocak. Metafor-metafornya unik. Jadi, mengapa saya tak bisa menikmati buku ini?

Saya merenung... Lalu saya pun menyadari alasannya.

Tak ada plot! Tak ada konflik! Selama 200 halaman saya hanya disuguhi perkenalan tokoh dan seting, tanpa ada konflik sama sekali. Pantas saya bosan. Ceritanya jalan di tempat. Setting waktunya pun tidak jelas, kapan setiap peristiwa ini terjadi. Saya cuma tahu, terjadinya antara kelas 1 SD dan 3 SMP, tapi entah kapan tepatnya.

Itu alasan pertama. Sekarang alasan kedua. Sudut pandangnya.

Pada saat mulai membaca dan mendapati sudut pandang orang pertama, saya mengharapkan gambaran intim tentang masa kanak-kanak, dilihat dan dialami melalui mata anak-anak, seperti To Kill A Mockingbird (Harper Lee). Ternyata, saya mendapatkan kenangan yang dingin dan berjarak tentang masa kanak-kanak, dilihat dari mata penutur-dewasa. Keberjarakan penuturan seorang aku-dewasa ini yang membuat saya tidak bisa terlibat secara emosional. Padahal, orang biasanya memilih sudut pandang orang pertama, justru supaya pembaca bisa mengalami ceritanya melalui kacamata-unik si aku. Belum lagi ada beberapa kejanggalan yang terjadi akibat pemilihan sudut pandang ini.

Pertama-tama, si penutur menceritakan hal-hal yang tak mungkin diketahuinya. Misalnya, perasaan orang lain seperti ayah Flo (hal 46-47) dan pengalaman Lintang yang terjadi di rumahnya (hal 101-102). Andaipun Lintang menceritakan pengalamannya kepada Ikal sehingga Ikal bisa berkisah di buku ini, tentu ceritanya tidak seperti yang digambarkan di ceritanya, dengan kunang-kunang dan arwah-arwah para ilmuwan.

Lalu, pengamatan tentang situasi sosial di Belitong, terutama tentang Gedong. Pengamatan tentang kebiasaan orang-orang gedong itu begitu detail, mau tak mau saya bertanya-tanya, ini sebenarnya pengamatan siapa? Apakah Ikal pernah masuk ke dalam kompleks dan mengamati semua itu? Sepertinya tidak mungkin, kalau menimbang keketatan penjagaan di sana, sedangkan Ikal tak punya kepentingan masuk ke sana. Lagipula, kalau Ikal-semasih-anak-anak masuk ke sana, tentunya tidak untuk pengamatan sosial, dan tentunya ada rasa asing dan kagum melihat segala kecanggihan di sana. Selain itu, dia tak akan begitu fasih menceritakan segala Gorgonzola soup, Earl grey, snooker bar, piano Steinway and Sons, De Carlo (hal 43-46), padahal saat itu dia bahkan tak mengenal toaster (hal 358).

Jadi, apakah pengamatan setelah si penutur telah dewasa? Tapi tetap saja belum jelas, kapan si penutur pernah masuk ke Gedong. Tentunya cukup sering untuk bisa menceritakan kebiasaan sehari-hari warganya dan mengamati merk barang-barang mereka. Ketidakjelasan ini sekali lagi membuat jarak, seolah-olah si penutur bukan menceritakan pengalamannya (seperti layaknya dalam penuturan orang pertama), tetapi menceritakan pengetahuan yang entah diperoleh dari mana (seperti layaknya dalam penuturan orang ketiga serbatahu).

Lalu, percampuran antara aku-penutur (yang sudah dewasa) dan aku-dalam-cerita (yang masih anak-anak). Ini terutama saya rasakan dalam pengamatan si aku tentang Mahar. Tentunya si aku-penutur yang menyadari bahwa Mahar adalah seorang jenius, sedangkan aku-dalam-cerita masih turut bersama teman-temannya mengejek Mahar (hal. 154-155). Maka ketika Mahar sedang kebingungan, kalimat "Kasihan sahabatku seniman yang kesepian itu, yang tak mendapatkan cukup apresiasi, yang selalu kami ejek" (hal 224) menjadi janggal. Yang merasa kasihan tentu aku-dalam-cerita pada waktu peristiwa itu terjadi. Tapi yang berkata "yang tak mendapatkan cukup apresiasi, yang selalu kami ejek" tentu aku-penutur-dewasa.

Satu hal lagi yang mengganjal bagi saya adalah penggunaan nama-nama Latin dan Bahasa Inggris (!) untuk flora fauna, entah untuk alasan apa. Barangkali si penutur menyukai biologi (meskipun ini tidak disebut-sebut). Yang pasti, bagi saya, ini lagi-lagi memberi jarak. Pengamatan alam tidak mengesankan sebuah keakraban pribadi si penutur dengan alam sekitarnya, seperti misalnya deskripsi alam dalam Ronggeng Dukuh Paruk (Ahmad Tohari), tetapi berkesan observasi ilmiah dari balik buku biologi yang berjarak dari objek pengamatan.


Itulah yang membuat saya berhenti membaca.

Untungnya, saya memutuskan untuk melanjutkan. Ternyata, mulai dari halaman 191, konflik muncul dan plot mulai bergulir. Saya pun mulai semangat membaca. Ada dua plot utama di paro kedua buku ini. Pertama tentang Mahar dan proyek-proyeknya, yang kemudian melibatkan Flo. Kedua tentang kisah cinta Ikal pada A Ling. Dua plot yang dikisahkan berselang-seling dan sempat bertemu di bab 24.

Kisah cintanya cukup manis dan tidak cengeng. Selain itu, perasaan yang digambarkan dalam plot ini jelas adalah perasaan si penutur-ketika-masih-kecil yang dirasakannya saat itu, jadi si penutur-dewasa sudah jarang mengganggu lagi, tidak lagi memberikan pengamatan-pengamatan dewasanya. Sekarang saya bisa ikut merasakan pahit-manisnya cinta pertama si aku.

Petualangan Mahar dan Flo cukup seru dan kocak, dengan sedikit nuansa mistis dan pesan di akhir kisah yang bikin ketawa.

Kisah ditutup dengan cerita anggota-anggota Laskar Pelangi 12 tahun kemudian.

Secara keseluruhan, buku ini ... ya, lumayanlah. Kelancaran bercerita, kelincahan berbahasa, dan tema yang diangkat sedikit mengimbangi ketersendatan plot dan kejanggalan pilihan sudut pandang. Lumayan.
Profile Image for Bookshop.
172 reviews46 followers
November 7, 2008
I suppose this book needs no further introduction to the Indonesian audience. So let me be brief.

The good:
- proper use of Indonesian language, a rarity nowadays
- descriptive and detailed story-telling, also a rarity
- funny, with unexpected and unusual metaphors.

The bad:
- pretentious. Must he quote all sorts of Latin names and English words just to describe a quiet afternoon with birds and butterfly in a school yard? Must he go on and on about Mahar's masterpieces whose greatness escape me?

- confusing & often illogical timeline. Often times, it's not clear how old the kids are when events take place. Description of the things these kids can do seem to be beyond their age which makes me wonder about...

- exaggerated events. How old were they when the school won the Independence Day's parade and the Cerdas Cermat? How can the sole, young teacher cover all those topics (often beyond secondary school level) and being so poor, where do they (Lintang, particularly) obtain all the reading material or knowledge without TV, library, or radio?

- patronizingly religious. It takes a genuine effort on my side to ignore it.

- shallow plot: it's bad against good: PN and the rich are bad, greedy, stupid and will eventually be doomed. The poor is resilient, clever, strong and therefore will succeed. Islam is good, and paranormal activities are evil. I thought this is an intellectual novel, not a sinetron plot or a Palin's speech (oops!).

- too many useless sub-arches. Must he went on and on about Harriot just to describe his stupid first love with the owner of a dainty, smooth hand with perfect manicure? Do we need to get into such detail describing the pretentiously named Societeit de Limpai's trip to see Tuk Bayan Tula so that the two lazy bones can pass their exams?

- abrupt ending. The end of "Laskar Pelangi" happened when Lintang's card was dealt with and then the story fast forward twelve years later. It wasn't explained what contributed to Tripani's downfall, for example. Just a description (with another annoying little arch about Ikal and his niece). I think it's just a lazy handling again.

The verdict:
I started off with high hopes but in the end, I was disappointed. It was engaging then it was pretentious and long. It was funny then it became preachy. It was clever then it got lazy. This book started off with a lot of potential. If told as a straight forward biography, ala Life in Shanghai, Angela's Ashes or others which simply tell a story of growing up in an era, with simple, to the point language, this book will be much more enjoyable. However, the author choose to romanticize his (self-assessed) heroic childhood and produce this pretentious and mediocre book instead.
Profile Image for Ahmed Gamal.
380 reviews372 followers
November 18, 2016


رواية دافئة تحتويك بداخلها وتشعرك بأنها وطنك الصغير،كيف صيغت بذلك الأسلوب الذى جعلنى أشعر كما لو أننى هناك أشهد
بنفسى أحداثها ،هناك فى جزيرة بيليتونج, فى حين لا أعرف حتى أين هى و أين تقع؟"

"أنها قوة الأدب "

أو كما قال ساعى البريد لـ"إكال" الشاب راوى القصة

رواية رائعة جدا يا أصدقاء لا تفوتوها
Profile Image for Tariq Alferis.
900 reviews701 followers
June 19, 2014
.
‎هذه الرواية تجعلك تعلم ان التعليم شئ مهم لناس الذين يعيشون في مستوي اقتصادي شبه معدوم، التعليم هو طريقهم لتحقيق احلامهم ، هذا الكتاب ذا حدين ‫…‬يخليك تنهار كليا واحلامك المبنية عن التعليم تتلاشي ‫..‬لانه يوضحلك بكل واقعية ،،انه التعليم مش كل شئ لو انت في دولة فقيرة ، بمعني انت فقير لكنك ذكي ‫.."‬نقع ذكائك وعلمك في المية واشربها ‫"‬
‎‫…‬والحد الثاني يخليك مهما اتكون محبط ، انه ترجع وترتب احلامك ، وانك لاتكف عن الحلم وبذل المجهود ‫.‬
‎قصة مؤثرة عن مدرسة فقيرة في جزيرة اندونيسية ، معليمها ملهمون ، والطلاب العشرة ذا طموح لاسقف له ، قصة حول اهمية التعليم وكيف تؤثر في حياتهم ،وتحكي ايضا عن القيود التي تقف في وجه تعليم الطلاب العشرة ، كيف تتعلم في مجتمعات الفقيرة ، كيف ينظر لتعليم بوصفه ترفا ،لما تشوف واقع المجتمعات الفقيرة وحلمهم وفرحتهم بتعلم ومجتماعتنا الغنية الي اغلب طلابه يكرهو شئ اسمه علم او تعليم ‫…‬ماعندك الا انك اتقول ‫..‬سبحان الله يعطي لناس ويآخذ من الناس ‫.‬

‎كتاب يقدم الجمال الطبيعي من اندونيسيا ، عقيدتها الاسلامية ،الحرك الاجتماعي ، الخير والاستغلالية ‫.‬وكذلك اثار الاستعمار الهولندي ‫..‬اوه مانبيش نتكلم علي مستعمر الهولندي بما انه مداير شغل مليح في مباريات كأس العالم ‫..‬متحيز نوعا ما لمستعمر هذا ‫.‬لول ‫.‬

‎تعتبر من افضل الرواية اندونيسية ، قدرة الكاتب علي جعلك تتاثر احيانا ‫..‬وتضحك في اجزاء اخري من الكتاب ‫…"‬المضحك المبكي‫"‬

‎ليس الكل العالم محظوظين ، يجب ان تقرآ باش تعرف اي نعيم انت فيه ، لو كان فيه امكانية لفرضت هذا الكتاب علي كل مستويات التعلمية من متوسطة وثانوي

‎‫يعتبر هذا الكتاب من افضل الكتب الي قريتها من وقت طويل .استنادا إلى تجارب المؤلف وهو يكبر في قرية فقيرة في الجزيرة الاندونيسية قبالة سواحل سومطرة، فإنه يوفر نظرة ثاقبة في عالم الفقراء المدقع وكيف يتم التعامل معهم بشكل غير عادل.."الفرح ،الالم،جمال الصداقة،النضال انك تتحصل علي تعليم مناسب ، هذا الكتاب يجعلك ممتن للحياة الي ‬
‎‫عندك ،يخليك تسعي اكثر واكثر انك اتزيد من تطوير نفسك ..‬

‎‫ملخص الكتاب يدل على الحياة ليست عادلة وأن التعليم له قيمة لا ينبغي أبدا أن يكون أمرا مفروغا منه، وأنه ثروة الشخص الحقيقي حول كيفية مساعدة الآخرين‬

‎‫كتاب عظيم قادم من قصة حقيقة ملهمة ..
Profile Image for Anh Thư.
53 reviews175 followers
October 24, 2015
đọc quyển này xong thấy xấu hổ với bản thân khủng khiếp. trong khi mình chỉ hơi ốm một tẹo, hoặc trời mưa bão là đã kiếm cớ nghỉ ở nhà thì thằng cu Lintang trong truyện ngày ngày đạp xe tận 40 cây số, qua bao nhiêu trắc trở, hiểm nguy để đc đến trường.
một ngôi trường Hồi giáo nghèo trên một hòn đảo giàu có. À, chỉ là nghèo vật chất thôi, còn về tinh thần thì dám cá, ngoài ngôi trong toa xe lửa của Totto chan thì k có ngôi trường nào tuyệt vời và ấm áp đến vậy đâu.
thích vô cùng thích triết lí giáo dục của thầy Harfan, rằng "học thức thể hiện lòng tự trọng, giáo dục thể hiện lòng sùng kính đối với đấng tạo hóa, học tập không phải lúc nào cũng buộc chặt với những mục tiêu như lấy đc bằng cấp hay trở nên giàu có. Học tập là cao quý, là ca tụng nhân bản, là niềm vui khi đc cắp sách tới trường, là ánh sáng văn minh."
thiệt, chỉ muốn vác quyển này đến trường tặng mấy thầy cô đang ngày ngày ca cẩm về một chỗ trong giảng đường đại học, về cái bằng cấp này nọ.
có lẽ, mình đã đọc nó đúng thời điểm, giữa những tháng ngày mệt mỏi nhất của năm tháng 12. để thấy cho mình một động lực, để nhìn ra vẻ đẹp của tri thức, để biết bản thân vẫn may mắn chán so với những đứa trẻ trong ngôi trường Muhammadiyah.
còn một điều nữa, mình vẫn băn khoăn, là có còn một người thầy tuyệt vời như cô Mus hay thầy Harfan trong câu truyện này không nhỉ?
Profile Image for Helvy.
Author 71 books949 followers
February 10, 2008

Ide, peristiwa2 dalam buku ini sangat bersahaja, menarik. Buku ini memang bukan novel, tapi memoar. Secara isi bagus-lah. Sayang sangat lemah dalam teknik dan komposisi...
Profile Image for حنين سلمان.
191 reviews51 followers
December 13, 2014
أولى الأعمال المترجمة إلى العربية من الأندونيسية, فاتحة خير :)


أنا أؤمن أننا نقرأ ما يشبهنا حتى لو كان العنوان ضبابياَ ولكن كيمياء الكلمات تعمل بطريقة ما في سبيل تهيئة الظروف حتى تتقاطع أقدارنا مع هذا الكتاب أو ذاك.


في خضم الفترة التي أعاني منها في محاولة فهم جدوى التعليم , وجدوى ما تعلمناه ,وفي اللحظة التي كنت بدأت أوقن أن سنوات الدراسة كانت كذبة المعلمين وحلم الآباء , جاء عساكر قوس قزح وقاموا بقلب الطاولة على أوهامي .


جيلنا الحالي لا يفهم من أين تفجر هذا النهم للتعليم , هذا السباق نحو الشهادات , حتى العنصرية تجاه من لا يحمل "الورقة الحلم" , كيف وصلنا إلى هنا ؟
هذه الرواية تستطيع الإجابة على بعض هذه الأسئلة عن طريق وضعك في الموقف المحسوس المضاد لمجموعة العساكر الصغار اللذين حاربوا من أجل التعليم في وسط الظروف المستحيلة جغرافياً ومناخياً وسياسياً واجتماعياً في قريتهم النائية

القرن 21 ينكر حقيقة وجودهم أصلاً من خلال الكم الضخم المتراكم في لاوعينا عن ماهية النظام التعليمي ويعتبرهم تاريخ اندثر مع نهاية القرن الماضي ولكنهم يطفون على السطح أمامنا كحقيقة واقعة تقول أن هذا النهم مصدره العوز اللذي كان يتكفل باقصاءالفقراء عن مقاعد الدراسة ويرمي بهم على الموانيء , وكان يطفيء جذوة الإبداع , ويخمد نيران العبقرية ويرميها مع مخلفات المناجم
فينشأ الجيل اللذي لا مكان فيه لغير حاملي "صك الغفران" اللذي يفتح لهم أبواب جنات عدن ضمنياً

المشكلة أننا أتحنا التعليم للجميع ولكننا تركنا الإبداع والعبقرية والشغف في المناجم وعلى الموانيء
لم يتغير شيء ,تغيرٌ كميٌ مستمر في أعداد حاملي الشهادات اللذين لا يملكون قنطار ما ملكه لينتانج يوماً ما ولن يمنحوا ربع ما منحته بو مس

كانت تعوزنا الإمكانيات والآن يعوزنا الشغف
و إلا فتعليم استهلاكي !

عن نفسي لقد مُنحت الشغف من خلالهم
شكراً أندريا هيراتا
Profile Image for Tân Trần.
136 reviews40 followers
April 8, 2022
Đọc đến n lần rồi mà đến đoạn của Lintang mình vẫn khóc như trời sập đến nơi vậy, buồn kinh khủng. Yêu cuốn sách này nhất trần đời.

New review
Đây là cuốn sách quý giá đối với mình, mỗi năm mình đều lôi nó ra đọc lại để cùng khóc cùng cười với các chiến binh cầu vồng ấy.
Profile Image for Nilam Suri.
Author 2 books140 followers
May 10, 2008
Awalnya, saya jatuh cinta sama nama buku ini. LASKAR PELANGI, doesn't it sound so beautiful. Sayangnya, cinta saya tidak cukup besar untuk membuat saya membeli buku ini di awal-awal terbitnya.

Malah niat saya sempat urung, saat secara tidak sengaja membaca review seorang teman yang bilang buku ini tidak masuk akal. Dia bilang pilihan katanya terlalu canggih untuk sebuah buku yang menggunakan PoV anak kecil. "Ah, mungkin hanya another best seller book without a proper writing" pikir saya waktu itu. Tapi karena kehebohan massa, dan karena cerita penuh semangat seorang teman yang menonton pembahasan buku ini di sebuah talk show, mau tak mau niat saya jadi muncul lagi. Dan akhirnya, setelah berhasil mengelabui seseorang untuk membelikan buku ini, saya membacanya. Saya jatuh cinta lagi.

Kata orang cinta itu buta, dan saya sepertinya membabi buta mencintai buku ini. Ya, saya tahu pemilihan katanya tidak masuk akal, ya, saya juga tahu banyak nama-nama latin yang memberi kesan pamer kepintaran, dan ya, saya juga merasakan ketidakkonsistenan PoV dari orang pertama menjadi orang ketiga. Tapi saya tidak peduli. Cinta saya buta. Buta, mutlak, and inexplicable.

Saya tidak tahu pasti kenapa saya mencintai buku ini, yang pasti saya tertawa dan menangis bersamanya. Saya tertawa melihat tingkah ikal yang jatuh cinta, saya tertawa melihat jebakan mahar yang cerdas, saya tertawa melihat kejudesan dan ketajaman sahara, dan saya berharap saya seberani flo. Tapi, tak ada yang bisa menyentuh hati saya seperti lintang. Lintang dan ayah bambu angin-nya.

saya membuka halaman pertama, dan saya langsung bermain disana bersama mereka, di sekolah rakyat yang hampir roboh di kepulauan bangka, di toko kelontong berbau tengik, di tengah festival kebudayaan, dan saya juga ikut duduk disana, di atas dahan salah satu pohon yang saya lupa namanya.

Saya rasa, saya jatuh cinta karena buku ini membawa saya terbang, melayang, hinggap, dan akhirnya mendarat bersama 10 orang anak kecil lainnya, dibawah langit berguratkan pelangi.

Profile Image for صهيب.
260 reviews188 followers
March 19, 2017
ضحكت لنفسي وابتسمت وتأثرت وانزعجت ونشجت وحدي في جوف الليل كانت قصة آسرة لم أسأم منها قط, كيف صيغت بذلك الأسلوب الذي جعلني أشعر كما لو أنني هناك أشهد بنفسي أحداثها, هناك في جزيرة بيليتونج, في حين لا أعرف حتى أين تقع على الخريطة!

''إنها قوة الأدب'' كما قال ساعي البريد! الأدب تسائل قلبي, وما ذاك؟ كما رد إكال !
اتعرف ما الذي يجذب في الراوية؟ ليس هو اسم الكاتب ولا جمال لغته ولا سحر بيانه, بل هو صدق كلماته, كلماته التي تتدفق دون بروتوكولات, كلمات شخص تجرع مرارة الفقر والألم والظلم والخذلان في صباه في مدرسة المحمدية بتلك الجزيرة الغنية أرضها الفقير شعبها

المعلمة بو مس المدير باك هرفان تلاميذ المعلمة "لاسكار بلانجي"(بالأندونسية) أو عساكر قوس قزح (بالعربية): كوتشاي شمشون مهار آكيونج سهاري فلو هارون لينتانج تراباني شهدان وإكال هي أسماء قد حُفرت في ذاكرتي فإن محاها الزمان فإن ذكراهم ستبقى إلى أن يشاء الله, أولئك الفقراء المعدمون المحرومون من كل شيء إلا من معلمتهم بو مس ومديرهم باك هرفان, تسلحوا بالعلم والإرادة في مواجهة العالم الظالم بأكمله, ضحوا بالغالي والنفيس من أجل أن تبقى سارية مدرستهم واقفة في وجه الجهل...
حدثني عن معنى الحياة يا إكال؟ الحياة هي ما يحدث لك بينما انت مستغرق في إعداد خطط اخرى هكذا قال جون لينون!
حدثني عن مدرستكم يا إكال؟ حدثني عن زملاء صفك يا ابن المحمدية؟ سقف مدرستنا من أوراق الأشجار وعمادها سقفها جذع شجرة, احتضنتنا يوم لفظتنا المدارس الخاصة بطبقة الأغنياء, سمعتها تنادينا يوما: هلموا يا أبنائي, المحمدية تسع الجميع..
حدثني عن معلمتكم يا إكال؟ حدثني عن معلمكم الثاني ومديركم باك هرفان؟ بو مس, شابة بعمر الزهور باعت شبابها لتعلمنا نحن الفقراء بلا مقابل, شاركتنا الفرح والقرح, كانت معنا في السراء والضراء, بكينا معا وضحكنا معا ولعبنا معا وفارقنا المحمدية معا..
بو مس وقفت بجسدها النحيل في وجه الجرافة التي أرسلوها لتهدم مدرستنا يوما, بو مس كانت تقول: خسارة تلميذ تعدل خسارة نصف روحي, معلمتنا بو مس هي هدية الله لنا
باك هرفان, ذاك الجبل الشامخ, الذي بنى المحمدية بيديه يوم كان شابا, وقضى فيها 51 سنة دون أن يأخذ مقابلا ماديا ولو لمرة واحدة! باك هرفان كان يقول في أيام مرضه رافضا أن يأخذ قسطا من الراحة: إذا توقفت عن التعليم يزداد مرضي.. ويُضيف ممازحا: إذا مت, اريد أن أموت في هذه المدرسة
آه يا إكال قد مات باك هرفان في مكتبه في المدرسة التي بناها بجهد يده, على روحك السلام يا معلمنا باك هرفان ! آه يا إكال دمعت مقلتاي كثيرا وأنا أقرأ هذه الرواية:يوم مات باك هرفان بكيت, حين غادر لينتانج مقاعد الدراسة بكيت, حينما سقطت دعامة المدرسة معلنة نهاية مدرسة المحمدية المدرسة التي عاشت 120 سنة بكيت أيضا
قد جف دمعي وجف معه حبري,
يا معلمي أُمتي لكم في معلمة المحمدية بو مس خير قدوة, فاقرأوا هذه الرواية, اقرأوها.. اقرأوها

! 21:00
02/01/2017
تمت.
Profile Image for Ancilla Irwan.
56 reviews10 followers
February 13, 2008
I don't know why but I am not as satisfied as others experienced.

Andrea Hirata, the author wrote it in a good descriptive way. Unfortunately, I get bored.

It talks about the education of students in remote area. An education for the poor, but the teachers teach that they don't have to feel shame due to their lack of financial status.

To be confident. To stand up. To express. To actualize.

It is a good topic, but I somehow get distracted with the way the author use the Latin names of plants. I feel it isn't a smoothly moving. How he associated a lot of things with certain figure which of course well-known worlwide but not the common ones, which makes me start to guess whether it is really a story of the people in remote area.

I have been to remote area, though only three districts. Currently, they can use television decoder to watch national and international television stations. But of course, the people in villages don't watch the international ones due to the language barrier. And it is happening now, how about (more or less) two decades ago, which is somehow be the current time of the story. Thus, I can't feel satisfied with this book.
Profile Image for Shelleyrae at Book'd Out.
2,578 reviews550 followers
January 25, 2013

The Rainbow Troops is a remarkable debut novel by a young man who once promised his schoolteacher he would write a book in her honor. Inspired by Hirata's own childhood experiences on the tiny, isolated island of Belitong, on the east coast of Sumatra, this is the poignant story of ten young children from among the islands poorest families, and their struggle to gain the education they are guaranteed under Indonesian law.

On his first day at Belitong's only free school, Muhammadiyah Elementary, Ikal breathes a sigh of relief when the tenth child the school needs to remain operational appears at enrollment at the last minute, saving him from being sent to work as a helper at the grocery market or a coolie (labourer) for the miners or fishermen to supplement his family's meagre income. As he takes his seat in the ramshackle building which contains not much more than a chalkboard and a few desks and chairs he marvels at the opportunity he has been given, ignoring the leaking roof, "...a roof with leaks so large that students see planes flying in the sky and have to hold umbrellas while studying on rainy days", crumbling concrete floors and missing wall planks. In front of Ikal stands fifteen year old Bus Mus, the new class teacher, and school supervisor, Pak Harfan. Beside him sits nine other children, the Rainbow Troops.

Though simply written, this is an inspiring tale of struggle against adversity told with warmth, humour and tenderness. The children, the Rainbow Troops, will capture your heart as Ikal shares their stories, recounting his friends achievements, triumphs and tragedies as they struggle to claim their right to an education. There is Lintang who leaves his home at dawn to pedal the 40km to school each day, dodging crocodiles and wading through flood waters, never missing a day, Mahar whose imagination entertains them all with stories and Haran who sits, smiling happily, in class even though he doesn't understand a word. learning what becomes of these ten (later 11) children is both heartbreaking and revealing.

The Rainbow Troops is also a story of quiet rebellion. Belitong lies in the shadow of the giant PN tin mining company who, with government approval, strip the land of its riches while caring nothing for its native citizens. Muhammadiyah Elementary educates its students with few resources, it's teachers are unpaid and it is constantly threatened with closure but it fights the injustice with everything it has.

It is impossible to read The Rainbow Troops and not be moved by such an incredible story that is more fact than fiction. With memorable characters, irresistible charm and touching simplicity, this is a story that reminds us to appreciate what we have but also to strive for what we want most. This is a story the world should know.

'Laskar Pelangi' was a phenomenal success when published in Indonesia in 2005, an immediate bestseller, spawning a TV series and film. This is the first of four novels Hirata has penned in the interim, and the first to be translated into English, now on the cusp of global release.

Profile Image for Nguyễn Quang Vũ.
132 reviews199 followers
September 6, 2017
Cám ơn lần nữa cô bạn đã giới thiệu cho mình quyển này. Thú thật thì đi dạo Nguyễn Xí cũng thấy quyển này bán nhiều, cơ mà hồi đầu mình tưởng là sách về đề tài đồng tính, gay. Cầu vồng cầu vèo dễ thế lắm. Nói vậy không phải mình kỳ thị. Oan. Mình đọc nhiều sách thể loại đó lắm. Quyển gần đây nhất là tập tiểu luận "Về đồng tính" của Mr. iCiệt thậm chí còn rất xuất sắc.

Đây là một quyển sách khá hay và cảm động về đề tài giáo dục. Andrea Hirata đã làm người đọc phải dõi theo từng câu chữ, dõi theo từng niềm vui, nỗi buồn của 10 bạn trẻ, của cô Mus, thầy Harfan - những người thầy, người cô đã dạy cho các bạn trẻ hiểu được niềm vui thực sự của việc đến trường. Niềm vui đó không phải chỉ là có được một tấm bằng, một thứ chứng nhận để khoe mẽ, mà nó là niềm vui của việc giáo dục, được giáo dục và trải nghiệm cuộc sống.

Chắc chắn mình sẽ rất khó quên hình ảnh những Lintang, Marha thầy pháp, A Kiong, con nhỏ Sahara, thằng nhóc đẹp trai Trapani, Samson ưa thể dục, Harun số ba và cả nhân vật tôi - Ikal cùng tình yêu đầu đời đầy lãng mạn với cô bé người Phúc Kiến ... Mỗi một nhân vật một tính cách, nhưng tựu trung lại là cùng nghèo.

Câu chuyện không phải không có những chỗ mình không thích. Quả thực có những đoạn hơi phô trương. Ví dụ như đoạn Lintang đánh bại ông thầy giáo kiêu căng siêu giỏi bên trường PN, đoạn Marha sáng tạo phần trình diễn của trường và chiến thắng PN cũng hơi quá mặc dù có thuyết phục hơn màn trình diễn của Lintang. Có cái gì đó hơi gượng ép. Tình yêu của Ikal với cô bé A Ling cũng khá ư là sến súa. Đấy là mình thấy thế.

Đoạn cuối, số phận các nhân vật được miêu tả thật cảm động. Cơ bản thì đúng là không phải mọi thứ đều màu hồng và những ước mơ thời đi học của ai cũng có thể thành hiện thực. Kể cả trong một câu chuyện cổ tích hiện đại như "Chiến binh cầu vồng". Nhưng nó thực, rất thực.

Đọc "Chiến binh cầu vồng" để hiểu rằng, hãy ngừng kêu ca về cuộc sống khó khăn hiện tại của mình và học tập thực sự là phương thức để trải nghiệm cuộc sống. Cuốn sách làm mình nhớ đến "Totochan - Cô bé bên cửa sổ". Ai yêu Totochan chắc chắn sẽ thích quyển sách này.

Nó đã rất xứng đáng với ba ngày nghỉ lễ.
Profile Image for حسين العُمري.
309 reviews180 followers
June 1, 2015
هذه الرواية عالم من الأرواح والإنسانية والنقاء والجمال ،، أول مرة اقرأ رواية لكاتب إندونيسي يحكي عن طفولته الفقيرة في مدرسة تقع في قرية بائسة بعيدة منسية وعن زملاء الشقاء الطلاب العشرة الذين ينهشهم الفقر لكن حب مديرهم وعطف وحنان معلمتهم كان هو كنزهم ومصدر فخرهم وسعادتهم الدائمة ،، لحظات كثيرة مرت ومشاهد متعددة عبر صفحات الرواية قد يحبس فيها القاريء دموعه لعذوبة تلك المواقف والدروس التي خلقتها الأستاذة في طلابها الصغار أبناء الكادحين ،، مفارقات عديدة يسطرها الكاتب عن تلك الأيام ويصب خلالها لعناته على السوق الذي جعل التعليم مسألة بعيدة عن متناول الفقراء الذين ربما كانت حياتهم ستختلف جداً عن ما هم عليه ،، التعليم احتفاء بالإنسانية ،،، رواية أرشحها بشدة
Profile Image for Haiiro.
276 reviews328 followers
June 16, 2017
Đọc Chiến binh cầu vồng từ lâu, viết một cái review dài dằng dặc cũng lâu rồi. Thỉnh thoảng mở ra coi lại lại thấy xấu hổ vì viết tuy dài dòng mà cảm giác cứ sáo sáo gò ép thế nào, trong khi cái hay của cuốn sách lại nằm ở sự mộc mạc chân phương của ngôi trường tồi tàn, của thầy cô với mấy thằng bé con bé tuy vật chất thì nghèo rớt mùng tơi nhưng tâm hồn thì giàu có rất mực.
Một trong những cuốn sách thiếu nhi hay nhất mình được đọc và cũng rất khuyên đọc.
Phim cũng siêu siêu dễ thương.
Profile Image for شيم.
124 reviews231 followers
September 8, 2017
ليت لي قلما سيالا لأكتب مراجعة عظيمة عن هذه الراوية التي استنزفت مشاعري ولامست فيّ أشياء لطالما جاهدت في كبحها محاولة دفنها في مقبرة الذاكرة. لكنها انبعثت وطفحت لتظهر من جديد. أكررها ليت لي ولكنني أصاب بالعيّ حينما يتعلق الأمر بمراجعة كتاب أذهلني.
Profile Image for كـ.
492 reviews39 followers
March 8, 2016
عساكر قوس قزح ..
( لاسكار بلانجي)

هي قصة أندونيسية أو ربما سيرة ذاتية على لسان كاتبها أندريا هيراتا في قريته الفقيرة النائية عن مدرسته " المدرسة المحمدية" التي ضمت عشرة طلاب فقط مع معلمتهم الصغيرة الشابة ومديرها المكافح .. كان بطلها الذي يرويها قد عاهد نفسه أن يكتب لمعلمته الصغيرة المكافحة والملهمة ويهدي لها كتابًا لما تجشمت من عناء في سبيل تعليمهم، وإلهامهم ونجاحهم وتميزهم وذكاءهم .. فجاءت هذه القصة كوفاء ديَنٍ قطعه على نفسه بأن يؤديه إليها يومًا ما فهي تستحق ذلك ..

تحكي هذه القصة عن أطفال قاوموا بكل عنفوان الطفولة أن تبقى مدرستهم المتهالكة المنسية من قبل الجميع قيد الوجود، وكيف أنهم حاربوا كل أنواع الفقر وجابهوا المتاعب والمصاعب يوميا لكي يصلوا إليها(المدرسة)؛ ليتعلموا وليبقى نور العلم مشتعلاً بجذوته في قلوبهم.. تحكي قصة كفاحهم في قيظ الصيف ومطر الشتاء وهم يتعلمون بأدوات بسيطة، وفي قلب الطبيعة، وكيف أن أهلهم بالرغم من فقرهم وسوء حالهم قد دفعوا بأطفالهم إلى العلم والحكمة والصلاة والأخلاق الحميدة التي كلها مجتمعة تعلموها على يد معلمين اثنين فقط، هم من ساندوهم وعلموهم ووقفوا معهم وغرسوا فيهم البذور الأولى لحب العلم ؛فنمت في صدورهم أماني وأحلام كبيرة جميلة تشبههم، فتفوقوا على أقرانهم من المدارس ونالوا الجوائز والكؤوس ففخروا بأنفسهم أيما فخر وأصروا على مواصلة تعليمهم رغم ما حاصرهم من تهديد بهدم مدرستهم وإغلاقها لعدم استيفاءها شروط المدارس في بقية البلاد، ولكن الآمال التي تحدوهم، والاصرار الذي كبر فيهم حال دون ذلك فتعلموا ولم يشبعوا، وجاءوا كل يوم بفقرهم وسوء حالهم الى مدرستهم يحملهم حب معلمتهم وأستاذهم ورغبتهم في التعلم التي ما كانت لتخبو يومًا ..

يصف الكاتب كل ذلك في إطار قصصي بسيط وجميل وفيه من الإلهامات والعبر الشيء الكثير.. إلى أن يصل بخواتيم الأمور وما آل إليه مصير هؤلاء العشرة مع الفقر والحرمان والبؤس، فالبعض قد وصل كصاحبها إلى شيء ما في هذه الحياة ولو كان خلاف ما تمناه يومًا ما ، والبعض الآخر قد خذله فقره ولم يسعه إلا أن يعمل كما يعمل أجداده صياد سمك أو حامل سلع، ولكن شعلة ذكاءه لم تخمد وبريق نور العلم فيه مازال براقًا في قلبه ..

هنا في هذه القصة ستتعلم كيف أنك إن كنت فقيرًا أو معدمًا، لن يسلبك هذا شيئًا مما كنت تحلم به ..
ستحارب وتحاول وتجدف بكل عزمك كي تثبت للجميع أنك قادر على الحلم والأمل ..
قد تنصفك الحياة وقد تخذلك .. قد ترى أحلامك قيد التحقق وأنت تكبر وقد تراها تتكسر وأنت منكسر،،
قد يكون وراء تحطيم أحلامك أناس متسلقون، وسوق ظالم، وطغاة لا يعرفون قدر حلمك فضيقوا عليك الأرض، وبدل أن تتسع بك، أحكمت خناقها عليك وخذلتك، وببساطة رأيت أحلامك الغضّة قد وُأدت على أيديهم فما كان منك إلا أن تعيش كل ليلة متوسدًا أحلامك تاليًا عليها تعاويذك حتى لا تضيع على الأقل من صدرك ..
وقد ترقى لشيء لم تكن تحلم به، ولكنه في نهاية المطاف قد أخذك نحو ضفة جميلة، وعلَّمك دروسًا في الصبر والشجاعة والحلم .. قد يكون كما يقول جون لينون " الحياة هي ما يحدث لك بينما أنت مستغرق في إعداد خططٍ أخرى "

ستتعلم كيف تتأمل وكيف تواجه كل مصائبك بأحلام الطفولة وبراءتها الممزوجة بالسعادة ..
إنها قصة لكل المحرومين، ستبكي معها أحيان ولن تستطيع أَن تخفي دمعتك، وستبتسم ملئ شدقيك وأنت تقرأها أحيان أخرى .. ستغمض عينيك وأنت تتخيل التفاصيل الجميلة والدقيقة لهؤلاء الأولاد المغمورين ببهجة الطفولة وحبور الأماني الأولى لهم .. ستشعر بتصاغرك أمام عظمتهم، وإصرارهم وأحلامهم التي رووها كل يوم بماء حياتهم وحافظوا عليها من كل وحوش الظلم لكي لا يقتلوها ويسلبوها منهم ،
ستحب تجلي صداقتهم الرائعة بكل مافيها من صدق ومحبة وإخلاص ..ستحب عساكر قوس قزح وهم يجلسون على الشجرة متأملين لقوس المطر بكل انتظار وحب وجمال .. ستعيدك هذه القصة إلى زمن الطفولة البريء .. إنها عالم من الإنسانية والجمال والأمل .. ستقع في شغاف قلبك وتأخذك في عوالم بسيطة جميلة ..
ستعلمك معنى أن تحب، وأن تفنى وتضحي من أجل هذا الحب، وإن لم يقدر لك لقاء من تحب، فإنك تعلمت كل معاني الحب والجمال والتضحيات .. سيبقى هذا الحب كالتميمة في قلبك يدلك ويهديك إلى الطريق..
قد تشعر بالخجل من نفسك ومن كل أساليب الحياة المترفة التي تحيا في ظل وجودها، إذا ما قارنتها بحياة هؤلاء الأولاد الذين ما انفكوا وهم في أحلك ظروف حياتهم وبؤسهم لا يتذمرون ولا يسخطون،!
ستمجد معلمتهم( مس بو) التي لم تغريها مناصب المدينة، بل زهدت في المقابل في هذه المدرسة الصغيرة البسيطة فكانت معلمة عظيمة ومربية جليلة لهولاء الأصدقاء الرائعون الذين استلهموا روعتهم منها، فتعلموا منها كل أبجديات الحب والعطاء كما علمتهم أبجديات الحروف والقرآن والحديث ..
ستأسف على حال الأذكياء والمميزين، وتتمنى في نهاية القصة أن تحتضنهم وتبكي معهم، وسيكون بودك لو تفعل شيئا يعيدهم إلى مواقعهم المعطاءة واللائقة بهم في الحياة ..
ستبكي مديرهم (باك هرفان) ، وتحب وتضحك كثيرًا مع هارونهم (الصبي ذي الاحتياجات الخاصة)، وستفخر بعبقريهم (ليتنانج) وتغار من ذكاءه الفاحش، ستضحك وتحنق من (مهار) المغامر الذي يعشق الماورائيات والأساطير ويقدس الفن، ستتمنى الى (كوتشاي) منصبا سياسياً مراوغاً يشبهه، ستتعجب من (فلو) التي فضلت هذه المدرسة على مدرستها الفاحشة الثراء،
ستحب (سهارى) الصبية الشقية ودائمة الشجار مع (آكيونج) زميلها ، وستعجب بشخصية (تراباني) وأناقته المميزة وعشقه لأمه .. وستتمنى الى (شهدان) و(شمشون) مستقبل جميل كنّا كانوا يحلمون ويتمنون .. أما (إكال) فهو بطلها وراوي هذه القصة فستندمج معه بكل صدق المشاعر بعيدًا عن الزيف ..

أندريا هيراتا .. لقد أبكيتني بقدر ما جعلتني أضحك وأبتسم .. أعدت فيّ صياغة معنى أن لا أتخلى عن حلمي وأن لا أستسلم .. ذكرتني بدروس إنسانية جميلة في الصبر والشكر والحلم والسعي والتوكل والأمل وغيرها والتي قد ضاعت أو نُسيت في زحمة الدنيا وأفكارها .. ألهمتني بقدر ما آلمتني ..

هذه الرواية قيمتها بأربع نجوم
(٣ نجوم ونصف بالأحرى/ قوانين الغودريدز لا تسمح بذلك)
التفاصيل كثيرة جدا كان من الممكن الاستغناء عن بعضها وتوفيرها للخاتمة التي قفزت سريعاً من سنة الى ١٢ سنة تالية فجاءت صادمة نوعا ما وبها الكثير من الفراغات والأسئلة!
الترجمة بسيطة ،ونوعا ما سيئة ولم أجد فيها المبهر الأدبي
لولا روعة القصة وإنسانيتها !
السعر المبالغ فيه جدا وسوء الطباعة وصغر حجم الخط!

أنصح بها لمن يرغب أن يقرأها بين كتب أخرى دسمة ..

كوثر
٧ مارس ٢٠١٦
Profile Image for Nguyễn Chí Thanh.
20 reviews21 followers
Read
January 31, 2016
Mở màn 2016 :)
------------
Đọc 9/10 đầu cuốn sách thấy vô cùng chán, cứ như đọc truyện cổ tích, còn 1/10 còn lại mới bắt đầu là sự thật, mà sự thật thì thường rất buồn. Mình ghét cái kiểu mà nhiều người vẫn đang rating sách trên goodreads, xem chúng như là thước đo về mặt nghệ thuật/học thuật, là công cụ thể hiện khả năng hiểu biết, tư duy ngôn từ của bản thân hơn là mục đích ban đầu nhằm thể hiện cảm xúc thích hay ghét với cuốn sách. Điều đó khác nhau rõ ràng, có những cuốn viết thật sự hay mà mình lại rất ghét và ngược lại. Nếu rating cho cuốn này mình sẽ cho 1* cho 9/10 đầu và 4* cho 1/10 sau, ý mình là sau khi đọc xong thấy thích thật đấy :), một cuốn rất đáng để mở đầu cho một năm đọc sách sợ-là-không-được-nhiều của mình.
Profile Image for إسراء خالد.
127 reviews96 followers
January 8, 2015
" الحياة هى ما يحدث لك بينما أنت مستغرق فى إعداد خطط أخرى ! "
طول قرائتى كنت أشعر بالحقارة :3
فهذا يحدث يوميًا فى أماكن كثيرة
الكثيرون يكافحون لكى ينالوا قدر بسيط من التعليم
و أنا متوفر لى كل شئ
و كل الرفاهيات تقريبًا و لمجرد بعض الإكتئاب لا أدرس ..
أشعر كأننى أشارك من منعوهم حق التعليم
حسنًا ، كنت أريد كتابة الكثير لكن الكلمات توقفت

شئ أردت أن أضيفه
تمنيت حقًا نهاية سعيدة
و تمنيت بعد كل هذا الشقاء أن يتعلموا و يكملوا نجاحهم و تغلبهم على الصعاب
لكن الحياة ليست عادلة دائمًا
Profile Image for Arwa Khalil.
304 reviews141 followers
September 12, 2022
"الفقر صديق حياتي الدائم. كنتُ رضيعاً فقيراً، وطفلاً فقيراً، ومراهقاً فقيراً، وأصبحتُ بالغاً فقيراً. كنتُ معتاداً على الفقر كاعتيادي على أخذ حمامي اليومي"

أكثر الكتب تأثيراً علي هذا العام .. مؤلم ومضحك وممتع وحزين
تتحدث على مشوار الكاتب ورفاقه العشرة في المدرسة المحمدية في جزيرة بيليتونغ النائية في اندونيسيا وكفاحهم للإبقاء على مدرستهم وللبقاء فيها

أنهيت الكتاب منذ بضعة أيام ومازلتُ حتى اللحظة حزينة على لينتانج العبقري الموهوب الذي ضاعت موهبته وعبقريته تحت عجلات الشاحنات التي أصبح سائقاً لها

أبدع الكتاب في وصف الجزيرة وما ومن عليها حتى أنك تشتهي رغم كل الفقر المدقع أن تزورها ولو لبضعة أيام لتشاهد كل تلك المشاهد التي وصفها ..
أحببت ولائه لمعلمته ولوعده بأن يكتب لها كتاباً ,, أحببت المعلمة مسلمة حباً جماً .. كيف يمكن لشخص ما أن يعطي كل هذا العطاء مقابل لا شيء .. وأن يرفض كل شيء في سبيل الله وتعليم الأطفال الفقراء التعاليم المحمدية

راحة نفسية جميلة رافقتني طوال الرواية وفي كل صفحة منها.. مشاعرها جميلة من الاخلاص إلى الصداقة والطفولة وحتى الحب الطفولي الجميل

يجب أن يقرأها كل طالب مدرسة وكل أب وأم لهم ابن في المدرسة ليتشعروا النعمة التي يعيشونها في أي مكان في العالم غير جزيرة بيليتونغ الاندنوسية
Profile Image for Cam.
57 reviews90 followers
February 9, 2019
1 rổ cung bậc cảm xúc
Tớ giống bạn nhỏ Ikal hồi bé làm thơ tán zai. Nhưng tớ hèn lắm. Làm 1 đống thơ nhưng có dám đưa bao giờ đâu. Bây giờ cũng hèn như thế.
Ngày xưa tớ cũng ước mơ mình trở thành thần đồng. Thần đồng gì cũng được kể cả thần đồng âm nhạc . Cơ mà dốt quá. Cấp 2 toàn được 5 điểm hát nhạc . Cắn rứt lương lâm vô cùng 😂
Ngày xưa tớ cũng từng ăn trộm hương của mẹ. 1 bát cơm 1 miếng thịt 1 quả cà chua 1 quả chuối 😂 ra đống đất sau nhà thắp hương khấn mai thi tốt 😂 may quá kết quả không giống 2 cái trên vẫn được 9 rưỡi
Ngày xưa tớ từng có ý định bỏ nhà ra đi vì mẹ bắt để tóc dài 😂 trong khi bọn hàng xóm ao ước để tóc dài chấm đít . À còn 1 lần nữa là mẹ thả con chim chào mào cục cưng đi mất khóc nguyên tuần. Bây h kể lại vẫn ấm ức . Con đấy là con chim trống. Có nghĩa là tớ có ý định bỏ nhà theo zai😎
....
chung quy lại đọc xong cuốn này cái ngày xưa ngây ther trong sáng nó hiện ra sáng bừng như bảy sắc cầu vồng trong nắng vậy 😌😌
Profile Image for وفاء اصيل.
95 reviews28 followers
March 1, 2020
نبذة عن الرواية:
عبارة عن يوميات مدرسية تروى على لسان الطالب إكال من داخل مدرسة المحمدية في قرية بيليتونج الأندونيسية والتي لاتشبه أي مدرسة في العالم. فقد بنيت بأرخص المواد والبعض من أوراق الأشجار المختلفة في أفقر المناطق في إندونيسيا، كان عدد الطلاب فيها لايتجاوز ال 11 طالب من أبناء عمال مناجم القصدير والصيادين الذين مثلو الطبقة الأفقر انذاك. لكن رغم كل تلك المعاناة لم يتركوا أي عائق مهما كان حجمه أن يقف أمام تحصيلهم للعلم ورسم لوحات زاهية الألوان لمستقبل مشرق، كانوا أطفالاً صغاراً يحملون أمالاً كبيرة.

رأيي الشخصي:
لقد أبدع الكاتب حقاً في حكاية تلك القصة ونسجها بخيوط من ذهب، هي رحلة مدفوعة الأجر لخوض مغامرة في إندونيسيا.
إقتباسات:
1/كانت تلك الحكمة بسيطة ببساطة المدرسة المتواضعة نفسها، القدر، الجهد المبذول، والمصير هذه هي مثل ثلاثة جبال زرقاء تهدهد الإنسانية. تتآمر تلك الجبال فيما بينها لتخلق المستقبل، ومن الصعب أن نفهم طريقة عملها معاً.


2/ تحصيل العلم حق جميع المواطنين (دستور جمهورية إندونيسيا، البند 33)
Displaying 1 - 30 of 4,172 reviews

Can't find what you're looking for?

Get help and learn more about the design.