What do you think?
Rate this book
غيابك ليس سوى ظلمات
Er það ábyrgð eða hugleysi að sætta sig við örlög sín? Hér tvinnast saman yfir staði og tíma, frá Hólmavík suður eftir Evrópu, kynslóð fram af kynslóð, líf sem kannski eru jafn tíðindalítil og girðingarstaurar en halda þó öllu uppi. Kornabarn sem rétt er yfir eldhúsborð, löngu dáið þýskt skáld, trillusjómaður sem er sérfræðingur í Kierkegaard, döpur rokkstjarna, stúdína úr MR, dánir hvolpar og hver er þessi prestlærði rútubílstjóri? Sum bros geta breytt heimum og sum líf kvikna eingöngu vegna þess að heimar gengu úr skorðum. Þetta er saga mennsku og breyskleika og hinnar óseðjandi gleymsku.
Bókin kemur út í nóvemberbyrjun 2020.
Bókin kemur út í nóvemberbyrjun 2020.
Hardcover
First published January 1, 2020
512 people are currently reading
5554 people want to read
About the author
Jón Kalman Stefánsson
53 books1,275 followersJón moved to Keflavík when he was 12 and returned to Reykjavík in 1986 with his highschool diploma. From 1975 – 1982 he spent a good deal of his time in West Iceland, where he did various jobs: worked in a slaughterhouse, in the fishing industry, doing masonry and for one summer as a police officer at Keflavík International Airport. Jón Kalman studied literature at the University of Iceland from 1986 until 1991 but did not finish his degree. He taught literature at two highschools for a period of time and wrote articles and criticism for Morgunblaðið newspaper for a number of years. Jón lived in Copenhagen from 1992 – 1995, reading, washing floors and counting buses. He worked as a librarian at the Mosfellsbær Library near Reykjavík until the year 2000. Since then he has been a full time writer.
His first published work, the poetry collection, Með byssuleyfi á eilífðina, came out in 1988. He has published two other collections of poetry and a number of novels. His novel Sumarljós, og svo kemur nóttin (Summer Light, and Then Comes the Night) won The Icelandic Literature Prize in 2005. Three of his books have also been nominated for The Nordic Council's Literature Prize.
He was the recipient of the Per Olov Enquists Prize for 2011, awarded at the book fair in Gautaborg in September 2011.
His first published work, the poetry collection, Með byssuleyfi á eilífðina, came out in 1988. He has published two other collections of poetry and a number of novels. His novel Sumarljós, og svo kemur nóttin (Summer Light, and Then Comes the Night) won The Icelandic Literature Prize in 2005. Three of his books have also been nominated for The Nordic Council's Literature Prize.
He was the recipient of the Per Olov Enquists Prize for 2011, awarded at the book fair in Gautaborg in September 2011.
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 30 of 421 reviews
March 17, 2024
Prix du livre étranger 2022
English: Your Absence is Darkness
Writers are God and the devil in one person - can we forgive them for it? Reminiscent of (and referring to) Laxness' Independent People, Stefánsson's "Your Absence is Darkness" shows a community of farmers in the Westfjords and their ways to face grief. The atmospheric, evocative writing is the star here, and the author himself points that out by offering a list of characters at the end of the novel that pratctically spoils the main parts of the plot which does consist of average people experiencing average tragedies in the harsh, beautiful landscape (look at this!), rendered in lyrical language by a nameless narrator who lost his memory and wakes up in a church. Jumping in time and traveling the fjord, he introduces us to a curious farmer's wife who sees Godliness in earthworms and falls in love with a priest, a man who was dropped in the area by the postman as a child, a musician who seeks happiness in France and feels guilty for leaving behind his alcoholic father, a giant with a Master's in philosophy, and many others.
The narrator somewhat magically lets these people and stories appear on the page, while his enigmatic companion, who is both a priest and a devil with a license for passenger transport, drives him from one scene to the next. Is the narrator, who was obviously in love with one of the characters, in the bardo, is the busdriver the ferryman to the realm of the death, to eternal darkness? Are all writers wicked inhabitants of a realm that opens centuries, between reality and fiction? Is death the driving force for the beauty humans create? The mystical set-up opens many doors to interpretation. The only thing the narrator remembers from his former life is the smile of his beloved Sóley - only love remains.
And while the fact that the text marries sadness with quirkiness (there are some sentences about the absurdity of life in here that are outright hilarious) shouldn't be underestimated and helps readers to navigate the more ruminative parts, there is quite some philosophy wrapped up in the story, namely Søren Kierkegaard, who is widely considered to be one of the first existentialists. Two factors seem to be key motifs in the text: Kierkegaard, a deeply religious man, broke off his engagement to Regine Olsen, although he loved her deeply, because he thought their love wasn't meant to be - in slight variations, this happens to many characters in the book. Then, in Either/Or: A Fragment of Life, the Danish philosopher says that regret is inevitable: “I see it all perfectly; there are two possible situations — one can either do this or that. My honest opinion and my friendly advice is this: do it or do not do it — you will regret both.”
Stefánsson focuses on the fact that in the end, the whole personnel of his novel will die anyway, he will be the one to kill these people. The characters who experience loss remain forever altered. What gives the characters refuge is music and literature - this is frequently an important topic in Icelandic literature, because modernity arrived late at the (before the commodification of international travel) remote island, and people kept themselves entertained by telling stories and playing music. You can also hear Sjón elaborate on that in the interview I did with him. Throughout Stefánssons novel, we get both domestic music, but also classic and pop, all to be found in the "playlist of death" (really!) at the end of the book. Here, death accompanies life, and to a degree, they are the same. The word "kierkegaard" means churchyard, btw.
Another thinker who infuses the book is Friedrich Hölderlin, the crazy German poet and philosopher who appears as the pen pal of a desperate priest, who writes to him 50 years after his death without posting the letters - Hölderlin functions as a ghost-like friend and confidant. At one point, he is quoted in German in the Icelandic original: "Allein zu sein, und ohne Dich, ist der Tod." (To be alone, and without you, is death). But this is not the correct quote from Der Tod des Empedokles, it's actually "Allein zu sein, und ohne Götter, ist der Tod." (To be alone, and without gods, is death) . Stefánsson has replaced the gods by love, and with Kierkegaard (and Sjón), he knows that forgetting means a betrayal of life. To tell these people's stories is to laugh at the finality death.
Yes, this novel is insanely long (500+ pages), it is also full of pathos (I mean: Hölderlin!), and sometimes, it has to be said, it does border on kitsch. BUT: I was also deeply moved by some of the vivid characters and their inner struggles, the relationships between the people and how they change, and I was entertained by the quirky one-liners that intersperse the text. So this is one of the texts in which you can certaionly find numerous flaws if you look close enough, but I've also enjoyed reading it and puzzling over the riddles presented here.
There will be a lot more Icelandic literature for me this year.
English: Your Absence is Darkness
Writers are God and the devil in one person - can we forgive them for it? Reminiscent of (and referring to) Laxness' Independent People, Stefánsson's "Your Absence is Darkness" shows a community of farmers in the Westfjords and their ways to face grief. The atmospheric, evocative writing is the star here, and the author himself points that out by offering a list of characters at the end of the novel that pratctically spoils the main parts of the plot which does consist of average people experiencing average tragedies in the harsh, beautiful landscape (look at this!), rendered in lyrical language by a nameless narrator who lost his memory and wakes up in a church. Jumping in time and traveling the fjord, he introduces us to a curious farmer's wife who sees Godliness in earthworms and falls in love with a priest, a man who was dropped in the area by the postman as a child, a musician who seeks happiness in France and feels guilty for leaving behind his alcoholic father, a giant with a Master's in philosophy, and many others.
The narrator somewhat magically lets these people and stories appear on the page, while his enigmatic companion, who is both a priest and a devil with a license for passenger transport, drives him from one scene to the next. Is the narrator, who was obviously in love with one of the characters, in the bardo, is the busdriver the ferryman to the realm of the death, to eternal darkness? Are all writers wicked inhabitants of a realm that opens centuries, between reality and fiction? Is death the driving force for the beauty humans create? The mystical set-up opens many doors to interpretation. The only thing the narrator remembers from his former life is the smile of his beloved Sóley - only love remains.
And while the fact that the text marries sadness with quirkiness (there are some sentences about the absurdity of life in here that are outright hilarious) shouldn't be underestimated and helps readers to navigate the more ruminative parts, there is quite some philosophy wrapped up in the story, namely Søren Kierkegaard, who is widely considered to be one of the first existentialists. Two factors seem to be key motifs in the text: Kierkegaard, a deeply religious man, broke off his engagement to Regine Olsen, although he loved her deeply, because he thought their love wasn't meant to be - in slight variations, this happens to many characters in the book. Then, in Either/Or: A Fragment of Life, the Danish philosopher says that regret is inevitable: “I see it all perfectly; there are two possible situations — one can either do this or that. My honest opinion and my friendly advice is this: do it or do not do it — you will regret both.”
Stefánsson focuses on the fact that in the end, the whole personnel of his novel will die anyway, he will be the one to kill these people. The characters who experience loss remain forever altered. What gives the characters refuge is music and literature - this is frequently an important topic in Icelandic literature, because modernity arrived late at the (before the commodification of international travel) remote island, and people kept themselves entertained by telling stories and playing music. You can also hear Sjón elaborate on that in the interview I did with him. Throughout Stefánssons novel, we get both domestic music, but also classic and pop, all to be found in the "playlist of death" (really!) at the end of the book. Here, death accompanies life, and to a degree, they are the same. The word "kierkegaard" means churchyard, btw.
Another thinker who infuses the book is Friedrich Hölderlin, the crazy German poet and philosopher who appears as the pen pal of a desperate priest, who writes to him 50 years after his death without posting the letters - Hölderlin functions as a ghost-like friend and confidant. At one point, he is quoted in German in the Icelandic original: "Allein zu sein, und ohne Dich, ist der Tod." (To be alone, and without you, is death). But this is not the correct quote from Der Tod des Empedokles, it's actually "Allein zu sein, und ohne Götter, ist der Tod." (To be alone, and without gods, is death) . Stefánsson has replaced the gods by love, and with Kierkegaard (and Sjón), he knows that forgetting means a betrayal of life. To tell these people's stories is to laugh at the finality death.
Yes, this novel is insanely long (500+ pages), it is also full of pathos (I mean: Hölderlin!), and sometimes, it has to be said, it does border on kitsch. BUT: I was also deeply moved by some of the vivid characters and their inner struggles, the relationships between the people and how they change, and I was entertained by the quirky one-liners that intersperse the text. So this is one of the texts in which you can certaionly find numerous flaws if you look close enough, but I've also enjoyed reading it and puzzling over the riddles presented here.
There will be a lot more Icelandic literature for me this year.
May 22, 2025
Shortlisted for the 2024 Republic of Consciousness Prize, United States and Canada
Shortlisted for the 2025 Oxford-Weidenfeld Translation Prize
Who you are is completely irrelevant. Where your life went. Your love and betrayal don't matter here. What matters is that you continue with the stories you started. Hopefully, you've realised that you slow down time while you're writing. But you've got to pay the price for it. That's the deal. And that you mustn't hesitate once you've started. Death, says an old poem, is the sister of waiting.
[...]
Write. And we won’t forget.
Write. And we won’t be forgotten.
Write. Because death is just another name for being forgotten.
Your Absence is Darkness is Philip Roughton's translation of Fjarvera þin er myrkur by Jón Kalman Stefánsson, the 7th of the author's novels to be rendered into English by Roughton all of which I've read (see below for a bibliography).
It begins with our narrator finding himself in a church graveyard in a small Icelandic community in the immediate post Covid lockdown world - but how he got there, or who he even is, is unclear to him:
The most recent graves are on the south side of the church, and the newest that I see on my way through the churchyard has been tended carefully. The name of the woman inscribed on the cross, however, is splotched with bird droppings, but the phrase below it, "Your memory is light, your absence darkness", indicates that she'd been loved. The same isn't as certain of her neighbour, Páll Skillason of the farm Oddi, because the gravestone, a big, heavy rock from the seashore, offers nothing other than a quotation from the Danish philosopher Soren Kierkegaard: "If eternal oblivion were forever lying greedily in wait for its prey and no power were capable of snatching it away - how empty and hopeless would life then be?"
Your absence is darkness.
Eternal oblivion besets your memory.
So where do we find comfort?
The first person he meets is an enigmatic stranger who tells him “Sometimes life is the questions, death the answer — so tread carefully, mortal!”, and who he encounters at different times through the book the man from the church, the priest, the coach driver, unless it's the devil himself.
But the second is a local farmer who recognises him with surprise, as someone who has been absent some time, and who she suggests her sister, who runs the local hotel and is expecting her very first post-lockdown international travellers, will be shocked to see.
Our narrator, who the farmer and our sister both comment used to be very talkative is now forced largely to listen to others, to try and understand who he is and who are they. And the story they tell (*) is a complex one that roams through multiple generations showing how the fate (+) of one person influences the lives of another:
Some questions do little more than bring you new questions. On the other hand, it's the first and last questions that drive life onward - tell me what questions are burning inside you and I'll tell you who you are!
I'm not so sure I really want to know anymore, I mutter, looking away from the coach driver, who seems rather pleased with himself and his incomprehensible answer, and down at the pages the SUV holding me and Rana trundles off; she's telling me about the string of sadness inside Eirikur, which had also sounded in Pall, even to some extent in Skúli, who always tried to focus on the positive sides of life, driven by optimism but nevertheless went in for melancholy music: Chopin's nocturnes, Mozart's Requiem, Chet Baker. And he played Pablo Casals' interpretation of Bach's Pastorale in F Major daily for the sheep at Oddi. That's why they stand out from other sheep, he used to say.
The same string sounded loudly in Skúli’s father, who, piss-drunk one night, rolled over onto his back to try to see a newly discovered galaxy in the sky over Snæfellsnes; and in Eirikur's great-great-grandma, Guðríður, who once wrote an article about the earthworm and whose tailbone sometimes itched, who had a dangerous smile, eyes that had an influence on both the Earth's tilt and Holderlin's poetry, even though he had died before she was born - when she wrote, some of her letters barked like dogs.
So it happens that an article about the earthworm, written at the very end of the nineteenth century in a small heath farm under straitened circumstances, is the cause of a pie-eyed fisherman in the nineteen-thirties rolling over onto his back out in his farmyard in the hope of seeing a newly discovered galaxy, his six- or seven-year- old son stumbling over him in the early morning and scrambling, covered in pee, to his feet - all of this leads to Guðríður’s great-great-grandchild, ending up, long afterwards, alone with a guitar, a shotgun, three dead puppies and Death’s playlist.
(*) I say 'they tell' but as becomes clear during the novel, it is the narrator himself who is writing their stories (and even towards the novel's end has the ability to choose a different outcome - someone injured but not killed in a car accident for example)
(+) And I say "fate", but one of the novel's key themes is that many of those featured faced a binary choice (most commonly whether or not to pursue a lover or stay with their existing partner) and Kierkegaard's principle from Either/Or: A Fragment of Life is invoked more than once, as often quoted: "I see it all perfectly; there are two possible situations — one can either do this or that. My honest opinion and my friendly advice is this: do it or do not do it — you will regret both."
Music is also key to the novel, and the book's endpaper include both a castlist explaining the different characters (although one, Elías, didn't seem to feature - and postscript the author himself did not write the castlist and didn't, from an interview even seem to know it was there), as well as a playlist of the songs featured:
Death’s playlist, says Elías and I mean Death with a capital D. The song is on Death's playlist, which Eiríkur has put together for the occasion. You can find it on Spotify under Eiríkur’s name. According to Eiríkur, death desires nothing more strongly than life, but is doomed to destroy it every time it tries to embrace it. Death's bitter grief, and music is the only thing that can soothe that grief. This playlist is Eiríkur’s contribution.
And you can indeed find it on Spotify under Eiríkur’s name, one that includes, inter alia, The Kinks, Elvis, Nina Simone, The Pixies, Bob Dylan, Nick Cave, Chet Baker, Billie Holiday, Edith Piaf and Amy Winehouse as well as several Icelandic artists. And it certainly enhances the novel to play at least part of each of the tracks as they occur in the novel.
Jón Kalman Stefánsson's next, as yet untranslated novel, is Guli kafbáturinn - Yellow Submarine - set in the UK, and Paul McCartney is the artist whose work (solo and with The Beatles) most features in the playlist and the novel's closing song, his 'Do It Now', to be performed by two of the key characters at a party for almost all of those still in the area, perhaps expresses its message as well as any other:
Strongly recommended - and another bizarre omission from the International Booker longlist.
Bibliography
Novels by the author (all translations by Philip Roughton and published by Machelose Press/Quercus):
• Skurðir í rigningu (1996)
• Sumarið bakvið Brekkuna (1997)
• Birtan á fjöllunum (1999)
• Ýmislegt um risafurur og tímann (2001)
• Snarkið í stjörnunum (2003)
• Sumarljós og svo kemur nóttin (2005) / Summer Light and Then Comes the Night (2020) - my review
• Himnaríki og helvíti (2007) / Heaven and Hell (2010) - my review
• Harmur englanna (2009) / The Sorrow of Angels (2013) - my review
• Hjarta mannsins (2011) / The Heart of Man (2015) - my review
• Fiskarnir hafa enga fætur (2013) / Fish Have No Feet (2016) - my review
• Eitthvað á stærð við alheiminn: ættarsaga (2015) / About the Size of the Universe (2018) - my review
• Saga Ástu: Hvert fer maður ef það er engin leið út úr heiminum? (2017)
• Fjarvera þin er myrkur (2020) / Your Absence is Darkness (2024) - my review
• Guli kafbáturinn (2022)
The publisher - Biblioasis
Biblioasis is a literary press based in Windsor, Ontario, committed to publishing the best poetry, fiction and non-fiction in beautifully crafted editions.
(in the UK, the novel is published by Quercus Publishing, which is the edition I read)
Shortlisted for the 2025 Oxford-Weidenfeld Translation Prize
Who you are is completely irrelevant. Where your life went. Your love and betrayal don't matter here. What matters is that you continue with the stories you started. Hopefully, you've realised that you slow down time while you're writing. But you've got to pay the price for it. That's the deal. And that you mustn't hesitate once you've started. Death, says an old poem, is the sister of waiting.
[...]
Write. And we won’t forget.
Write. And we won’t be forgotten.
Write. Because death is just another name for being forgotten.
Your Absence is Darkness is Philip Roughton's translation of Fjarvera þin er myrkur by Jón Kalman Stefánsson, the 7th of the author's novels to be rendered into English by Roughton all of which I've read (see below for a bibliography).
It begins with our narrator finding himself in a church graveyard in a small Icelandic community in the immediate post Covid lockdown world - but how he got there, or who he even is, is unclear to him:
The most recent graves are on the south side of the church, and the newest that I see on my way through the churchyard has been tended carefully. The name of the woman inscribed on the cross, however, is splotched with bird droppings, but the phrase below it, "Your memory is light, your absence darkness", indicates that she'd been loved. The same isn't as certain of her neighbour, Páll Skillason of the farm Oddi, because the gravestone, a big, heavy rock from the seashore, offers nothing other than a quotation from the Danish philosopher Soren Kierkegaard: "If eternal oblivion were forever lying greedily in wait for its prey and no power were capable of snatching it away - how empty and hopeless would life then be?"
Your absence is darkness.
Eternal oblivion besets your memory.
So where do we find comfort?
The first person he meets is an enigmatic stranger who tells him “Sometimes life is the questions, death the answer — so tread carefully, mortal!”, and who he encounters at different times through the book the man from the church, the priest, the coach driver, unless it's the devil himself.
But the second is a local farmer who recognises him with surprise, as someone who has been absent some time, and who she suggests her sister, who runs the local hotel and is expecting her very first post-lockdown international travellers, will be shocked to see.
Our narrator, who the farmer and our sister both comment used to be very talkative is now forced largely to listen to others, to try and understand who he is and who are they. And the story they tell (*) is a complex one that roams through multiple generations showing how the fate (+) of one person influences the lives of another:
Some questions do little more than bring you new questions. On the other hand, it's the first and last questions that drive life onward - tell me what questions are burning inside you and I'll tell you who you are!
I'm not so sure I really want to know anymore, I mutter, looking away from the coach driver, who seems rather pleased with himself and his incomprehensible answer, and down at the pages the SUV holding me and Rana trundles off; she's telling me about the string of sadness inside Eirikur, which had also sounded in Pall, even to some extent in Skúli, who always tried to focus on the positive sides of life, driven by optimism but nevertheless went in for melancholy music: Chopin's nocturnes, Mozart's Requiem, Chet Baker. And he played Pablo Casals' interpretation of Bach's Pastorale in F Major daily for the sheep at Oddi. That's why they stand out from other sheep, he used to say.
The same string sounded loudly in Skúli’s father, who, piss-drunk one night, rolled over onto his back to try to see a newly discovered galaxy in the sky over Snæfellsnes; and in Eirikur's great-great-grandma, Guðríður, who once wrote an article about the earthworm and whose tailbone sometimes itched, who had a dangerous smile, eyes that had an influence on both the Earth's tilt and Holderlin's poetry, even though he had died before she was born - when she wrote, some of her letters barked like dogs.
So it happens that an article about the earthworm, written at the very end of the nineteenth century in a small heath farm under straitened circumstances, is the cause of a pie-eyed fisherman in the nineteen-thirties rolling over onto his back out in his farmyard in the hope of seeing a newly discovered galaxy, his six- or seven-year- old son stumbling over him in the early morning and scrambling, covered in pee, to his feet - all of this leads to Guðríður’s great-great-grandchild, ending up, long afterwards, alone with a guitar, a shotgun, three dead puppies and Death’s playlist.
(*) I say 'they tell' but as becomes clear during the novel, it is the narrator himself who is writing their stories (and even towards the novel's end has the ability to choose a different outcome - someone injured but not killed in a car accident for example)
(+) And I say "fate", but one of the novel's key themes is that many of those featured faced a binary choice (most commonly whether or not to pursue a lover or stay with their existing partner) and Kierkegaard's principle from Either/Or: A Fragment of Life is invoked more than once, as often quoted: "I see it all perfectly; there are two possible situations — one can either do this or that. My honest opinion and my friendly advice is this: do it or do not do it — you will regret both."
Music is also key to the novel, and the book's endpaper include both a castlist explaining the different characters (although one, Elías, didn't seem to feature - and postscript the author himself did not write the castlist and didn't, from an interview even seem to know it was there), as well as a playlist of the songs featured:
Death’s playlist, says Elías and I mean Death with a capital D. The song is on Death's playlist, which Eiríkur has put together for the occasion. You can find it on Spotify under Eiríkur’s name. According to Eiríkur, death desires nothing more strongly than life, but is doomed to destroy it every time it tries to embrace it. Death's bitter grief, and music is the only thing that can soothe that grief. This playlist is Eiríkur’s contribution.
And you can indeed find it on Spotify under Eiríkur’s name, one that includes, inter alia, The Kinks, Elvis, Nina Simone, The Pixies, Bob Dylan, Nick Cave, Chet Baker, Billie Holiday, Edith Piaf and Amy Winehouse as well as several Icelandic artists. And it certainly enhances the novel to play at least part of each of the tracks as they occur in the novel.
Jón Kalman Stefánsson's next, as yet untranslated novel, is Guli kafbáturinn - Yellow Submarine - set in the UK, and Paul McCartney is the artist whose work (solo and with The Beatles) most features in the playlist and the novel's closing song, his 'Do It Now', to be performed by two of the key characters at a party for almost all of those still in the area, perhaps expresses its message as well as any other:
Do it now, do it now while the vision is clear
Do it now while the feeling is here
If you leave it too late, it could all disappear
Do it now while your vision is clear
Strongly recommended - and another bizarre omission from the International Booker longlist.
Bibliography
Novels by the author (all translations by Philip Roughton and published by Machelose Press/Quercus):
• Skurðir í rigningu (1996)
• Sumarið bakvið Brekkuna (1997)
• Birtan á fjöllunum (1999)
• Ýmislegt um risafurur og tímann (2001)
• Snarkið í stjörnunum (2003)
• Sumarljós og svo kemur nóttin (2005) / Summer Light and Then Comes the Night (2020) - my review
• Himnaríki og helvíti (2007) / Heaven and Hell (2010) - my review
• Harmur englanna (2009) / The Sorrow of Angels (2013) - my review
• Hjarta mannsins (2011) / The Heart of Man (2015) - my review
• Fiskarnir hafa enga fætur (2013) / Fish Have No Feet (2016) - my review
• Eitthvað á stærð við alheiminn: ættarsaga (2015) / About the Size of the Universe (2018) - my review
• Saga Ástu: Hvert fer maður ef það er engin leið út úr heiminum? (2017)
• Fjarvera þin er myrkur (2020) / Your Absence is Darkness (2024) - my review
• Guli kafbáturinn (2022)
The publisher - Biblioasis
Biblioasis is a literary press based in Windsor, Ontario, committed to publishing the best poetry, fiction and non-fiction in beautifully crafted editions.
(in the UK, the novel is published by Quercus Publishing, which is the edition I read)
December 10, 2022
“Scrivi. E non dimenticheremo.
Scrivi. E non saremo dimenticati.
Scrivi. Perchè la morte è solo un altro nome per l'oblio.”
La tua assenza è tenebra inizia in un cimitero sperduto dell'Islanda occidentale. Un uomo sconosciuto cammina tra le lapidi, non ricorda il suo nome, non sa come è arrivato lì, non ricorda nulla della sua vita passata. Tutti nel villaggio lo conoscono, ma lui non ha memoria di nulla. Tra le mani solo delle pagine scritte da lui in cui racconta le vicende di una serie di personaggi vissuti dall'Ottocento in poi in quel luogo selvaggio in cui vita e morte si rincorrono di continuo, esattamente come in qualsiasi altro posto del mondo.
Poetico, malinconico, visionario, questo romanzo di Stefánsson è caratterizzato da una scrittura sublime, a tratti quasi irreale ma magica. Più che un romanzo vero e proprio somiglia ad un costante flusso di pensiero, in questo caso di scrittura, che si dipana pian piano disseminando indizi lungo il cammino. Tante sono le storie narrate in questo romanzo, tanti i personaggi, tanti i temi toccati. Uno su tutti la morte, messa costantemente in contrapposizione con la vita. Il tema dell'elaborazione del lutto è centrale, così come quello della memoria. Il romanzo è zeppo di riferimenti letterari e musicali, alla fine del volume c'è una bellissima playlist che vi consiglio di ascoltare durante la lettura.
É un racconto denso in tutti i sensi, ricco di storie che si sovrappongo e si intrecciano. Non è sicuramente semplice da seguire, a volte i racconti che lo compongono e i personaggi che lo animano arrivano a sovrapporsi uno sull'altro creando un po' di confusione, ma il libro resta comunque una piccola meraviglia. Ho sottolineato intere pagine sorpresa dalla bellezza delle parole di Stefánsson, uno fra tanti il passaggio riportato qui sotto:
"Tutti invecchiano, perdono la vita. Viviamo ore luminose, sperimentiamo la felicità, poi tutto svanisce, il tempo non si arresta, a lui non importa niente di noi, il tale muore, il talaltro piomba nell'infelicità, nella delusione, nell'alcolismo, e alla fine tutti se ne vanno per non tornare mai più. Veniamo dal nulla, scompariamo nel niente, e alla fine tutto si cancella. Raggiungiamo la felicità, poi la perdiamo. Ci troviamo di fronte a due opzioni e nessuno sa con certezza quale sia quella giusta, forse entrambe, forse nessuna delle due, magari tutto dipende dal punto di vista. Non prendi una decisione, e ti paralizzi. Ci sono sempre due opzioni, e non importa quale si sceglie, da qualche parte si aprirà sempre un buco nero. Allora come si fa a vivere?"
La tua assenza è tenebra, esattamente come tutti gli altri libri di Stefánsson, mi ha ammaliata. Il racconto è struggente, profondamente malinconico. Il tema centrale mi è particolarmente caro e più di una volta mi sono commossa leggendo queste pagine in cui bellezza e tristezza camminano di pari passo.
Scrivi. E non saremo dimenticati.
Scrivi. Perchè la morte è solo un altro nome per l'oblio.”
La tua assenza è tenebra inizia in un cimitero sperduto dell'Islanda occidentale. Un uomo sconosciuto cammina tra le lapidi, non ricorda il suo nome, non sa come è arrivato lì, non ricorda nulla della sua vita passata. Tutti nel villaggio lo conoscono, ma lui non ha memoria di nulla. Tra le mani solo delle pagine scritte da lui in cui racconta le vicende di una serie di personaggi vissuti dall'Ottocento in poi in quel luogo selvaggio in cui vita e morte si rincorrono di continuo, esattamente come in qualsiasi altro posto del mondo.
Poetico, malinconico, visionario, questo romanzo di Stefánsson è caratterizzato da una scrittura sublime, a tratti quasi irreale ma magica. Più che un romanzo vero e proprio somiglia ad un costante flusso di pensiero, in questo caso di scrittura, che si dipana pian piano disseminando indizi lungo il cammino. Tante sono le storie narrate in questo romanzo, tanti i personaggi, tanti i temi toccati. Uno su tutti la morte, messa costantemente in contrapposizione con la vita. Il tema dell'elaborazione del lutto è centrale, così come quello della memoria. Il romanzo è zeppo di riferimenti letterari e musicali, alla fine del volume c'è una bellissima playlist che vi consiglio di ascoltare durante la lettura.
É un racconto denso in tutti i sensi, ricco di storie che si sovrappongo e si intrecciano. Non è sicuramente semplice da seguire, a volte i racconti che lo compongono e i personaggi che lo animano arrivano a sovrapporsi uno sull'altro creando un po' di confusione, ma il libro resta comunque una piccola meraviglia. Ho sottolineato intere pagine sorpresa dalla bellezza delle parole di Stefánsson, uno fra tanti il passaggio riportato qui sotto:
"Tutti invecchiano, perdono la vita. Viviamo ore luminose, sperimentiamo la felicità, poi tutto svanisce, il tempo non si arresta, a lui non importa niente di noi, il tale muore, il talaltro piomba nell'infelicità, nella delusione, nell'alcolismo, e alla fine tutti se ne vanno per non tornare mai più. Veniamo dal nulla, scompariamo nel niente, e alla fine tutto si cancella. Raggiungiamo la felicità, poi la perdiamo. Ci troviamo di fronte a due opzioni e nessuno sa con certezza quale sia quella giusta, forse entrambe, forse nessuna delle due, magari tutto dipende dal punto di vista. Non prendi una decisione, e ti paralizzi. Ci sono sempre due opzioni, e non importa quale si sceglie, da qualche parte si aprirà sempre un buco nero. Allora come si fa a vivere?"
La tua assenza è tenebra, esattamente come tutti gli altri libri di Stefánsson, mi ha ammaliata. Il racconto è struggente, profondamente malinconico. Il tema centrale mi è particolarmente caro e più di una volta mi sono commossa leggendo queste pagine in cui bellezza e tristezza camminano di pari passo.
January 1, 2023
“Tvoja neprítomnosť je tma” je všetkým, len nie tmou. Je ľúbostným listom životu, láske, mysleniu aj cíteniu. Pulzuje, dýcha, teší aj bolí, ach, tak krásne bolí. Je ohromne plnokrvný, uhrančivý, šíry, plný hudby a obrazov, dotýka sa neba a zároveň čohosi hlboko, hlboko vo mne. Je ľudský a láskavý v miere, ktorá mi napĺňa srdce po okraj. Je to krásne. Stefánsson je kúzelník. Kúzelník.
April 23, 2022
Ik ben zonder meer een fan van de IJslandse maestro Jón Kalman Stefánsson. Ik hou dus van zijn enorm poëtische stijl, van zijn geweldig geformuleerde desillusie, en van zijn niet minder geweldig geformuleerde passie voor het leven. Elk leven is bij Stefánsson getekend door desillusie, verval, de dood en bijgevolg door bodemloze wanhoop. Precies die wanhoop echter versterkt ook het snakkende verlangen naar ultieme schoonheid en kennis, het bijna ondraaglijk schroeiende verlangen naar liefde, de bijna verterende vreugde om in leven te zijn. Stefánsson schrijft kortom over Grote Gevoelens, over vreugden en verdrietigheden die vele malen heftiger zijn dan wat je in veel andere boeken meemaakt. En die elkaar bovendien tot in het stratosferische versterken, want elk verdriet is het intense afscheid van een al even intense vreugde, en elke vreugde wordt nog intenser door het besef van het onherroepelijk naderende verdriet. Elk personage bij Stefánsson is hopeloos alleen in de peilloze leegte en duisternis van het universum, en vol wanhoop daarover, maar elk personage geniet ook des te intenser van de korte schittering van zijn leven en van de korte momenten van ultiem licht.
Dat alles maakt Stefánssons romans uiteraard heel heftig, en soms wordt die heftigheid mij te veel. "Het verhaal van Asta" bijvoorbeeld, Stefánssons voorlaatste roman, was mij aan het eind echt al te tranentrekkend- sentimenteel, en ontspoorde naar mijn gevoel daardoor behoorlijk. En toch blijf ik een fan van deze IJslandse maestro, juist vanwege zijn gepassioneerde heftigheid, en vanwege de geweldige poëtische stijl waarin hij die heftigheid presenteert. Want daarmee bereikt hij prachtige gevoelsintensiteiten die je bij veel andere schrijvers niet zult vinden. Wat hij trouwens vaak ook bereikt door formuleringen die eerder doodgewoon lijken dan poëtisch, en door ogenschijnlijk doodsimpele zinnen waarin op een of andere manier elk woord toch heel effectief is. Ik heb daarom ook weer genoten van "Jouw afwezigheid is duisternis", Stefánssons laatste en bovengemiddeld dikke roman. Sterker nog, naar mijn smaak is het een van Stefánssons beste, misschien zelfs zijn allerbeste. Wellicht was ik deze keer, om wat voor reden dan ook, beter afgestemd op zijn smartelijke passie. Bovendien denk ik dat hij in deze roman een beter evenwicht weet te vinden tussen ultieme vreugde en ultiem verdriet. In elk geval combineert hij meerdere stijlregisters, en doet hij dat naar mijn gevoel virtuozer dan ooit: jubelende passages worden afgewisseld met afgrondelijke somberheid, zwaarmoedige filosofie wordt afgewisseld met laconieke humor en soms zelfs met vrij kolderieke grappen, en hooggestemde poëtische vervoering wordt gecombineerd met bijna hilarisch platte passages over masturbatie of dronkenschap. Mede daardoor zijn Stefánssons zinnen vaak heel verrassend, zowel door hun inhoud als door hun stijl.
Een van de personages oppert dat "de paradox [misschien] de rode draad in de geschiedenis van de mensheid is, dat onze geschiedenis alles tegelijk is: tragedie, soap, requiem, een scherts van de goden". Welnu deze vuistdikke roman is naar mijn idee ook "alles tegelijk", en is dus in meerdere stijlen geschreven. Bovendien is het een caleidoscoop van veel verschillende verhalen, allemaal vol van even vergeefse als meeslepende passie en vol van humor en verdriet. Verhalen die bovendien vol zijn van gepassioneerde liefdes en verraad aan die liefdes, waarbij verraad en liefde steeds twee kanten zijn van één medaille, en waarin ultiem licht en ultieme duisternis steeds op ondoorgrondelijke wijze één geheel vormen. Zodat al die verhalen een monument zijn voor de smartelijke passie van het menselijk bestaan en voor het onbegrijpelijke mysterie ervan. Wat nog versterkt wordt door de onnavolgbaar- virtuoze wijze waarop die vele verhalen met elkaar worden verknoopt en vermengd. Want de verteller springt voortdurend van het ene verhaal naar het andere, en dus van het ene smartelijke en passievolle mysterie naar het andere, zonder zich te storen aan grenzen van tijd en ruimte. Soms raken personages en hun lotgevallen daarbij zelfs met elkaar vermengd. Waardoor de roman een caleidoscoop wordt van passievolle mysteries. Een caleidoscoop die ik las met tranen in mijn ogen, en dus met ontroering, maar ook met opgetogen vreugde.
Dit alles wordt voor mij nog versterkt door het vernuftige vertelperspectief. De verteller van al deze verhalen is namelijk een ik- figuur die zijn naam is vergeten en ook zijn hele voorbije leven. Dus weet hij niet wie hij is, wie hij was en wie hij zal worden. En ook niet hoe hij zich tot de andere personages verhoudt of verhouden moet. Hij is daardoor de bijna ultieme personificatie van leegte en onwetendheid. Ergens zegt hij, na een duizelingwekkend wetenschappelijk artikel te hebben gelezen: "Je kunt bijvoorbeeld gelijktijdig in vele verschillende universums bestaan, met verschillende stipulaties en waarschijnlijk verschillende natuurwetten. Je bent overal jezelf en toch nooit dezelfde. De oeroude vraag 'Wie ben ik?' heeft met andere woorden zo'n enorme dimensie gekregen dat het bijna zinloos is te proberen die te beantwoorden [...]. Er is dus geen bijzonder groot verschil tussen mij en de wereld- beide opgesloten in een sluier van onwetendheid". En precies deze onwetende vertelt ons dus alle mysterieuze verhalen in "Jouw afwezigheid is duisternis". Precies uit zijn onwetend brein zijn al deze raadsels ontsprongen. Misschien heeft hij alles zelfs gewoon verzonnen, om de leegte in zijn hoofd nog enigszins te vullen. Misschien zijn alle raadselachtige personages en lotgevallen in die verhalen fragmenten van het onoplosbare raadsel dat hij zelf is. Misschien imiteert hij met die veelheid van verhalen wel de veelheid van universums waarin wij misschien leven, en zijn eigen verlorenheid in al die universums.
Ergens wordt ook gezegd: "Wie alles weet, kan niet schrijven. Wie alles weet, verliest het vermogen om te leven, want het is de onzekerheid die de mens voortdrijft. Onzekerheid, angst, eenzaamheid en verlangen. Niet te vergeten de paradox". Ziedaar, naar mijn gevoel, de onwetendheid en onzekerheid die de verteller voortdrijft, en die daarmee ook de motor is van alle verhalen die hij vertelt. Waarin hij terzijde wordt gestaan door een mysterieuze gids, die het evenbeeld is van Vergilius die in de "Divina Commedia" Dante helpt bij zijn tocht door de bovenwereld. Maar tegelijk ook de parodie daarop. Want waar Vergilius Dante helpt om op te klimmen naar het Ultieme Licht, daar wordt de ik- figuur in "Jouw afwezigheid is duisternis" alleen van verzinsel naar verzinsel geleid, van mysterie naar mysterie, van onzekerheid naar onzekerheid. En terwijl Vergilius in de "Divina Commedia" uiteraard gebaseerd is op de grote klassieke dichter, is de gidsfiguur in Stefánssons roman volstrekt dubbelzinnig: misschien een dominee, misschien een duivel, misschien een buschauffeur, en misschien een verzinsel dat alleen bestaat in de twijfelende verbeelding van de ik- figuur.
Stefánsson trekt zijn lezers kortom helemaal de diepte, de onwetendheid en de duisternis in. Dat scherpt hij nog aan door zijn vele vertwijfelde maar prachtige passages over de redeloosheid van ons lot, en de vele mysterieuze en schitterend geschreven geschiedenissen die allemaal eindigen in teleurstelling en dood. Maar daarnaast zijn er allerlei even prachtige, mysterieuze en verbazingwekkende passages vol schoonheid en troost. Zoals: "Het kerkhof is duidelijk veel ouder dan de kerk, want de oudste graven zijn veranderd in grote, naamloze grasbulten en ze zijn al lang vergeten wie daar rusten, maar het gras vangt het zonlicht op en stuurt het omlaag naar hen in de duisternis. Zo is er misschien altijd wel troost te vinden". Zeker, dat kerkhof geeft aanleiding tot veel somberheid en treurige bespiegeling over de duisternis van de dood, maar er is ook aandacht voor het zonlicht dat die duisternis voor even verlicht. Zoals er ook aandacht is voor de ultieme passie van een jong stel, dat nog niet weet dat hun liefde binnenkort zal worden gebroken: "Het jonge stel had gehoord dat Krosseslaug niet alleen ver van de bewoonde wereld lag en recht tegenover de open, turbulente Noordelijke IJszee, soms ook wel het zwembad op het einde van de wereld genoemd, maar dat het ook geheimzinnige krachten bezat. Ze reden dus die hele weg naar het noorden, acht uur over heel slechte grindwegen om tegenover de turbulente kracht van de Noordelijke IJszee, omringd door het warme water van het zwembad, de liefde te bedrijven. Dat moest een soort inwijding zijn en vervolgens een bezwering of een plechtige belofte aan het lot dat hun leven vervuld zou zijn met de kracht van de oceaan en omhuld met de warmte van de liefde". Ja, deze passie is efemeer, want een paar bladzijden later is deze liefde alweer gedoofd. Maar tegelijk is deze passie ook ultiem, meeslepend en bijna kosmisch. Is dat paradoxaal? Zeker. Maar juist die paradox drijft volgens Stefánsson ons leven voort. Bovendien, juist het besef dat alles efemeer is maakt de passie bij hem des te intenser. En voor mij des te aanstekelijker.
"Jouw afwezigheid is duisternis" maakte mij kortom behoorlijk opgetogen. Ik bewonderde de poëtische kracht ervan, en de vernuftigheid waarmee de verhalen tot een caleidoscoop worden verknoopt. De treurnis van de diverse personages, en hun verbijsterde onbegrip over alle redeloosheid van hun lot, ontroerde mij. De duisternis en leegte van hun geschiedenissen hakte er vaak stevig in. Maar ik werd tegelijk helemaal opgevrolijkt en meegesleept door hun voorbijgaande maar intense passies en vreugdes, en door hun vluchtige maar aangrijpende belevenissen van ultieme schoonheid. Bovendien amuseerde ik mij prima, want de plotwendingen waren vaak heel verrassend en de tragische lotgevallen van de personages zijn vaak ook vermakelijk en komisch. Kortom: wat een verteller, die Stefánsson, en wat een poëet. Ik hoop dat hij nog veel van zulke boeken zal schrijven.
Dat alles maakt Stefánssons romans uiteraard heel heftig, en soms wordt die heftigheid mij te veel. "Het verhaal van Asta" bijvoorbeeld, Stefánssons voorlaatste roman, was mij aan het eind echt al te tranentrekkend- sentimenteel, en ontspoorde naar mijn gevoel daardoor behoorlijk. En toch blijf ik een fan van deze IJslandse maestro, juist vanwege zijn gepassioneerde heftigheid, en vanwege de geweldige poëtische stijl waarin hij die heftigheid presenteert. Want daarmee bereikt hij prachtige gevoelsintensiteiten die je bij veel andere schrijvers niet zult vinden. Wat hij trouwens vaak ook bereikt door formuleringen die eerder doodgewoon lijken dan poëtisch, en door ogenschijnlijk doodsimpele zinnen waarin op een of andere manier elk woord toch heel effectief is. Ik heb daarom ook weer genoten van "Jouw afwezigheid is duisternis", Stefánssons laatste en bovengemiddeld dikke roman. Sterker nog, naar mijn smaak is het een van Stefánssons beste, misschien zelfs zijn allerbeste. Wellicht was ik deze keer, om wat voor reden dan ook, beter afgestemd op zijn smartelijke passie. Bovendien denk ik dat hij in deze roman een beter evenwicht weet te vinden tussen ultieme vreugde en ultiem verdriet. In elk geval combineert hij meerdere stijlregisters, en doet hij dat naar mijn gevoel virtuozer dan ooit: jubelende passages worden afgewisseld met afgrondelijke somberheid, zwaarmoedige filosofie wordt afgewisseld met laconieke humor en soms zelfs met vrij kolderieke grappen, en hooggestemde poëtische vervoering wordt gecombineerd met bijna hilarisch platte passages over masturbatie of dronkenschap. Mede daardoor zijn Stefánssons zinnen vaak heel verrassend, zowel door hun inhoud als door hun stijl.
Een van de personages oppert dat "de paradox [misschien] de rode draad in de geschiedenis van de mensheid is, dat onze geschiedenis alles tegelijk is: tragedie, soap, requiem, een scherts van de goden". Welnu deze vuistdikke roman is naar mijn idee ook "alles tegelijk", en is dus in meerdere stijlen geschreven. Bovendien is het een caleidoscoop van veel verschillende verhalen, allemaal vol van even vergeefse als meeslepende passie en vol van humor en verdriet. Verhalen die bovendien vol zijn van gepassioneerde liefdes en verraad aan die liefdes, waarbij verraad en liefde steeds twee kanten zijn van één medaille, en waarin ultiem licht en ultieme duisternis steeds op ondoorgrondelijke wijze één geheel vormen. Zodat al die verhalen een monument zijn voor de smartelijke passie van het menselijk bestaan en voor het onbegrijpelijke mysterie ervan. Wat nog versterkt wordt door de onnavolgbaar- virtuoze wijze waarop die vele verhalen met elkaar worden verknoopt en vermengd. Want de verteller springt voortdurend van het ene verhaal naar het andere, en dus van het ene smartelijke en passievolle mysterie naar het andere, zonder zich te storen aan grenzen van tijd en ruimte. Soms raken personages en hun lotgevallen daarbij zelfs met elkaar vermengd. Waardoor de roman een caleidoscoop wordt van passievolle mysteries. Een caleidoscoop die ik las met tranen in mijn ogen, en dus met ontroering, maar ook met opgetogen vreugde.
Dit alles wordt voor mij nog versterkt door het vernuftige vertelperspectief. De verteller van al deze verhalen is namelijk een ik- figuur die zijn naam is vergeten en ook zijn hele voorbije leven. Dus weet hij niet wie hij is, wie hij was en wie hij zal worden. En ook niet hoe hij zich tot de andere personages verhoudt of verhouden moet. Hij is daardoor de bijna ultieme personificatie van leegte en onwetendheid. Ergens zegt hij, na een duizelingwekkend wetenschappelijk artikel te hebben gelezen: "Je kunt bijvoorbeeld gelijktijdig in vele verschillende universums bestaan, met verschillende stipulaties en waarschijnlijk verschillende natuurwetten. Je bent overal jezelf en toch nooit dezelfde. De oeroude vraag 'Wie ben ik?' heeft met andere woorden zo'n enorme dimensie gekregen dat het bijna zinloos is te proberen die te beantwoorden [...]. Er is dus geen bijzonder groot verschil tussen mij en de wereld- beide opgesloten in een sluier van onwetendheid". En precies deze onwetende vertelt ons dus alle mysterieuze verhalen in "Jouw afwezigheid is duisternis". Precies uit zijn onwetend brein zijn al deze raadsels ontsprongen. Misschien heeft hij alles zelfs gewoon verzonnen, om de leegte in zijn hoofd nog enigszins te vullen. Misschien zijn alle raadselachtige personages en lotgevallen in die verhalen fragmenten van het onoplosbare raadsel dat hij zelf is. Misschien imiteert hij met die veelheid van verhalen wel de veelheid van universums waarin wij misschien leven, en zijn eigen verlorenheid in al die universums.
Ergens wordt ook gezegd: "Wie alles weet, kan niet schrijven. Wie alles weet, verliest het vermogen om te leven, want het is de onzekerheid die de mens voortdrijft. Onzekerheid, angst, eenzaamheid en verlangen. Niet te vergeten de paradox". Ziedaar, naar mijn gevoel, de onwetendheid en onzekerheid die de verteller voortdrijft, en die daarmee ook de motor is van alle verhalen die hij vertelt. Waarin hij terzijde wordt gestaan door een mysterieuze gids, die het evenbeeld is van Vergilius die in de "Divina Commedia" Dante helpt bij zijn tocht door de bovenwereld. Maar tegelijk ook de parodie daarop. Want waar Vergilius Dante helpt om op te klimmen naar het Ultieme Licht, daar wordt de ik- figuur in "Jouw afwezigheid is duisternis" alleen van verzinsel naar verzinsel geleid, van mysterie naar mysterie, van onzekerheid naar onzekerheid. En terwijl Vergilius in de "Divina Commedia" uiteraard gebaseerd is op de grote klassieke dichter, is de gidsfiguur in Stefánssons roman volstrekt dubbelzinnig: misschien een dominee, misschien een duivel, misschien een buschauffeur, en misschien een verzinsel dat alleen bestaat in de twijfelende verbeelding van de ik- figuur.
Stefánsson trekt zijn lezers kortom helemaal de diepte, de onwetendheid en de duisternis in. Dat scherpt hij nog aan door zijn vele vertwijfelde maar prachtige passages over de redeloosheid van ons lot, en de vele mysterieuze en schitterend geschreven geschiedenissen die allemaal eindigen in teleurstelling en dood. Maar daarnaast zijn er allerlei even prachtige, mysterieuze en verbazingwekkende passages vol schoonheid en troost. Zoals: "Het kerkhof is duidelijk veel ouder dan de kerk, want de oudste graven zijn veranderd in grote, naamloze grasbulten en ze zijn al lang vergeten wie daar rusten, maar het gras vangt het zonlicht op en stuurt het omlaag naar hen in de duisternis. Zo is er misschien altijd wel troost te vinden". Zeker, dat kerkhof geeft aanleiding tot veel somberheid en treurige bespiegeling over de duisternis van de dood, maar er is ook aandacht voor het zonlicht dat die duisternis voor even verlicht. Zoals er ook aandacht is voor de ultieme passie van een jong stel, dat nog niet weet dat hun liefde binnenkort zal worden gebroken: "Het jonge stel had gehoord dat Krosseslaug niet alleen ver van de bewoonde wereld lag en recht tegenover de open, turbulente Noordelijke IJszee, soms ook wel het zwembad op het einde van de wereld genoemd, maar dat het ook geheimzinnige krachten bezat. Ze reden dus die hele weg naar het noorden, acht uur over heel slechte grindwegen om tegenover de turbulente kracht van de Noordelijke IJszee, omringd door het warme water van het zwembad, de liefde te bedrijven. Dat moest een soort inwijding zijn en vervolgens een bezwering of een plechtige belofte aan het lot dat hun leven vervuld zou zijn met de kracht van de oceaan en omhuld met de warmte van de liefde". Ja, deze passie is efemeer, want een paar bladzijden later is deze liefde alweer gedoofd. Maar tegelijk is deze passie ook ultiem, meeslepend en bijna kosmisch. Is dat paradoxaal? Zeker. Maar juist die paradox drijft volgens Stefánsson ons leven voort. Bovendien, juist het besef dat alles efemeer is maakt de passie bij hem des te intenser. En voor mij des te aanstekelijker.
"Jouw afwezigheid is duisternis" maakte mij kortom behoorlijk opgetogen. Ik bewonderde de poëtische kracht ervan, en de vernuftigheid waarmee de verhalen tot een caleidoscoop worden verknoopt. De treurnis van de diverse personages, en hun verbijsterde onbegrip over alle redeloosheid van hun lot, ontroerde mij. De duisternis en leegte van hun geschiedenissen hakte er vaak stevig in. Maar ik werd tegelijk helemaal opgevrolijkt en meegesleept door hun voorbijgaande maar intense passies en vreugdes, en door hun vluchtige maar aangrijpende belevenissen van ultieme schoonheid. Bovendien amuseerde ik mij prima, want de plotwendingen waren vaak heel verrassend en de tragische lotgevallen van de personages zijn vaak ook vermakelijk en komisch. Kortom: wat een verteller, die Stefánsson, en wat een poëet. Ik hoop dat hij nog veel van zulke boeken zal schrijven.
May 26, 2024
“Il tempo, che ci facciamo con il tempo? ”
Nell'estate del 2020, in un fiordo dell'Islanda occidentale, un uomo si sveglia su una panca di una piccola chiesa.
Non capisce cosa ci fa lì, non ricorda come ci è arrivato.
Non ricorda chi è, se sta sognando, se è vivo o morto.
Uscendo dalla chiesa, scopre nel cimitero una lapide con la scritta “Il tuo ricordo è luce, la tua assenza è tenebra”
Poi incontra una donna, che lo riconosce.
Non essendo vero il contrario, l'uomo capisce di avere un'amnesia, ma non dice nulla e finge, cercando di far finta di niente.
Farà altri incontri e attraverso le conversazioni con tutti, assembla gradualmente spaccati di vita e ricostruisce la genealogia di una saga familiare.
A poco a poco, tutto ciò che gli viene raccontato lo immergono nella grande storia di una famiglia, dal XIX° secolo ad oggi, dove ogni destino è come un tentativo di sfuggire all'immutabilità della vita islandese.
Ci sono un pastore sconvolto dalle lettere di una donna sconosciuta, un contadino che vuole lasciare la sua terra per studiare, amanti che non possono vivere la loro passione in pieno giorno.
Jón Kalman Stefánsson è uno straordinario narratore.
La sua scrittura evocativa riesce con la stessa poesia a descrivere tanto gli uomini quanto gli animali
“Spesso i cavalli soffrono a vedere gli umani piangere, ma non hanno braccia per consolarci e per questo talvolta hanno quello sguardo pieno di tristezza.”
Ci parla di morte, di lutto, di povertà, di vite dure e difficili, ma anche di amore, di risate, di musica (c’è la playlist a fine volume) e di luce dove si mescolano donne uomini e paesaggi
Con intensità l’autore si misura con le questioni profonde che costituiscono le colonne invisibili della nostra esistenza: il bene e il male la morte e la vita il senso di colpa, Dio
E ancora, come amare come morire
"La tua assenza è tenebra" è onirico e nostalgico un luogo dove i sogni e il passato si mescolano con la realtà di oggi, dove i morti sono presenti quanto i vivi, perché “i morti ci seguono sempre. Oscuri e luminosi, confortanti e accusatori."
Un romanzo magnifico, ambizioso,luminoso, straziante, a tratti labirintico, volutamente incapace di spiegare tutto, perché in un modo o nell’altro, i fili si collegano nonostante l’incertezza e i paradossi della vita
“Chi sa tutto non può scrivere. Chi sa tutto perde la capacità di vivere, perché è l’incertezza che spinge l’essere umano ad andare avanti "
Nell'estate del 2020, in un fiordo dell'Islanda occidentale, un uomo si sveglia su una panca di una piccola chiesa.
Non capisce cosa ci fa lì, non ricorda come ci è arrivato.
Non ricorda chi è, se sta sognando, se è vivo o morto.
Uscendo dalla chiesa, scopre nel cimitero una lapide con la scritta “Il tuo ricordo è luce, la tua assenza è tenebra”
Poi incontra una donna, che lo riconosce.
Non essendo vero il contrario, l'uomo capisce di avere un'amnesia, ma non dice nulla e finge, cercando di far finta di niente.
Farà altri incontri e attraverso le conversazioni con tutti, assembla gradualmente spaccati di vita e ricostruisce la genealogia di una saga familiare.
A poco a poco, tutto ciò che gli viene raccontato lo immergono nella grande storia di una famiglia, dal XIX° secolo ad oggi, dove ogni destino è come un tentativo di sfuggire all'immutabilità della vita islandese.
Ci sono un pastore sconvolto dalle lettere di una donna sconosciuta, un contadino che vuole lasciare la sua terra per studiare, amanti che non possono vivere la loro passione in pieno giorno.
Jón Kalman Stefánsson è uno straordinario narratore.
La sua scrittura evocativa riesce con la stessa poesia a descrivere tanto gli uomini quanto gli animali
“Spesso i cavalli soffrono a vedere gli umani piangere, ma non hanno braccia per consolarci e per questo talvolta hanno quello sguardo pieno di tristezza.”
Ci parla di morte, di lutto, di povertà, di vite dure e difficili, ma anche di amore, di risate, di musica (c’è la playlist a fine volume) e di luce dove si mescolano donne uomini e paesaggi
Con intensità l’autore si misura con le questioni profonde che costituiscono le colonne invisibili della nostra esistenza: il bene e il male la morte e la vita il senso di colpa, Dio
E ancora, come amare come morire
"La tua assenza è tenebra" è onirico e nostalgico un luogo dove i sogni e il passato si mescolano con la realtà di oggi, dove i morti sono presenti quanto i vivi, perché “i morti ci seguono sempre. Oscuri e luminosi, confortanti e accusatori."
Un romanzo magnifico, ambizioso,luminoso, straziante, a tratti labirintico, volutamente incapace di spiegare tutto, perché in un modo o nell’altro, i fili si collegano nonostante l’incertezza e i paradossi della vita
“Chi sa tutto non può scrivere. Chi sa tutto perde la capacità di vivere, perché è l’incertezza che spinge l’essere umano ad andare avanti "
August 10, 2022
Un voyage poétique, à travers des générations sur un siècle et demi, dans les profondeurs de l’âme, dans les abîmes les plus sombres de la vie, mais également sur les landes les plus lumineuses, ayant comme toile de fond un paysage d’une beauté sauvage, qui coupe le souffle - les fjords perdus dans l'ouest de l’Islande.
Le personnage mystérieux, qui n’a comme seule mémoire le sourire d’une femme, et son double diabolique tournent le pages de la vie et de l’histoire, feuilletant les souvenirs des personnages - qui ont aimé et ont perdu, qui ont vécu, choisi et regretté. Car n’importe le choix, même si les deux sont justes, on le regrette quand même.
Riche en observations philosophiques, avec questions parfois sans réponses, les histoires se tissent d’une manière ingénieuse, avec des sauts dans le temps qui éclaircissent sans aucune confusion, en se concentrant sur des moments essentiels ou des détails avec une telle précision qu’on ne peut qu’observer cette élégante maîtrise de la technique littéraire.
C’est la musique qui complète ce livre. Non celle des mots, qui est magnifiquement retranscrite par la traduction en français de Eric Boury, mais la vraie musique, celle à l’aide de laquelle les personnages parfois communiquent quand les mots leur sont insuffisants, et à travers laquelle l'écrivain nous implique aussi. Il nous laisse même le playlist de la Camarde sur Spotify, qui contient de Dylan à Nick Cave et Tom Waits, de Bowie et Springsteen passant par le rock islandais jusqu'au rap, Beatles, Gymnopedie de Satie ou Bach.
https://open.spotify.com/playlist/13N...
C’est un livre envoûtant, poétique et philosophique, une ode à la vie et sa lumière, tant imparfaite ou douloureuse qu’elle soit.
Le personnage mystérieux, qui n’a comme seule mémoire le sourire d’une femme, et son double diabolique tournent le pages de la vie et de l’histoire, feuilletant les souvenirs des personnages - qui ont aimé et ont perdu, qui ont vécu, choisi et regretté. Car n’importe le choix, même si les deux sont justes, on le regrette quand même.
Riche en observations philosophiques, avec questions parfois sans réponses, les histoires se tissent d’une manière ingénieuse, avec des sauts dans le temps qui éclaircissent sans aucune confusion, en se concentrant sur des moments essentiels ou des détails avec une telle précision qu’on ne peut qu’observer cette élégante maîtrise de la technique littéraire.
C’est la musique qui complète ce livre. Non celle des mots, qui est magnifiquement retranscrite par la traduction en français de Eric Boury, mais la vraie musique, celle à l’aide de laquelle les personnages parfois communiquent quand les mots leur sont insuffisants, et à travers laquelle l'écrivain nous implique aussi. Il nous laisse même le playlist de la Camarde sur Spotify, qui contient de Dylan à Nick Cave et Tom Waits, de Bowie et Springsteen passant par le rock islandais jusqu'au rap, Beatles, Gymnopedie de Satie ou Bach.
https://open.spotify.com/playlist/13N...
C’est un livre envoûtant, poétique et philosophique, une ode à la vie et sa lumière, tant imparfaite ou douloureuse qu’elle soit.
April 5, 2025
Loved it. Loved the characters, the relationships, the cultural references, the ambiguity. All of it. The non-linear structure works wonderfully with the themes of memory, relationships and time. There's plenty of sex for all of you pervs out there too. Zero complaints. I think about this book a lot. I must read more Stefansson.
May 8, 2023
Wow!! Mon premier Jon Kalman Stefansson et il vient automatiquement de tomber parmi mes auteurs favoris. Quel écriture!! Quel regard aiguisé sur le monde!! Une trame narrative complexe qui nous présente une épopée à travers une saga familiale, mais ce n’est pas ce qui fait la force de ce roman. Ce qui en fait un tel chef-d’œuvre à mes yeux et la beauté de l’écriture jumelé la justesse des réflexions. Des passages incroyables sur l’amour, la vie, la mort, la famille, l’absence, la présence, le sexe, ce qui fait de nous ce que nous sommes, et j’en passe, et des meilleurs! Un magnifique roman que je recommanderais aux amoureux de la vie.
January 7, 2023
Príbeh sa začína postavou muža, ktorý zjavne stratil pamäť. Ako prvú stretáva ženu, ktorá mu rozpovie príbeh lásky jej rodičov. Spolu s ním, prostredníctvom jeho písania a rozhovoru so záhadným mužom, postupne spoznávame ďalších "členov fjordu", ich rodiny, lásky, túžby, sny, sklamania, životné cesty a to, ako sú vzájomne prepletené. Životy viacerých postáv sú zavalené hospodárskou prácou, sú zovretí každodennými povinnosťami a všednosťou. Túžia po vzdelaní, cestovaní, na druhej strane sú však aj takí, ktorí našli spokojnosť a pokoj v duši - autor zachytil asi každý možný aspekt ľudského života.
Mám pocit, že nik nevie opísať tak krásne a poeticky lásku, šťastie, spokojnosť, ale aj smrť, smútok, zúfalstvo a beznádej - prvky nášho každodenného, "obyčajného" života. Názov knihy je jedinečný a výstižný, zjavný hneď od začiatku. Tvoja neprítomnosť je tma je prekrásny, ľudský, túžbami a láskou nasýtený román.
Mám pocit, že nik nevie opísať tak krásne a poeticky lásku, šťastie, spokojnosť, ale aj smrť, smútok, zúfalstvo a beznádej - prvky nášho každodenného, "obyčajného" života. Názov knihy je jedinečný a výstižný, zjavný hneď od začiatku. Tvoja neprítomnosť je tma je prekrásny, ľudský, túžbami a láskou nasýtený román.
February 8, 2025
Dieses Buch fiel mir in einer Buchhandlung in die Hände und wollte einfach mitgenommen werden. Ich kannte weder Autor noch Titel.
Es war einfach eine dieser Bauchentscheidungen, die immer richtig sind.
Ein Buch über das Leben. Und ich finde Island passt perfekt dazu.
Es war einfach eine dieser Bauchentscheidungen, die immer richtig sind.
Ein Buch über das Leben. Und ich finde Island passt perfekt dazu.
January 11, 2025
4.5 // Star-crossed loves, sexual awakenings, and so much death. And the overwhelming notion of history always repeating itself over the generations.
Intoxicating, dizzying, (ultra-horny), and epic.
—more to come
Intoxicating, dizzying, (ultra-horny), and epic.
—more to come
January 6, 2023
Was hat ein Mann der Gegenwart auf Suche nach seiner Identität gemeinsam mit einer isländischen Bäuerin, die in einem fernen Jahrhundert nach Bildung hungerte und damit nach der Welt außerhalb ihres abgelegenen Fjords? Auf der isländischen Halbinsel Snæfellsness findet sich in einer leeren Kirche ein namenloser Erzähler, dem offenbar die Erinnerungen verloren gegangen sind. Runá erkennt ihn und vermittelt Kontakt zu ihrer Schwester, die ein Hotel betreibt. Der Gedächtnislose mogelt sich im Gespräch zunächst an Vergessenem vorbei, steigt jedoch später als Erzähler aus seiner Geschichte heraus und lässt sich von seinen Figuren leiten. Aus Rückblicken, Briefen und Überlieferungen entsteht in Zeitsprüngen die Geschichte eines abgelegenen Fjordtals samt einer Handvoll idyllisch gelegener Bauernhöfe. Höfe, deren Namen den Fjordanliegern traditionell so geläufig waren wie die Familienstammbäume – und die ich mir beim Lesen aneignen musste, um der Erzählerstimme folgen zu können. Seine Geschichten erzählen über Frauen, die einheiraten und nie die Finger in den Schoß legen, über Männer, die sich der Pflicht zur Hofübernahme klaglos beugen und verwaiste Kinder, die als Pflegekinder ins Tal gegeben werden. Früher ernährte ein Bauernhof am Fjord rund 15 Personen, heute oft nur noch zwei. Zeitlose Bilder lässt Stefansson im Kopf seiner Leser entstehen, von körperlicher Arbeit, die die Menschen krümmt und beinahe stranguliert, vom Arbeiten von Kindesbeinen an, weil Arbeit da ist (als Bauer, Fischer, Seemann, Lehrer, Postbote) - und immer wieder von Fluchten aus dem Ethos der Pflichterfüllung.
Die Bäuerin Guðriður (Frau von Gisli) hat sich sicher nicht träumen lassen, dass es kein Zurück ins Tal mehr geben würde, nachdem sie einmal Bildung gekostet hatte. Pfarrer Pátur, der ihren Hunger nach Büchern stillte und steuerte, muss sich allerdings seiner Verantwortung bewusst gewesen sein. Eirikurs Schicksal ist an das seines abwesenden Vaters Halldor gekettet und den Hof der Großeltern; beide Männer gefangen zwischen Tradition, Scham und Schwermut. Unzählige Beziehungen und schrullige Details sind aufzublättern, ehe der Bogen zwischen Gegenwart und Vergangenheit des Tals geschlagen sein wird.
Johan Kálman Stefánssons üppiges Familienepos mäandert auf rund 500 Seiten durch die Epochen, zwischen Bleiben und Fortgehen, Verantwortung und persönlichen Glücksansprüchen. Große zeitlose Dramen um Lügen, Feigheit, Scham, den Tod und ungelebte Träume lässt er vor den Augen seiner Leser entstehen. Einige Male habe ich mich gefragt, ob die Geschichte mich in der Gegenwart des gerade wieder aufblühenden Tourismus in Island befinde oder in der Vergangenheit, in der ganze Familien an Tuberkulose starben. Hatte ich wirklich alle Hofnamen, Personennamen und Spitznamen einander korrekt zugeordnet? In welch absurde Situationen die zahlreichen Figuren gerieten, konnten mich ebenso verblüffen wie ihr Widerstandsgeist gegenüber Traditionen, die ihre Vorfahren noch für unverrückbar gehalten hatten.
Die Bäuerin Guðriður (Frau von Gisli) hat sich sicher nicht träumen lassen, dass es kein Zurück ins Tal mehr geben würde, nachdem sie einmal Bildung gekostet hatte. Pfarrer Pátur, der ihren Hunger nach Büchern stillte und steuerte, muss sich allerdings seiner Verantwortung bewusst gewesen sein. Eirikurs Schicksal ist an das seines abwesenden Vaters Halldor gekettet und den Hof der Großeltern; beide Männer gefangen zwischen Tradition, Scham und Schwermut. Unzählige Beziehungen und schrullige Details sind aufzublättern, ehe der Bogen zwischen Gegenwart und Vergangenheit des Tals geschlagen sein wird.
Johan Kálman Stefánssons üppiges Familienepos mäandert auf rund 500 Seiten durch die Epochen, zwischen Bleiben und Fortgehen, Verantwortung und persönlichen Glücksansprüchen. Große zeitlose Dramen um Lügen, Feigheit, Scham, den Tod und ungelebte Träume lässt er vor den Augen seiner Leser entstehen. Einige Male habe ich mich gefragt, ob die Geschichte mich in der Gegenwart des gerade wieder aufblühenden Tourismus in Island befinde oder in der Vergangenheit, in der ganze Familien an Tuberkulose starben. Hatte ich wirklich alle Hofnamen, Personennamen und Spitznamen einander korrekt zugeordnet? In welch absurde Situationen die zahlreichen Figuren gerieten, konnten mich ebenso verblüffen wie ihr Widerstandsgeist gegenüber Traditionen, die ihre Vorfahren noch für unverrückbar gehalten hatten.
November 25, 2022
[…] Forse è per questo che ha paura di amare di nuovo, di aprire il cuore… perché i morti a volte si rifiutano di lasciarci – o forse siamo noi che non riusciamo a staccarci da loro. Ce li trasciniamo dietro come massi pesanti e scuri. Liberateci, ci chiedono loro, lasciateci sprofondare in una dimensione alla quale non avete accesso. E continuate a vivere, perché solo così è possibile consolare noi che siamo morti.
Nell’ultima fatica letteraria di Stefánsson, dal titolo emblematico e, al tempo stesso, suggestivo si intuisce subito che il tema portante sarà l’elaborazione del lutto.Un narratore senza nome e in preda a un’amnesia si fa portavoce di tante piccole storie di vita ed è proprio grazie a questa caratteristica che l'enunciazione degli aneddoti non viene influenzata dalla sua personalità. Anche se, talvolta, l’impressione è quella di trovarsi davanti a un flusso di parole e pensieri ad emissione continua. Questi lunghi flashback narrativi sono un’arma a doppio taglio perché disorientano, motivo per il quale non l'ho trovato il migliore della produzione di Stefánsson, ma al contempo l'espediente stilistico della visione poliprospettica funziona, serve a presentare un parterre di personaggi abbastanza variegato, persone semplici alle quali la vita ha dato molto e preso in egual misura. Disseminati lungo tutto il libro, troverete diversi riferimenti musicali e letterari, ad esempio, si fa menzione all’arte poetica di Hölderlin e alla filosofia dell’esistenzialismo di Kierkegaard.
È innegabile la poesia che pervade ogni singola pagina del romanzo, una scrittura surreale e ricca di bellissime metafore. L’impostazione si mantiene intenzionalmente melanconica dato che ci viene presentato, in diverse sfaccettature, il tema della perdita di una persona cara, di come ciò ci destabilizzi e sia difficile, se non impossibile, colmare il vuoto della solitudine lasciatoci dalla sua scomparsa. C'è una frase che non riesco a togliermi dalla testa "Ha un senso, per la Terra, continuare a girare, se hanno spento il sole?"
Viene altresì sottolineato come il destino ci metta dinanzi a momenti difficili, ostacoli che sembrano insormontabili ed errori che, spesso e volentieri, cambiano ineluttabilmente il corso della nostra vita, per questo siamo tenuti a compiere delle scelte e a non fossilizzarci, perché sono quest’ultime a detenere il potere di autodefinirci. Tirando le somme, volevo solo leggere un libro e immergermi nel caldo conforto della prosa di Stefánsson, non fare terapia. Sì, perché finire un suo libro ti pone di fronte a certe domande esistenziali che ti aiutano a scoprire te stesso, ma che ancora non voglio affrontare.
Poi arriva l’interrogativo per eccellenza: “E adesso che leggo?”
December 6, 2024
a beautiful, philosophical/emotional read that sneaks in more penis talk than expected (that was A LOT of socks)
March 10, 2024
EDIT 10.3.2024
Na Stefánssona treba správne obdobie, a keď človek to správne obdobie trafí, kniha mu v rukách krásne ožije. Zložité mozaiky príbehov obyčajných ľudí, prepojených navzájom, toto Stefánsson vie. Je to ako poézia v próze, mágia v próze, o smrti, ľuďoch, prežívaní, emóciách a najmä živote.
"Je v poriadku, že sa ti cnie, no treba aj žiť"
****
"Všetko, na čom vskutku záleží, čo ťa trvalo ovplyvní, hlboké city, náročná skúsenosť, trauma, veľké šťastie, výzvy alebo hrôzy, čo zasiahnu spoločnosť či tvoj svet, do teba vedia preniknúť tak hlboko, až sa ti zapíšu do génov a prenesú sa cez generácie - a ovplyvnia aj tých, ktorí sa ešte nenarodili. Taká je zákonitosť. Dojmy, spomienky, skúsenosti aj traumy sa prenášajú zo života na život, a v tomto zmysle podaktorí z nás existujú ešte dlho po to, čo odišli, ba dokonca upadli do zabudnutia. Minulosť teda neustále prebýva v našom vnútri. Je neviditeľným, tajomným svetadielom, ktorý občas zacítiš v driemotách. Svetadielom s pohoriami a oceánmi, neustále ovyplvňujúcimi počasie a intenzitu svetla v tvojom vnútri."
Pri knihách Jóna Kalmana Stefánssona som si už zvykla, že sa na jeho nové diela celkom dlho čaká. Preto som sa veľmi tešila, keď nová kniha s názvom Tvoja neprítomnosť je tma konečne 28.10 vyšla, aby som si ju konečne mohla pomaly prečítať. Áno, pomaly. Myslela som na to, ako si ju pomaly vychutnám. Jeden mieni, Stefánsson mení :)
Už po prečítaní prvých strán som vedela, že to opäť bude dojímavé rozprávanie s postavami, ktoré mi prirastú k srdcu a na konci sa ich nebudem chcieť vzdať. Chcela som si kapitoly pomaly dávkovať, a asi do strany 50 to šlo, ale potom...potom ma prudko strhol vír všetkých možných emócii a myšlienok a jednoducho som ju musela rýchlo dočítať. Pretože ten príbeh mi prirástol k srdcu. A kniha má málo strán. No a po dočítaní sa moje myšlienky scvrkli na jediné slovo: Wow.
Stefánnssove knihy sú pre väčšinu ľudí, ktorí ho čítali v mojom okolí buď oslavované alebo nenávidené. Možno je to tým, že autor píše veľmi filozoficky, do kníh vkladá myšlienky, nad ktorými sa čitateľ musí zamyslieť, musí sledovať jednotlivé línie príbehov, ktoré sa prepájajú a na konci začnú naozaj dávať zmysel. V jeho knihách nejde ani tak o príbeh, ten je len akosi na pozadí, ide skôr o pocity, emócie, aby kniha v rukách čitateľa ožila.
"Každý si život žije po svojom. Niektorí sú otvorení, iní pomenej. Niektorí túžia po spoločnosti a spoločenskom živote, iní uprednostňujú samotu. Nech už sa prikláňaš na ktorúkoľvek stranu, nič to nevypovedá o tvojom vzťahu k blížnemu, k najdôležitejším ľuďom v tvojom živote. Každý si žije svoj život po svojom a nikto by nemal ísť proti vlastnej podstate. A každý sa, samozrejme, terigá s vlastnou batožinou. S vlastnými ranami. S vlastnými uzlami. Podaktorí sa s nimi vyrovnávajú celý život."
Postavy románu sú veľmi rôznorodé - zoznamujeme sa s farmárkou, ktorá napíše článok o dážďovkách v čase, keď pre ženy vzdelanie vôbec bežné nebolo, s kňazom, ktorý píše listy nemeckému básnikovi, s majiteľkou hotela, a inými postavami, ktorých životy sa navzájom prepletajú. Autor vie Island priblížiť tak, že sa tam každý počas čítania ocitne. Počuje hlas ovcí, vidí osamelé statky, započúva sa do ticha na konci sveta...
Napísať o príbehu viac by nedávalo zmysel - Stefánsson je autor, ktorého knihy máte prežiť a priam precítiť, nie prečítať si príbeh v anotácii.
"Je teda vždy hriech a nepopierateľná zrada, keď človek nasleduje svoje srdce, vydá sa tam, kam ukazuje jeho chvejúca sa strelka, hoci to znamená, že sa zrútia svety?"
Na Stefánssona treba správne obdobie, a keď človek to správne obdobie trafí, kniha mu v rukách krásne ožije. Zložité mozaiky príbehov obyčajných ľudí, prepojených navzájom, toto Stefánsson vie. Je to ako poézia v próze, mágia v próze, o smrti, ľuďoch, prežívaní, emóciách a najmä živote.
"Je v poriadku, že sa ti cnie, no treba aj žiť"
****
"Všetko, na čom vskutku záleží, čo ťa trvalo ovplyvní, hlboké city, náročná skúsenosť, trauma, veľké šťastie, výzvy alebo hrôzy, čo zasiahnu spoločnosť či tvoj svet, do teba vedia preniknúť tak hlboko, až sa ti zapíšu do génov a prenesú sa cez generácie - a ovplyvnia aj tých, ktorí sa ešte nenarodili. Taká je zákonitosť. Dojmy, spomienky, skúsenosti aj traumy sa prenášajú zo života na život, a v tomto zmysle podaktorí z nás existujú ešte dlho po to, čo odišli, ba dokonca upadli do zabudnutia. Minulosť teda neustále prebýva v našom vnútri. Je neviditeľným, tajomným svetadielom, ktorý občas zacítiš v driemotách. Svetadielom s pohoriami a oceánmi, neustále ovyplvňujúcimi počasie a intenzitu svetla v tvojom vnútri."
Pri knihách Jóna Kalmana Stefánssona som si už zvykla, že sa na jeho nové diela celkom dlho čaká. Preto som sa veľmi tešila, keď nová kniha s názvom Tvoja neprítomnosť je tma konečne 28.10 vyšla, aby som si ju konečne mohla pomaly prečítať. Áno, pomaly. Myslela som na to, ako si ju pomaly vychutnám. Jeden mieni, Stefánsson mení :)
Už po prečítaní prvých strán som vedela, že to opäť bude dojímavé rozprávanie s postavami, ktoré mi prirastú k srdcu a na konci sa ich nebudem chcieť vzdať. Chcela som si kapitoly pomaly dávkovať, a asi do strany 50 to šlo, ale potom...potom ma prudko strhol vír všetkých možných emócii a myšlienok a jednoducho som ju musela rýchlo dočítať. Pretože ten príbeh mi prirástol k srdcu. A kniha má málo strán. No a po dočítaní sa moje myšlienky scvrkli na jediné slovo: Wow.
Stefánnssove knihy sú pre väčšinu ľudí, ktorí ho čítali v mojom okolí buď oslavované alebo nenávidené. Možno je to tým, že autor píše veľmi filozoficky, do kníh vkladá myšlienky, nad ktorými sa čitateľ musí zamyslieť, musí sledovať jednotlivé línie príbehov, ktoré sa prepájajú a na konci začnú naozaj dávať zmysel. V jeho knihách nejde ani tak o príbeh, ten je len akosi na pozadí, ide skôr o pocity, emócie, aby kniha v rukách čitateľa ožila.
"Každý si život žije po svojom. Niektorí sú otvorení, iní pomenej. Niektorí túžia po spoločnosti a spoločenskom živote, iní uprednostňujú samotu. Nech už sa prikláňaš na ktorúkoľvek stranu, nič to nevypovedá o tvojom vzťahu k blížnemu, k najdôležitejším ľuďom v tvojom živote. Každý si žije svoj život po svojom a nikto by nemal ísť proti vlastnej podstate. A každý sa, samozrejme, terigá s vlastnou batožinou. S vlastnými ranami. S vlastnými uzlami. Podaktorí sa s nimi vyrovnávajú celý život."
Postavy románu sú veľmi rôznorodé - zoznamujeme sa s farmárkou, ktorá napíše článok o dážďovkách v čase, keď pre ženy vzdelanie vôbec bežné nebolo, s kňazom, ktorý píše listy nemeckému básnikovi, s majiteľkou hotela, a inými postavami, ktorých životy sa navzájom prepletajú. Autor vie Island priblížiť tak, že sa tam každý počas čítania ocitne. Počuje hlas ovcí, vidí osamelé statky, započúva sa do ticha na konci sveta...
Napísať o príbehu viac by nedávalo zmysel - Stefánsson je autor, ktorého knihy máte prežiť a priam precítiť, nie prečítať si príbeh v anotácii.
"Je teda vždy hriech a nepopierateľná zrada, keď človek nasleduje svoje srdce, vydá sa tam, kam ukazuje jeho chvejúca sa strelka, hoci to znamená, že sa zrútia svety?"
Read
August 21, 2024In un cimitero di un remoto fiordo islandese, un uomo si sveglia confuso e privato di tutti i suoi ricordi. Da lontano si palesa una donna che dice di conoscerlo, una certa Runa. Da questo incontro il lettore viene catapultato nelle vite degli abitanti attuali e passati del fiordo. Scopriamo che il narratore è un poeta, che ha il potere e il compito di raccontare le storie delle persone, di salvarle dell'oblio, di trascedere i confini del tempo e di rallentarlo.
Guidato da un personaggio misterioso che stimola il narratore veniamo a scoprire come un articolo inviato ad una rivista centoventi anni orsono, è legato ad un disorientato musicista di nome Eirikur che vive nel fiordo con i suoi cani e una chitarra.
Stefansson costruisce un magnifico microcosmo dove l'amore in tutte le sue forme si incrocia con la morte, la vita e il tempo. Un romanzo che oso definire filosofico, vista la centralità del pensiero di Soren Kierkegaard nell'elaborazione della storia. La vita umana consiste nelle scelte, i cui effetti superano i confini del presente per estendersi sia nel tempo che nelle vite degli altri. La domanda di fondo riguarda sia il criterio che la libertà di scelta. Se tutte le opzioni di scelta producono effetti negativi, se scegliere implica sempre un'esclusione, una sofferenza per qualcuno, come dobbiamo orientarci? Una delle possibilità è "seguire la bussola del cuore", come dice Petur, oppure dobbiamo seguire la ragione? E non è l'amore sinonimo di destino, non è l'amore la scelta necessaria e inevitabile. Non è l'amore/destino che ha permesso a Eirikur di esistere in quel fiordo che sembra un abbraccio?
Un libro toccante in cui l'amore con tutta la sua forza, con tutte le sue sfaccettature si presenta ai mortali per renderli immortali, per farli incontrare nell'aldilà, oltre il tempo, oltre la vita, verso una vita più profonda dove gli abbracci e baci non si possono spezzare.
Guidato da un personaggio misterioso che stimola il narratore veniamo a scoprire come un articolo inviato ad una rivista centoventi anni orsono, è legato ad un disorientato musicista di nome Eirikur che vive nel fiordo con i suoi cani e una chitarra.
Stefansson costruisce un magnifico microcosmo dove l'amore in tutte le sue forme si incrocia con la morte, la vita e il tempo. Un romanzo che oso definire filosofico, vista la centralità del pensiero di Soren Kierkegaard nell'elaborazione della storia. La vita umana consiste nelle scelte, i cui effetti superano i confini del presente per estendersi sia nel tempo che nelle vite degli altri. La domanda di fondo riguarda sia il criterio che la libertà di scelta. Se tutte le opzioni di scelta producono effetti negativi, se scegliere implica sempre un'esclusione, una sofferenza per qualcuno, come dobbiamo orientarci? Una delle possibilità è "seguire la bussola del cuore", come dice Petur, oppure dobbiamo seguire la ragione? E non è l'amore sinonimo di destino, non è l'amore la scelta necessaria e inevitabile. Non è l'amore/destino che ha permesso a Eirikur di esistere in quel fiordo che sembra un abbraccio?
Un libro toccante in cui l'amore con tutta la sua forza, con tutte le sue sfaccettature si presenta ai mortali per renderli immortali, per farli incontrare nell'aldilà, oltre il tempo, oltre la vita, verso una vita più profonda dove gli abbracci e baci non si possono spezzare.
January 26, 2023
Vom Leben, vom Tod und von der Musik.
Kurzmeinung: Nicht der übliche Generationenroman!
Der Autor hat mit diesem zauberhaften Roman das isländische Leben vergangener Tage mit dem Island von heute verbunden. Wie hat er das gemacht? Indem er sein Gedächtnis verlor!
Die Menschen von denen Stefánsson berichtet, leben in einem relativ abgeschiedenen Fjörd, in Island ist es immer kalt. Die Natur bestimmt das Leben. Doch obwohl die Menschen nicht reich sind und oft kaum ihr Auskommen finden, sind sie nicht hinterwäldlerisch. Sie haben eine Antenne zur restlichen Welt und manche von ihnen bereisen sie auch, kehren jedoch immer wieder zurück, weil Island ihre Heimat ist. Und Heimat ist Heimat.
Der Autor himself ist im Buch und deshalb nah dran! Er lebt in einer Symbiose oder einer Art Doppelexistenz mit einem Heimkehrer, der sein Gedächnis verloren hat und nun, als er die Seinen wiedertrifft, nicht weiß, wie er sie einordnen soll, deshalb schreibt er über sie. Das ist sehr charmant. Diese Menschen sind wie sie überall sind. Verlorene Seelen, meint er, die eine Weile glücklich sind. Wir leben und dann sterben wir. Punkt.
Der Kommentar:
In Stefánssons Schreibweise muss man sich ein wenig einleben. Seine Figuren sind sehr musikverliebt und oft traurig bis depressiv. Weil sie einen so nahen Bezug zur Musik haben, spielt Musik und spielen Musiktitel eine große Rolle im Buch, ständig werden Songzeilen zitiert,
auf dem Fest, wo sich Lebende und Tote vereinen, wird die Playlist der Toten gespielt. Diese Playlist mit sämtlichen Titeln darauf, findet sich am Ende des Buches gelistet. Eine nette kleine Zugabe, es sind sicherlich vom Autor sehr geschätzte Songs.
Der Erzähler ist auf dem Weg zu diesem Fest und auf dem Wege erzählt er von allen, die eigentlich zur Fjördgemeinschaft dazugehören, von denen einige aber bereits das Zeitliche gesegnet haben. Der Roman ist jedoch keineswegs esoterisch angelegt und Geister haben keinen Zutritt. Natürlich sind die erzählten Schicksale besonders, die Vater-Sohn-Beziehungen sind problematisch; die Familie wird immer getragen von den Frauen. Die Männer haben den Alkohol. Und, wie gesagt die Musik. Sie tröstet doch immer. Und natürlich geht es auch um den Tod. Eine Weile sind wir da und dann sind wir fort. Allein diese Tatsache macht die Melodie des Lebens melancholisch.
In diesem Roman habe ich nichts vermisst. Aber auch gar nichts. Es ist ein langsames Buch in getragenem Ton und einer sehr sanften untergelegten Heiterkeit, für die man jedoch ein Ohr braucht, sonst bleibt sie unbemerkt. Die vielen Wiederholungen, die der Autor als Stilmittel einsetzt, haben ihre berechtigte Wirkung als Verzögerungen, Vertiefungen und Akzentuierungen. Man muss sie mögen, sie sind wie Gedichtzeilen. Das ganze Buch ist adagio. Ganz und gar nichts für Spannungsleser, obwohl die Geschichten, die erzählt werden, nicht ohne sind.
Fazit: Wunderbar! Islandverliebt.
Kategorie: Anspruchsvoller Roman
Verlag: Piper, 2023
Kurzmeinung: Nicht der übliche Generationenroman!
Der Autor hat mit diesem zauberhaften Roman das isländische Leben vergangener Tage mit dem Island von heute verbunden. Wie hat er das gemacht? Indem er sein Gedächtnis verlor!
Die Menschen von denen Stefánsson berichtet, leben in einem relativ abgeschiedenen Fjörd, in Island ist es immer kalt. Die Natur bestimmt das Leben. Doch obwohl die Menschen nicht reich sind und oft kaum ihr Auskommen finden, sind sie nicht hinterwäldlerisch. Sie haben eine Antenne zur restlichen Welt und manche von ihnen bereisen sie auch, kehren jedoch immer wieder zurück, weil Island ihre Heimat ist. Und Heimat ist Heimat.
Der Autor himself ist im Buch und deshalb nah dran! Er lebt in einer Symbiose oder einer Art Doppelexistenz mit einem Heimkehrer, der sein Gedächnis verloren hat und nun, als er die Seinen wiedertrifft, nicht weiß, wie er sie einordnen soll, deshalb schreibt er über sie. Das ist sehr charmant. Diese Menschen sind wie sie überall sind. Verlorene Seelen, meint er, die eine Weile glücklich sind. Wir leben und dann sterben wir. Punkt.
Der Kommentar:
In Stefánssons Schreibweise muss man sich ein wenig einleben. Seine Figuren sind sehr musikverliebt und oft traurig bis depressiv. Weil sie einen so nahen Bezug zur Musik haben, spielt Musik und spielen Musiktitel eine große Rolle im Buch, ständig werden Songzeilen zitiert,
auf dem Fest, wo sich Lebende und Tote vereinen, wird die Playlist der Toten gespielt. Diese Playlist mit sämtlichen Titeln darauf, findet sich am Ende des Buches gelistet. Eine nette kleine Zugabe, es sind sicherlich vom Autor sehr geschätzte Songs.
Der Erzähler ist auf dem Weg zu diesem Fest und auf dem Wege erzählt er von allen, die eigentlich zur Fjördgemeinschaft dazugehören, von denen einige aber bereits das Zeitliche gesegnet haben. Der Roman ist jedoch keineswegs esoterisch angelegt und Geister haben keinen Zutritt. Natürlich sind die erzählten Schicksale besonders, die Vater-Sohn-Beziehungen sind problematisch; die Familie wird immer getragen von den Frauen. Die Männer haben den Alkohol. Und, wie gesagt die Musik. Sie tröstet doch immer. Und natürlich geht es auch um den Tod. Eine Weile sind wir da und dann sind wir fort. Allein diese Tatsache macht die Melodie des Lebens melancholisch.
In diesem Roman habe ich nichts vermisst. Aber auch gar nichts. Es ist ein langsames Buch in getragenem Ton und einer sehr sanften untergelegten Heiterkeit, für die man jedoch ein Ohr braucht, sonst bleibt sie unbemerkt. Die vielen Wiederholungen, die der Autor als Stilmittel einsetzt, haben ihre berechtigte Wirkung als Verzögerungen, Vertiefungen und Akzentuierungen. Man muss sie mögen, sie sind wie Gedichtzeilen. Das ganze Buch ist adagio. Ganz und gar nichts für Spannungsleser, obwohl die Geschichten, die erzählt werden, nicht ohne sind.
Fazit: Wunderbar! Islandverliebt.
Kategorie: Anspruchsvoller Roman
Verlag: Piper, 2023
December 18, 2023
Außenwelt aussperren, Buch aufschlagen und ganz weit weg lesen. Das ist sehr geschickt und kleinteilig geplottet, äußerst anspruchsvoll erzählt und macht einfach Spaß (ohne flach zu sein). Falls ihr euch an isländische Literatur herantasten wollt (was sich auf jeden Fall lohnt), ist dieser Roman ein sehr guter Startpunkt.
Mehr zum Buch in unserer ausführlichen Besprechung @ Papierstau Podcast: Folge 240: Sugarrobin
Mehr zum Buch in unserer ausführlichen Besprechung @ Papierstau Podcast: Folge 240: Sugarrobin
February 4, 2022
L'environnement dans lequel il vit affecte nécessairement la manière d'écrire du romancier. Dans ce cas, je fais référence à l'Islande, le pays où sont nées les merveilleuses sagas, où les héros affrontent non seulement l'ennemi envahisseur mais aussi le mauvais temps dans des paysages à couper le souffle qui ressemblent plutôt á ceux de la lune. Et c'est précisément là que se déroule ce merveilleux roman, dont la portée rappelle celle des anciennes sagas, qui couvre plusieurs générations d'une famille islandaise et plonge dans la vie de ses membres, en essayant de comprendre, à travers un regard profond sur le passé, le destin de chacun des personnages.
Tel un peintre devant sa toile, Jón Kalman Stefánsson décrit avec une poésie singulière les paysages géographiques et plus encore, les paysages de l'âme. L'amour, dans ses multiples manifestations, est le sentiment prédominant tout au long de cet immense voyage qu'est la vie, et c'est à travers lui que l'écrivain tente d'expliquer la nature humaine. Ainsi, il semble que la prose soit possédée par cet humanisme qui l'enveloppe et qui est l'une des marques indiscutables du style de cet auteur. J'étais déjà sous le charme d'Asta, son précédent roman, que j'ai trouvé formidable pour ses innovations narratives qui, dans cette œuvre, sont à mon avis encore mieux réalisées.
La structure est expansive et montre l'originalité avec laquelle il a été conçu : l'écriture saute d'une histoire à l'autre dans le temps, atteignant une cohérence admirable. La musique joue un rôle extrêmement important et c'est grâce à elle que les histoires s'emboîtent, amenant l'écriture à des niveaux de développement nouveaux et frais.
Le narrateur souffre d'amnésie et retourne dans le village où il espère retrouver sa mémoire. Se promenant dans le cimetière, il s'arrête pour lire les légendes sur les pierres tombales et trouve la description poétique de la douleur de celui qui n'oubliera jamais l'être aimé : Ton absence n'est que ténèbres.
Tel un peintre devant sa toile, Jón Kalman Stefánsson décrit avec une poésie singulière les paysages géographiques et plus encore, les paysages de l'âme. L'amour, dans ses multiples manifestations, est le sentiment prédominant tout au long de cet immense voyage qu'est la vie, et c'est à travers lui que l'écrivain tente d'expliquer la nature humaine. Ainsi, il semble que la prose soit possédée par cet humanisme qui l'enveloppe et qui est l'une des marques indiscutables du style de cet auteur. J'étais déjà sous le charme d'Asta, son précédent roman, que j'ai trouvé formidable pour ses innovations narratives qui, dans cette œuvre, sont à mon avis encore mieux réalisées.
La structure est expansive et montre l'originalité avec laquelle il a été conçu : l'écriture saute d'une histoire à l'autre dans le temps, atteignant une cohérence admirable. La musique joue un rôle extrêmement important et c'est grâce à elle que les histoires s'emboîtent, amenant l'écriture à des niveaux de développement nouveaux et frais.
Le narrateur souffre d'amnésie et retourne dans le village où il espère retrouver sa mémoire. Se promenant dans le cimetière, il s'arrête pour lire les légendes sur les pierres tombales et trouve la description poétique de la douleur de celui qui n'oubliera jamais l'être aimé : Ton absence n'est que ténèbres.
December 5, 2024
Ce livre est une fresque familiale islandaise, un roman choral dans lequel chaque chapitre est consacré à un membre de la famille d’Eirikur : son père, son grand-père, sa grand-mère, son arrière-grand-père et arrière-grand-mère…
Alors, les 200 premières pages sont ennuyeuses. Il ne se passe pas grand chose entre la description de la campagne islandaise et les modes de vie en fonction des époques, ce n’est pas passionnant. Ce sont beaucoup d’histoires de couples. Généralement, une femme est insatisfaite de son conjoint et tombe amoureuse d’un type plus beau, plus brillant, plus fougueux, plus imprévisible… Tout ça est souvent sans intérêt voire parfois peu crédible. Sur une douzaine de personnages, les ¾ ont vécu une passion dévorante telle qu’on n’en a pas vu depuis les romans anglais du XIXème. Alors, bon, pour un couple, je veux bien mais tous les couples de la même famille qui ont quasiment tous trompé leur conjoint, statistiquement, on a du mal à y croire.
Certains passages sont bien écrits alors cela donne envie de poursuivre la lecture pour savoir ce qu’il va advenir de tous ces personnages avec des prénoms franchement difficiles à retenir car il y a plusieurs générations de personnages avec frères et soeurs, mari, enfants, collègues, amis et animaux de compagnie. Que des prénoms islandais qui parfois se ressemblent. Un conseil : faites un arbre généalogique dès le début.
Beaucoup de pages ont un ton assez lyrique et paupérisant. Ils mettent en exergue la difficulté de vivre sur cette terre, le courage, le sacrifice des femmes en particulier mais également le renoncement à ses sentiments ou bien son incapacité à les contrôler. Bon, ce sont juste des queutards scandinaves, il ne faut pas pousser mémé dans le lichen non plus. L’alternance entre ces passages lyriques un peu ridicules et des passages de cul est d’ailleurs assez malaisant parfois.
Les personnages sont très nombreux or le style ne change pas entre chacun d’entre eux. C’est tout de même assez décevant. Parfois on a l’impression qu’ils sont un peu tous la même personne ce qui rend la lecture floue surtout quand vous travaillez la journée et que vous lisez le soir après une dure journée.
L’opposition entre le petit fils urbain et les grand parents ruraux fut assez barbante. On a lu ça 1000 fois. A quoi bon ?
Ah oui, après avoir fini le livre, je n’ai toujours pas compris qui était le narrateur…
Pour un livre qui a 4,24/5 sur Goodreads, je m’attendais à beaucoup, beaucoup mieux.
Alors, les 200 premières pages sont ennuyeuses. Il ne se passe pas grand chose entre la description de la campagne islandaise et les modes de vie en fonction des époques, ce n’est pas passionnant. Ce sont beaucoup d’histoires de couples. Généralement, une femme est insatisfaite de son conjoint et tombe amoureuse d’un type plus beau, plus brillant, plus fougueux, plus imprévisible… Tout ça est souvent sans intérêt voire parfois peu crédible. Sur une douzaine de personnages, les ¾ ont vécu une passion dévorante telle qu’on n’en a pas vu depuis les romans anglais du XIXème. Alors, bon, pour un couple, je veux bien mais tous les couples de la même famille qui ont quasiment tous trompé leur conjoint, statistiquement, on a du mal à y croire.
Certains passages sont bien écrits alors cela donne envie de poursuivre la lecture pour savoir ce qu’il va advenir de tous ces personnages avec des prénoms franchement difficiles à retenir car il y a plusieurs générations de personnages avec frères et soeurs, mari, enfants, collègues, amis et animaux de compagnie. Que des prénoms islandais qui parfois se ressemblent. Un conseil : faites un arbre généalogique dès le début.
Beaucoup de pages ont un ton assez lyrique et paupérisant. Ils mettent en exergue la difficulté de vivre sur cette terre, le courage, le sacrifice des femmes en particulier mais également le renoncement à ses sentiments ou bien son incapacité à les contrôler. Bon, ce sont juste des queutards scandinaves, il ne faut pas pousser mémé dans le lichen non plus. L’alternance entre ces passages lyriques un peu ridicules et des passages de cul est d’ailleurs assez malaisant parfois.
Les personnages sont très nombreux or le style ne change pas entre chacun d’entre eux. C’est tout de même assez décevant. Parfois on a l’impression qu’ils sont un peu tous la même personne ce qui rend la lecture floue surtout quand vous travaillez la journée et que vous lisez le soir après une dure journée.
L’opposition entre le petit fils urbain et les grand parents ruraux fut assez barbante. On a lu ça 1000 fois. A quoi bon ?
Ah oui, après avoir fini le livre, je n’ai toujours pas compris qui était le narrateur…
Pour un livre qui a 4,24/5 sur Goodreads, je m’attendais à beaucoup, beaucoup mieux.
May 3, 2022
Bien que je comprenne l'idée derrière cette histoire et que je trouve géniale la manière dont Jón Kalman Stefánsson construit son récit, comment l’histoire se décrypte lentement, avec quelle prudence et quelle compréhension l’auteur traite ses personnages, avec quelle empathie il les décrit, de sorte que même le père le plus chaotique reste quelque peu sympathique, je n'ai malgré tout cela pas vraiment apprécié ma lecture.
Oui, sa façon de décrire les personnages permet de s'y retrouver relativement bien, même dans une multitude d'acteurs sur différentes générations et sur une période de plus de 100 ans, dans laquelle on saute en avant et arrière. En même temps, tout cela fait traîner l'histoire en longueur, ce qui commençait à me donner du mal à supporter après deux tiers environ.
Les descriptions des paysages, la vie au fil des décennies en Islande, les destins des gens qui se soumettent à ce que la situation attend d'eux, tout cela est très islandais et c'est une des raisons pour lesquelles je n'ai pas abandonné. Mais cette atmosphère sombre tout du long, les tragédies à chaque coin de page, en plus des éléments impénétrables et des répétitions, tout cela était tout simplement un peu de trop pour moi.
Oui, sa façon de décrire les personnages permet de s'y retrouver relativement bien, même dans une multitude d'acteurs sur différentes générations et sur une période de plus de 100 ans, dans laquelle on saute en avant et arrière. En même temps, tout cela fait traîner l'histoire en longueur, ce qui commençait à me donner du mal à supporter après deux tiers environ.
Les descriptions des paysages, la vie au fil des décennies en Islande, les destins des gens qui se soumettent à ce que la situation attend d'eux, tout cela est très islandais et c'est une des raisons pour lesquelles je n'ai pas abandonné. Mais cette atmosphère sombre tout du long, les tragédies à chaque coin de page, en plus des éléments impénétrables et des répétitions, tout cela était tout simplement un peu de trop pour moi.
August 3, 2025
lyrická balada o živote, smrti, cnení, strácaní, bolesti, nádeji.. v tej istej chvíli ťažká a súčasne nádherná, ako život sám.
v knižnici, aj živote si želám viac Kalmanov ♡
"Smútok je našou spomienkou na minulé šťastie. To je príbeh človeka"
v knižnici, aj živote si želám viac Kalmanov ♡
"Smútok je našou spomienkou na minulé šťastie. To je príbeh človeka"
November 14, 2022
Non ho letto tutto di Jon Stefansson, ma da quel po' che ho letto, l'impressione è che, in fondo, scriva sempre lo stesso libro. Non è un male, eh, è solo per dire che l'impressione leggendo "La tua assenza è tenebra" è di trovarsi davanti a una diversa sfumatura di una melodia che già conosciamo. Il che non rende meno bello il libro, in fondo Stefansson stesso mette al centro della sua poetica questa continua e costante esplorazione della quotidianità della vita umana, il racconto - che è messa in luce - di ciò che è infinito nel più piccolo gesto quotidiano, nella più terrena e pratica delle vite. Per questo, si crea questa particolarissima commistione fra i personaggi di Stefansson, usciti quasi da un racconto naturalista sulla condizione delle classi più poveri islandese in diverse epoche storiche, e una scrittura che flirta continuamente con la poesia. "E' fondamentale che la gente riconosca l'importanza delle cose più piccole. Che si renda conto che tutto è ugualmente legittimo, donne come uomini, lombrichi come re. Che non c'è niente di grande, se non la vita stessa".
"La tua assenza è tenebra" si apre con un tizio che si risveglia in una Chiesa, completamente privo di memoria, qua incontra una figura sul mefistofelico, e poco dopo una ragazza che sembra conoscerlo un sacco bene e soprattutto la sorella, con cui ha evidentemente avuto una storia nel passato. Ora, la difficoltà di parlare di "La tua assenza è tenebra" è, per me, riconducibile anche al grosso limite del romanzo. Quella che sembra inizialmente la storia principale diventa poi una specie di sovrastruttura che contiene e svela altre storie e vite, e lo fa in modo abbastanza organico da risultare uno slittamento naturale - vuoi anche per il modo in cui il libro è montato nei diversi piani temporali (o forse dovrei dire mondi). Il problema sopraggiunge nella parte finale, quando la storia non si conclude. Nessuna storia si conclude, in effetti. A un certo punto semplicemente il libro finisce perché non ci stanno più le pagine e l'impressione è che si siano scordati di stamparle. Certo, è una scelta di Stefansson e la sua idea, che, in fondo, "ciò che non comprendiamo rende il mondo più ampio" e che tutte le storie che rimangono aperte, sospese, sono soltanto storie che non si ha avuto ancora semplicemente il tempo di raccontare, perché il mondo, le persone sono sterminate, se non proprio infinite, e un libro, per quanto lungo, non potrà far altro che contenerne appena il 15%, giusto la superficie. Però, ecco, che cazzo.
Quindi è un brutto libro?
Beh, no.
"La tua assenza è tenebra", infatti, nonostante i grossi problemi di organicità preso nel complesso, vive di singoli momenti, di scene così straordinarie, che riescono a spiazzare emotivamente il lettore. Cioè, per esempio, a una certa ci sta il racconto, completamente avulso da tutto il resto, di quest'uomo che una cinquantina di anni fa, deve andare a prendere un toro con il trattore a 14 ore di distanza. Carica sul trattore toro e la figlia del fattore, che è costretta a farsi il viaggio in piedi dietro al sedile del tizio. In una manciata di pagine, Stefansson riesce a concentrare il desiderio e la natura, con un linguaggio che è al contempo eterno e profondamente terreno, come pochi altri rispetto a lui riescono a fare. Quello che voglio dire è che, paradossalmente, "La tua assenza è tenebra" funziona molto meglio preso come flash, momenti, che nel suo complesso. Poi, oh, per carità, Stefansson cerca di intessere anche un discorso più lungo sulla colpa e i traumi, con la storia che si ripete nel corso dei secoli a tormentare una famiglia, quasi come se i tradimenti e le colpe si ereditassero come i geni. Però, ecco, almeno per me, è pure la parte meno interessante. In fondo, "La tua assenza è tenebra", così come è l'ennesima variazione sui temi cari a Stefansson, può essere letta al suo interno come un raccolta di storie e momenti che riflettono su una specifica domanda che pervade tutte le storie: "è maturità oppure vigliaccheria rassegnarsi al proprio destino? E' senso di responsabilità oppure codardia?".
"La tua assenza è tenebra" si apre con un tizio che si risveglia in una Chiesa, completamente privo di memoria, qua incontra una figura sul mefistofelico, e poco dopo una ragazza che sembra conoscerlo un sacco bene e soprattutto la sorella, con cui ha evidentemente avuto una storia nel passato. Ora, la difficoltà di parlare di "La tua assenza è tenebra" è, per me, riconducibile anche al grosso limite del romanzo. Quella che sembra inizialmente la storia principale diventa poi una specie di sovrastruttura che contiene e svela altre storie e vite, e lo fa in modo abbastanza organico da risultare uno slittamento naturale - vuoi anche per il modo in cui il libro è montato nei diversi piani temporali (o forse dovrei dire mondi). Il problema sopraggiunge nella parte finale, quando la storia non si conclude. Nessuna storia si conclude, in effetti. A un certo punto semplicemente il libro finisce perché non ci stanno più le pagine e l'impressione è che si siano scordati di stamparle. Certo, è una scelta di Stefansson e la sua idea, che, in fondo, "ciò che non comprendiamo rende il mondo più ampio" e che tutte le storie che rimangono aperte, sospese, sono soltanto storie che non si ha avuto ancora semplicemente il tempo di raccontare, perché il mondo, le persone sono sterminate, se non proprio infinite, e un libro, per quanto lungo, non potrà far altro che contenerne appena il 15%, giusto la superficie. Però, ecco, che cazzo.
Quindi è un brutto libro?
Beh, no.
"La tua assenza è tenebra", infatti, nonostante i grossi problemi di organicità preso nel complesso, vive di singoli momenti, di scene così straordinarie, che riescono a spiazzare emotivamente il lettore. Cioè, per esempio, a una certa ci sta il racconto, completamente avulso da tutto il resto, di quest'uomo che una cinquantina di anni fa, deve andare a prendere un toro con il trattore a 14 ore di distanza. Carica sul trattore toro e la figlia del fattore, che è costretta a farsi il viaggio in piedi dietro al sedile del tizio. In una manciata di pagine, Stefansson riesce a concentrare il desiderio e la natura, con un linguaggio che è al contempo eterno e profondamente terreno, come pochi altri rispetto a lui riescono a fare. Quello che voglio dire è che, paradossalmente, "La tua assenza è tenebra" funziona molto meglio preso come flash, momenti, che nel suo complesso. Poi, oh, per carità, Stefansson cerca di intessere anche un discorso più lungo sulla colpa e i traumi, con la storia che si ripete nel corso dei secoli a tormentare una famiglia, quasi come se i tradimenti e le colpe si ereditassero come i geni. Però, ecco, almeno per me, è pure la parte meno interessante. In fondo, "La tua assenza è tenebra", così come è l'ennesima variazione sui temi cari a Stefansson, può essere letta al suo interno come un raccolta di storie e momenti che riflettono su una specifica domanda che pervade tutte le storie: "è maturità oppure vigliaccheria rassegnarsi al proprio destino? E' senso di responsabilità oppure codardia?".
August 19, 2022
'Het belangrijkste is dat de dingen die een blijvend effect op je hebben, diepgaande gevoelens, vervelende ervaringen, tegenslagen, intens geluk - beproevingen of geweld die in de samenleving of in jouw wereld erin hakken -, je zo diep kunnen raken dat ze in de genen worden geperst, vervolgens van generatie op generatie worden doorgegeven, en zodoende degenen vormen die nog niet geboren zijn.
Dat is een natuurwet.
Ze dragen het enthousiasme, de herinneringen, ervaringen en tegenslagen van de ene ziel over naar de andere en op die manier leven sommigen van ons verder, lang nadat wij zijn verdwenen, zelfs helemaal vergeten. Het verleden zit dus altijd in ons. Het is een onzichtbaar, geheimzinnig continent dat je soms in half wakkere toestand tegenkomt. Een continent met bergen en zeeën die een constante invloed hebben op het weer en de lichtstralen in je binnenste. '
Dat is een natuurwet.
Ze dragen het enthousiasme, de herinneringen, ervaringen en tegenslagen van de ene ziel over naar de andere en op die manier leven sommigen van ons verder, lang nadat wij zijn verdwenen, zelfs helemaal vergeten. Het verleden zit dus altijd in ons. Het is een onzichtbaar, geheimzinnig continent dat je soms in half wakkere toestand tegenkomt. Een continent met bergen en zeeën die een constante invloed hebben op het weer en de lichtstralen in je binnenste. '
May 26, 2022
Another absolute masterpiece from Stefánsson. Will he ever write a book that I dislike? Probably not. I will definitely continue to purchase and read, or rather devour, every novel Stefánsson writes that gets a translation in a language I understand.
This novel made me cry several times, which is a rare event, and I loved all the characters, though Guðríður claims the spot as my favourite. Stefánsson has a true talent for writing characters that feel real while at the same time imbuing their stories with almost «magical» details.
My only complaint is that there were a few too many repetitions, that at times made the flow of the story stand still.
This novel made me cry several times, which is a rare event, and I loved all the characters, though Guðríður claims the spot as my favourite. Stefánsson has a true talent for writing characters that feel real while at the same time imbuing their stories with almost «magical» details.
My only complaint is that there were a few too many repetitions, that at times made the flow of the story stand still.
September 23, 2024
Ode au souvenir, à la mélancolie et aux êtres qui nous composent.
Il est question de l’Islande sur presque deux siècles, de famille, les secrets qui la composent et au milieu notre narrateur, qui a tout oublié de qui il était. A la manière d’un puzzle on recouvre la mémoire avec lui, guidés par un chauffeur de bus )ou peut-être serait-ce le diable ?), questionnant ce qui définit notre être : nos décisions, notre passé, nos amours.
On aimerait que ce roman aussi éblouissant que son titre ne se termine jamais.
(Et Hölderlin en filigrane : merveille)
Il est question de l’Islande sur presque deux siècles, de famille, les secrets qui la composent et au milieu notre narrateur, qui a tout oublié de qui il était. A la manière d’un puzzle on recouvre la mémoire avec lui, guidés par un chauffeur de bus )ou peut-être serait-ce le diable ?), questionnant ce qui définit notre être : nos décisions, notre passé, nos amours.
On aimerait que ce roman aussi éblouissant que son titre ne se termine jamais.
(Et Hölderlin en filigrane : merveille)
May 16, 2024
AMATO
non so come valutarlo ma direi sicuramente tra 4 e 5
non so come valutarlo ma direi sicuramente tra 4 e 5
March 7, 2025
Un roman frumos și dur despre dragoste, viață și moarte, povești ale unei familii islandeze întinse pe generații și care s-ar putea rezuma cel mai bine printr-o frază a autorului ce intitulează un subcapitol: " Uneori este atât de greu să trăiești, încât se vede de pe Lună".
Nu la fel de măiestrit ca romanele traduse anterior în România,"Absența ta e întuneric" poartă, totuși, nota care-l face inconfundabil în peisajul literar european pe J. K. Stefánsson.
Nu la fel de măiestrit ca romanele traduse anterior în România,"Absența ta e întuneric" poartă, totuși, nota care-l face inconfundabil în peisajul literar european pe J. K. Stefánsson.
November 3, 2020
Sum bros geta svo sannarlega breytt heiminum og sum líf kvikna eingöngu vegna þess að heimar gengu úr skorðum, þessi saga sannar það og sýnir og fékk mig til þess að velta sögu fólks fyrir mér. Hér er flakkað fram og aftur í tíma, þó ekki þannig að það sé ruglandi eins og í sumum bókum. Við kynnumst kynslóð eftir kynslóð, sumum þó meira en öðrum og fylgjum þeim í gegnum lífið.
Bókin er listilega skrifuð og hún náði mér alveg.
Ég mæli með að fólk hafi tissjú nálægt fyrir þá kafla sem rista hvað dýpst.
Bókin er listilega skrifuð og hún náði mér alveg.
Ég mæli með að fólk hafi tissjú nálægt fyrir þá kafla sem rista hvað dýpst.
Displaying 1 - 30 of 421 reviews