Fjodor Dostojevski > Quotes

“Akrabalar arasında zorunlu bir sevgi bağı vardır.
Oysa ki sevgi öncelikle hak edilmesi gereken bir şeydir.
İşte bu yüzden akrabalar arasındaki sevgi samimiyetsiz ve iğrençtir.”
― Fjodor Dostojevski

“Natuurlijk valt absoluut niet te garanderen dat dan bijvoorbeeld het leven niet ontzettend saai zal zijn (want wat blijft er nog over om te doen wanneer alles al volgens een logaritmentafel berekend zal zijn); maar daar staat tegenover dat alles er buitengewoon rationeel aan toe zal gaan. Uit verveling bedenk je natuurlijk van alles! [...] De mens is immers fenomenaal dom. Of eigenlijk is hij helemaal niet dom, maar wel zo ondankbaar als je er geen tweede vindt.”
― Fjodor Dostojevski, Notes from Underground

“De små ting , det er de små ting som er hovedsaken! Det er nettopp småting som dette som alltid forderver alt…”
― Fjodor Dostojevski, Crime and Punishment

“Nu înţelegeţi ce vreau să spun? Trebuie să vă mărturisesc că mă simt obosit. Pierd şirul vorbei şi nu mai am acea minte limpede atât de mult lăudată de prietenii mei. Spun prietenii mei, din principiu. Căci nu mai am prieteni, ci numai complici. În schimb, aceştia sunt mai numeroşi şi reprezintă întreaga omenire. Şi, printre ei, primul sunteţi dumneavoastră. Cel de lângă tine e totdeauna primul. Cum ştiu că n-am prieteni? E cât se poate de simplu: am descoperit că n-am prieteni în ziua în care m-am gândit să mă omor, spre a le juca o farsă zdravănă, spre a-i pedepsi, într-un anume sens. Dar m-am pomenit că n-aveam pe cine pedepsi. Câţiva ar fi fost surprinşi; dar nimeni nu s-ar fi simţit pedepsit. De altminteri, chiar dacă aş fi vrut, tot nu mi-ar fi folosit la nimic. Dacă aş fi putut să mă sinucid şi apoi să-i văd ce mutră fac, atunci, da, ar fi meritat. Dar pământul e negru, iubite prieten, lemnul e gros, giulgiul des. I-aş fi văzut cu ochii sufletului, e adevărat, dar numai dacă există un suflet şi dacă acest suflet are ochi. De asta însă nu suntem siguri, nu suntem niciodată siguri de nimic! Altminteri, ar exista o ieşire, am izbuti să fim luaţi în serios. Numai propria-ţi moarte îi convinge pe oameni de temeinicia motivelor tale, de sinceritatea ta, de adâncimea suferinţei tale. Atâta vreme cât trăieşti, cazul tău e îndoielnic, n-ai dreptul decât la scepticismul lor. De aceea, dacă ar exista fie
şi numai o şansă de a te bucura de spectacol, ar merita să le dovedeşti ceea ce nu vor să creadă, uimindu-i. Dar aşa, te omori şi ce însemnătate mai poate avea dacă ei cred sau nu, de vreme ce tu nu mai eşti de faţă spre a te desfăta cu mirarea sau cu căinţa lor, de altminteri atât de scurtă, spre a asista, aşa cum îşi visează fiecare om, la propria-ţi
înmormântare. Ca să nu mai fii îndoielnic, trebuie să nu mai fii, pur şi simplu.
Şi oare nu-i mai bine aşa? Nepăsarea lor ne-ar face să suferim mai mult. "O să mi-o plăteşti!" îi spunea o fată tatălui ei, care n-o lăsase să se mărite cu un adorator, prea fercheş după gustul lui. După care s-a omorât. Dar tatăl n-a plătit nimic. Îi plăcea la nebunie pescuitul. După trei duminici, s-a întors la râu, ca să uite, zicea el. Şi nu se
înşela: a uitat. La drept vorbind, de mirare ar fi fost dacă s-ar fi întâmplat altminteri. Crezi că mori spre a-ţi pedepsi nevasta şi de fapt îi redai libertatea. De aceea e mai bine să nu vezi. Ca să nu mai vorbim ce rişti să-i auzi vorbind despre ceea ce socotesc ei a fi fost pricina sinuciderii tale. Parcă-i aud: "S-a omorât fiindcă n-a mai putut îndura să..." Ah! dragă prietene, ce puţină imaginaţie au oamenii! Ei cred întotdeauna că te sinucizi pentru un motiv oarecare. Dar poţi să te sinucizi foarte bine pentru două motive. Lor nu le dă
însă prin cap una ca asta. Şi atunci, la ce bun să mori de bună voie, să te sacrifici pentru ideea pe care vrei să şi-o facă despre tine? Căci, o dată mort, vor profita de asta spre a explica gestul tău prin tot felul de motive idioate sau vulgare. Martirii, dragă prietene, trebuie să aleagă între a fi uitaţi, batjocoriţi sau folosiţi. Căci înţeleşi nu vor fi niciodată.”
― Dostoyevsky

“O mein Gott! Eine ganze Stunde der Seligkeit! Ist das etwa wenig, selbst für ein ganzes Menschenleben?" (S. 110).”
― Fjodor Dostojevski

“Daar is ze dus, daar is ze dus eindelijk: de confrontatie met de werkelijkheid, mompelde ik, terwijl ik halsoverkop de trap af rende.”
― Fjodor Dostojevski, Notes from Underground

“— У обичним случајевима шамари су данас збиља забрањени законом, и сви су престали шамарати, али у изузетним случајевима, и то не само код нас него у целом свету, па ма то била најпотпунија француска република, свеједно и даље шамарају, као за време Адама и Еве, и никад се с тим неће ни престати, ...”
― Fjodor Dostojevski, The Brothers Karamazov

“Poslušno primiti svoju sudbinu onakvu kakva je, jednom zauvek i ugušiti u sebu sve, odričići se prava da radiš, živiš i voliš.”
― Fjodor Dostojevski, Crime and Punishment

“Našto mi to fantastično duševno raspoloženje? Čemu to nepotrebno uzbuđenje zbog trica, koje opažam u sebi u poslednje vreme, a koje mi smeta da živim i da jasno gledam na život...?”
― Fjodor Dostojevski, PONIZENI I UVREDJENI - BEDNI LJUDI

“Kumar, fiziksel dünyada ilk özgürlük denemesidir.”
― Fjodor Dostojevski, The Gambler

“Ik ben een zieke man... Ik ben een boze man. Een onsympathieke man. Ik geloof dat ik een leverkwaal heb.”
― Fjodor Dostojevski, Notes from Underground

“Wij zijn er zelfs zozeer van vervreemd dat we soms een zekere afschuw voelen van het werkelijke 'levende leven', en daarom kunnen we er niet tegen dat men ons eraan herinnert. Het is immers al zover met ons gekomen dat we het echte 'levende leven' als werk beschouwen, bijna als een soort dienstplicht, en we het er in stilte allen over eens zijn dat een leven volgens boeken beter is. En waarom zijn we soms zo druk in de weer, waarom hangen we de idioot uit, wat willen we toch? Dat weten we zelf niet. We zouden immers nog slechter af zijn indien men gehoor gaf aan onze buitenissige verzoeken. Nou goed, laat men het maar eens proberen, laat men ons bijvoorbeeld meer zelfstandigheid geven, maak wie dan ook van ons de handen vrij, verzeker u dat we onmiddellijk zullen vragen om opnieuw onder curatele gesteld te worden. Ik weet dat u hierom misschien kwaad op mij zult worden, zult gaan schreeuwen en stampvoeten: 'Spreek,' zult u zeggen, 'alleen voor uzelf en voor uw misères in het ondergrondse en waag het niet o van 'wij allen' te spreken.' Neem me niet kwalijk, maar met dit 'wij allen', tracht ik geenszins mezelf vrij te pleiten. Wat mij persoonlijk betreft, ik heb in mijn leven niets anders gedaan dan datgene ad absurdum te voeren, wat u niet eens ten halve hebt durven doen, terwijl u uw lafheid nog aanzag voor weldenkendheid en uzelf daarmee troostte en bedroog. Zodat ik misschien nog wel meer blijk te leven dan u. Kijk toch eens wat beter. Wij weten immers niet eens waar het levende leven nu te vinden is en wat het eigenlijk is, hoe het heet. Laat ons eens alleen, zonder boeken, en we verdwalen meteen, raken het spoor bijster - we zullen niet weten bij wie we ons moeten aansluiten, waar we ons aan moeten houden; wat lief te hebben en wat te haten, wat te respecteren en wat te verachten. Wij beschouwen het zelfs als een last om mens te zijn - mensen met een echt, eigen lichaam en bloed; we schamen ons daarvoor, zien het als een schande en doen alle mogelijke moeite om een soort denkbeeldig algemeen menselijk type te zijn. We zijn doodgeboren kindjes, en komen al tijden voort uit niet-levende vaders, en dat bevalt ons steeds beter. We krijgen de smaak te pakken. Binnenkort zullen we een manier vinden om geboren te worden uit een idee.”
― Fjodor Dostojevski, Notes from Underground

“Степан Трофимович уверял меня однажды, что самые высокие художественные таланты могут быть ужаснейшими мерзавцами и что одно другому не мешает.”
― Dostoyevsky

“«Твоя рука холодная, моя горячая, как огонь. Какая слепая ты, Настенька!»”
― Fjodor Dostojevski, White Nights

“Ja ne samo da nisam umeo da postanem zao već nisam uopšte umeo da postanem bilo šta: ni zao, ni dobar, no podlac, ni pošten, ni junak, čak ni insekt. I eto, sad tavorim posljednje dane u svom kutu, dražeći sebe zlobnom utehom koja ničemu ne vodi: da pametan čovek doista i ne može postati nešto, to može samo budala.”
― Fjodor Dostojevski, Zapisi iz mrtvog doma; Zapisi iz podzemlja

“Houd één ding vooral goed voor ogen: bid iedere dag wanneer je maar kunt: 'Heer, ontferm u over allen die vandaag voor u verschijnen.' Want ieder moment van de dag sterven er duizenden mensen en hun zielen verschijnen voor de Heer. En hoevelen zijn er niet die vereenzaamd en zonder dat iemand er weet van heeft de aarde verdwijnen, bedroed en beangst omdat niemand hen beweent of zelfs maar van hun bestaan geweten heeft. En zie, dan stijgt misschien van de andere kant van de aarde jouw gebed tot de Heer omhoog voor de zielerust van zo'n gestorvene, hoewel jij hem helemaal niet gekend hebt, zomin als hij jou. Hoe innig moet het hem te moede zijn als hij bevreesd voor Gods troon staat en merkt dat er op dat ogeblik ook iemand voor hem bidt, dat er een mensenkind op aarde achtergebleven is dat ook hem liefheeft. Dan zal God vol ontferming op u beiden neerzien, want als jij al medelijden met hem ehbt, hoeveel te groter zal dan Zijn medelijden zijn, Hij die zoveel barmhartiger en liefdelijker is dan jij.”
― Fjodor Dostojevski, The Brothers Karamazov

“... zbilja je tako, mi smo smiješni, lakomisleni, s lošim navikama, dosađujemo se, ne znamo gledati, ne umijemo razumjeti, ta svi smo mi takvi, svi, i vi, i ja, i oni! Ta vi se evo ne vrijeđate što vam u oči kažem da ste smiješni? A ako je tako, zar vi niste materijal? Znate, prema mojem je sudu katkad i dobro biti smiješan, pa i bolje je: brže može jedan drugomu oprostiti, brže se umiriti; ne može se sve razumijevati u isti mah, ne može se započinjati ravno od savršenstva! Da postigneš savršenstvo, trebaš najprije mnogo razumjeti! A ako prebrzo pojmimo, možda i nećemo valjano pojmiti. To ja govorim vama, vama koji ste već tako mnogo znali razumjeti i... ne razumjeti. Sada se ne bojim za vas; ta vi se ne srdite što vam ovakav dječak govori takve riječi? Dakako da se ne srdite! O, vi ćete znati zaboraviti i oprostiti onima koji su vas uvrijedili, i onima koji vas nisu uvrijedili ničim; jer od svega je teže oprostiti onima koji nas nisu uvrijedili ničim, i baš zato jer nas nisu uvrijedili, nije dakle osnovana naša tužba: eto, tomu sam se nadao od viših ljudi, eto, to sam im htio reći kad sam išao ovamo, a nisam znao kako bih kazao...”
― Fjodor Dostojevski, The Idiot

“- Zato i jest sve to zazorno, jer tu nije bilo ništa ozbiljno! - uzvikne Jevgenij Pavlovič koji se sasvim zanio - oprostite mi, kneže, no... ja... ja sam mislio o tome, kneže; mnogo sam mislio; znam sve što je bilo prije, znam sve što je bilo prije pola godine; sve, i sve to nije bilo ozbiljno! Sve je to bio samo duševni zanos, slikovitost, fantazija, dim, i samo je zaplašena ljubomora sasvim neiskusne djevojke mogla to smatrati nečim ozbiljnim!”
― Fjodor Dostojevski, The Idiot

“Ničemu se ne čuditi znak je, kažu, velikoga uma; prema mojem sudu moglo bi to biti isto tako i znak velike gluposti...”
― Fjodor Dostojevski, The Idiot

“Jemanden zu lieben heißt, ihn so zu sehen, wie Gott ihn gemeint hat.”
― Dostojewski

“Rulete böylesine bel bağlamam gülünç görünebilir ; fakat ne olursa olsun kumardan bir şeyler ummayı saçma ve anlamsız bulan o alışılagelmiş düşünce bence daha gülünçtür. Kumar ne diye para kazanmanın başka bir yolundan, örneğin ticaretten daha kötü olsun ki? Kumarda kazananların oranı yüzde birdir! Evet de ne çıkar bundan.”
― Fjodor Dostojevski, The Gambler

“- Bolje je biti nesretan, ali znati, nego biti sretan i biti zaluđivan.”
― Fjodor Dostojevski, The Idiot

“I am naked and a beggar and an atom in the vortex of humanity.”
― Dostoyevsky

“Jer za ženu se u ljubavi i sastoji vaskrsenje i spasenje od svake propasti, i do preporoda drugojače ne može ni doći do samo preko ljubavi.”
― Fjodor Dostojevski, Zapisi iz mrtvog doma; Zapisi iz podzemlja

“Ako ostanemo sami sa sobom, bez knjiga, mi ćemo se odmah zaplesti, izgubiti - nećemo znati kome da se pridružimo, čega da se pridržavamo, šta da volimo a šta da mrzimo, šta da poštujemo i šta da preziremo? Nama je teško čak i da budemo ljudi, pravi ljudi svojim telom i krvlju; stidimo se toga, smatramo to za sramotu i uspinjemo se da budemo neki nerealni svečovek. Mi smo mrtvorođenčad, a odavno se već i ne rađamo od živih očeva, i to nam se sve više i više sviđa. Prilagođavamo se ukusu. Uskoro ćemo izmisliti da se rađamo nekako od ideje.”
― Fjodor Dostojevski, Zapisi iz mrtvog doma; Zapisi iz podzemlja

“Sizi hiç umudum olmaksızın seviyorum,
bundan sonra bin kez daha fazla seveceğimi de biliyorum..”
― Fjodor Dostojevski, The Gambler

“Houdt [de mens] misschien daarom zo veel van verwoesting en chaos omdat hij soms zelf instinctief vreest zijn doel te bereiken en het gebouw in aanbouw te voltooien? Misschien wil hij het gebouw alleen maar graag uit de verte zien en helemaal niet van dichtbij; misschien wil hij er alleen maar graag in bouwen, maar er niet in wonen, laat hij dat liever over aux animaux domestiques, zoals mieren, schapen en wat dies meer zij. De mieren bijvoorbeeld hebben een heel andere smaak. Zij hebben een wonderschoon gebouw van dezelfde orde, dat de eeuwen trotseert - de mierenhoop.”
― Fjodor Dostojevski, Notes from Underground

“Kuvittele että sinä itse olisit pystyttämässä ihmisen kohtalon rakennelmaa jonka perimmäisenä tarkoituksena olisi ihmisten tekeminen onnellisiksi, rauhan ja levon antaminen heille loppujen lopuksi, mutta sen päämäärän saavuttamiseksi olisi välttämättä ja väistämättä tuotettava tuskaa vaikkapa vain yhdelle ainoalle pikkuruiselle olennolle, juuri tuolle samaiselle pikkulapselle joka löi nyrkillä rintaansa, ja perustettava tuo rakennelma hänen kostamattomille kyynelilleen, suostuisitko sinä ryhtymään arkkitehdiksi sellaisilla ehdoilla? Sano minulle kieräilemättä!

Ei, en suostuisi, Aljoša lausui hiljaa.”
― Fjodor Dostojevski, The Brothers Karamazov

“Mi opinión es que los hombres se dividen, en general y de acuerdo con el orden de la naturaleza, en dos categorías: una inferior, la de los individuos ordinarios, es decir la gran mayoría cuya única misión es reproducir seres semejantes a ellos, y otra superior, la de los verdaderos hombres, los individuos extraordinarios, que se complacen en dejar oír en su medio “palabras nuevas”. Naturalmente, hay infinitas subdivisiones, pero los rasgos fundamentales de las dos categorías son, a mi entender, bastante claros. La primera categoría se compone de hombres conservadores, muy prudentes, que viven en la obediencia, porque esta obediencia los hace feliz. Y a mí me parece que ellos están obligados a obedecer, porque este es su papel en la vida y ellos no ven nada humillante en desempeñarlo. Los hombres de la segunda categoría, todos ellos, quiebran las leyes, o, al menos, tienden a violarlas constantemente.”
― Fiódor Dostoiévski, Crimen y Castigo

“För det andra är det min personliga åsikt att ett spädbarn är föga näringsrikt och dessutom alltför sötsliskigt i smaken, vilket innebär att det inte stillar hungern utan bara ger samvetskval.”
― Fjodor Dostojevski, The Idiot