Chào anh chị em

Sau khi thiền sư Bankei qua đời, một người mù sống gần chùa của thiền sư nói với một người bạn: “Bởi vì tôi mù, tôi không thể quan sát sắc mặt người ta, nên tôi phải xét tư cách của họ qua giọng nói. Thường thì khi tôi nghe một người chúc mừng người khác về chuyện vui hay thành công nào đó, tôi cũng nghe một âm bí mật của ganh tị. Khi chia buồn với người khác về mất mát của họ, tôi cũng nghe thích thú và thỏa mãn, cứ như là người chia buồn thật sự vui vì có cái gì đó để lại cho họ hưởng trong thế giới riêng của họ.

“Tuy nhiên, theo kinh nghiệm của tôi thì giọng nói của Bankei luôn luôn thành thật. Khi thiền sư bày tỏ hạnh phúc, tôi chẳng nghe gì khác ngoài hạnh phúc, và khi thiền sư bày tỏ buồn rầu, tôi chẳng nghe gì khác ngoài buồn rầu.”

Bình:

• Bankei yōtaku (eitaku), Bàn Khuê Vĩnh Trác (盤珪永琢), 1622 – 1693, cũng được gọi là Bàn Khuê Quốc sư (zh. 盤珪國師, ja. bankei kokushi), là một Thiền sư Nhật Bản, thuộc tông Lâm Tế, hệ phái Diệu Tâm tự (妙心寺, ja. myōshin-ji). Sư là một trong những Thiền sư danh tiếng nhất trong lịch sử Phật giáo Nhật Bản với tư cách là người đã phổ biến thiền học đến lớp quần chúng.

Chúng ta đã có bài Vâng Lời về Bankei trước đây.

• Ý nghĩa của truyện này rất rõ. Không phải chỉ là người mù, nhưng người sáng mắt, dù tai không thính như vậy, cũng cảm nhận được suy tư của một người khi họ nói chuyện với mình. Cho nên quy luật số một của truyền thông hiệu quả là: Thành thật.

Nếu khen thì khen thành thật, đừng khen dối. Nếu một người bạn cho xem một bài văn rối ren đọc không hiểu gì, nhưng ít ra cũng là cố gắng lớn của bạn, thì đừng khen “Bài này hay quá.” Nói thế là “nói láo tận răng” (lying to the teeth). Thay vì vậy thì khen thật tình, “Chị bận thế mà cố gắng bỏ công sức viết bài này thật là quý.” Hoặc là thêm nếu cần, “Em cần đọc lại vài lần nữa để hiểu hết ý bài viết.”

Khen dối, người bị hại đầu tiên là mình. Nó làm mình coi thường chính nhân cách của mình. Sau đó là hại bạn, vì nó cho bạn ăn bánh vẽ.

• Ngày nay chúng ta cần để ý đến lời mình viết trên email và Internet. Rất nhiều khi đọc một câu khen trên Internet diễn đàn ta thấy rõ ràng là câu khen đó không thành thật. Kỹ thuật viết là một chuyện, nhưng là chuyện nhỏ. Chuyện lớn hơn là tâm ta khi viết.

• Có lẽ vấn đề ta thấy thường xuyên nhất và tràn ngập nhất trong mỗi cá nhân chúng ta, trong gia đình, trong nhà nước, trong quốc gia… là thiếu thành thật.

Lời nói là bạc, im lặng là vàng, lời nói thành thật là kim cương xanh.

• Sống thế nào để lời nói ra ngoài và suy tư bên trong cùa mình là một–đó là Thiền.

Dĩ nhiên là nếu tâm ta đang có suy tư tối tăm, thì không thể giả vờ sáng sủa bên ngoài để “trong ngoài là một” được. Cho nên, cốt yếu là tâm phải trong sáng như giọt thủy tinh.

• Không phải chỉ có người mù mới nghe được sự thành thật hay giả dối trong giọng nói của người khác. Ai trong chúng ta cũng có khả năng này, chỉ cao thấp khác nhau mà thôi. Thường thì chúng ta có thể biết được một người nói thật lòng không, hay chỉ nói cho có lệ, hay là nói dối. Cho nên người hời hợt hay dối trá trong đối thoại rất ít khi giấu được ai.

(Trần Đình Hoành dịch và bình)
Truyện số 27 trong 101 Truyện Thiền

o0o

Dear Brothers and Sisters,

After the Zen master Bankei passed away, a blind man who lived near the master’s temple said to a friend: “Because I am blind, I cannot observe people’s faces, so I have to judge their character by their tone of voice. Often when I hear one person congratulate another on some happiness or success, I also hear a secret tone of envy. When I express condolences to others on their loss, I also hear pleasure and satisfaction, as if the condoler were truly happy that there was something left for him to enjoy in his own world.”

“However, In my experience Bankei’s voice was always sincere. When the Zen master expressed happiness, I heard nothing but happiness, and when the Zen master expressed sadness, I heard nothing but sadness.”

Comment:

• Bankei yōtaku (eitaku), Ban Kuei Yongzhu (盤珪永琢), 1622 – 1693, also known as Ban Kuei National Master (zh. 盤珪國師, ja. bankei kokushi), was a Japanese Zen master of the Rinzai sect of Zen. Myōshin-ji (妙心寺, ja. myōshin-ji). He is one of the most famous Zen masters in the history of Japanese Buddhism as the one who popularized Zen to the masses.

We have had an article Obedience about Bankei before.

• The meaning of this story is clear. Not only blind people, but also sighted people, even if their hearing is not as good, can sense a person’s thoughts when s/he talks to them. Therefore, the number one rule of effective communication is: Be honest.

When a friend hands you a piece of writing so confusing that you can’t understand it, though the friend has spent a lot of effort writing it, don’t say, “This is a great article.” That’s lying to the teeth. Instead, say, “You are so busy, but you have spent a great effort writting this.” Or “I need to read it a few more times to understand the whole meaning.”

The first victim of false compliments is yourself. It makes you look down on your own integrity. Then it harms your friends, because it feeds your friends with false promises.

• Nowadays we need to pay attention to what we write on email and the Internet. Many times when we read a compliment on an Internet forum, we clearly see that the compliment is not sincere. Writing technique is one thing, but it is a small thing. The bigger thing is our mind/heart when we write the compliment.

• Perhaps the problem we see most often and most pervasively in each of us, in our families, in our governments, in our nations… is dishonesty.

Speech is silver, silence is gold, honest speech is blue diamond.

• How to live so that your words and your inner thoughts are one – that is Zen.

Of course, if our mind/heart is filled with dark thoughts, we cannot pretend to be bright on the outside so that “inside and outside are one”. Therefore, the essential thing is that our mind/heart must be as clear as a drop of crystal.

• It is not only blind people who can hear the sincerity or falsehood in the voice of others. All of us have this ability, to different degrees. Usually, we can tell if a person is speaking sincerely, or just speaking for the sake of it, or lying. Therefore, people who are superficial or lying in conversations can hardly hide their true self from anyone.

(Translated and commented by Tran Dinh Hoanh)
Story No. 27 in 101 Zen Stories

o0o

© copyright 2025
Trần Đình Hoành
Permitted for non-commercial use
http://www.dotchuoinon.com