Trần Đình Hoành's Blog

Baso dōitsu (Mã Tổ Đạo Nhất, 馬祖道一, 709-788)

Daiju đến thăm thiền sư Baso ở Trung Quốc. Baso hỏi: “Anh tìm gì?”

“Giác ngộ,” Daiju trả lời.

“Anh có kho tàng riêng của anh. Tại sao tìm bên ngoài?” Baso hỏi.

Daiju thắc mắc: “Kho tàng của tôi ở đâu?”

Baso trả lời: ‘Cái anh đang tìm là kho tàng của anh.”

Daiju mừng rỡ! Kể từ đó Daiju luôn luôn nói với bạn bè: “Mở kho tàng của anh và dùng nó.”

Bình:

• Baso dōitsu (Mã Tổ Đạo Nhất, 馬祖道一, 709-788), là một Thiền sư Trung Quốc đời nhà Đường, và là môn đệ và người đắc pháp duy nhất của Thiền sư Nam Nhạc Hoài Nhượng. Sư có rất nhiều môn đệ đắc đạo và thường được xem như người thứ ba có ảnh hưởng lớn đến Thiền tông, sau Tổ sư Bồ Đề Đạt Ma và lục tổ Huệ Năng.

Sau Lục tổ Huệ Năng, sư là người đã đem lại cho Thiền Trung Quốc một sắc thái đặc biệt. Sư chuyên sử dụng những phương pháp quái dị để dạy học trò như tiếng quát, im lặng, dựng phất tử, hay thình lình đánh gậy. Có khi sư xô học trò xuống đất, vặn mũi bứt tóc, tung ra những câu hỏi bất ngờ và cho những câu trả lời mâu thuẫn. Mục đích của mọi hành động này là kéo thiền sinh ra khỏi mọi thói quen lý luận, dùng những cú sốc mạnh mẽ để giúp học trò khỏi vòng vây bọc của khái niệm, để sau đó có một kinh nghiệm Giác ngộ trực tiếp.

Sức giáo hoá của sư đã để lại cho đời 139 đệ tử được truyền ấn. Mã Tổ được nhắc đến trong công án thứ 30 và 33 của Vô môn quan và công án thứ 3, 53 và 57 của Bích nham lục. Hậu thế vì quý trọng sư quá nên gọi là Mã Tổ, tức là vị Tổ họ Mã. sư cũng được tuyên xưng là Giang Tây Pháp chủ. (Nguồn)

• Bản tiếng Anh này nói “Daiju was delighted”, tức là mừng rỡ hớn hở, khi nghe Mã Tổ Đạo Nhất trả lời. Vài bản khác dùng từ “enlightened”, tức là “giác ngộ.”

• Đọc lại lời đối thoại của Mã Tổ và Daiju.

Daiju đến thăm Mã Tổ ở Trung Quốc.– Mã Tổ hỏi: “Anh tìm gì?”– “Giác ngộ,” Daiju trả lời.– “Anh có kho tàng riêng của anh. Tại sao tìm bên ngoài?” Mã Tổ hỏi.– Daiju thắc mắc: “Kho tàng của tôi ở đâu?”– Mã Tổ trả lời: “Cái anh đang tìm là kho tàng của anh.”– Daiju mừng rỡ!

Tóm gọn là: Anh tìm Giác Ngộ. Cái anh tìm, Giác Ngộ, anh đã có rồi; không cần tìm.

• Phật Tâm, “không sinh không diệt, không bẩn không sạch, không tăng không giảm” (Bát Nhã Tâm Kinh), luôn hiện hữu trong chúng ta và luôn hoạt động để chúng ta có thể nhận thức mọi thứ bằng Phật Tâm đang hoạt động.

Tâm Phật của chúng ta không nằm im chờ được đánh thức. Phật Tâm luôn hoạt động trong chúng ta.

Giác ngộ nghĩa là (1) chúng ta hiểu rằng Phật Tâm của chúng ta – bất sinh bất diệt – luôn hoạt động trong chúng ta, và (2) hiểu rõ chân lý đó, không phải bằng ý niệm, ngôn từ và logic, mà bằng cách trực tiếp trải nghiệm sự vận hành của Phật Tâm trong mọi việc trong cuộc sống.

• Giác ngộ, Niết bàn, Phật… ở bên trong chúng ta. Chúng ta không thể tìm thấy ở bất cứ đâu bên ngoài.

• Trần Nhân Tông, thủy tổ Thiền phái Trúc Lâm, đã viết trong “Sống đời, vui đạo”:

Sống đời, vui đạo, hãy tùy duyênHễ đói thì ăn, mệt ngủ liềnTrong nhà có của, đừng tìm nữaĐối cảnh, vô tâm, hỏi chi Thiền

(Trần Đình Hoành dịch và bình)

o0o

Mở kho tàng của bạn – Open Your Own Treasure House

Baso dōitsu (Mã Tổ Đạo Nhất, 馬祖道一, 709-788)

“Enlightenment,” replied Daiju.

“You have your own treasure house. Why do you search outside?” Baso asked.

Daiju inquired: “Where is my treasure house?”

Baso answered: “What you are asking is your treasure house.”

Daiju was delighted! Ever after he urged his friends: “Open your own treasure house and use those treasures.”

Annotation:

Baso dōitsu (馬祖道一, 709-788), was a Chinese Zen master of the Tang Dynasty. He was the only enlightened student of Nanyue Huairang (677-744). Baso had many enlightened students and is considered the third person with influence on Zen, the other two being Bodhidharma and Sixth Patriarch Huineng.

After the Sixth Patriarch Hui Neng, he was the one who gave Chinese Zen its own distinctive character. He specialized in using strange methods to teach his students, such as shouting, silence, raising the whip, or suddenly hitting his students with a stick. Sometimes he pushed his students to the ground, twisted their noses and pulled their hair, asked unexpected questions, and gave contradictory answers. The purpose of all these actions is to pull the Zen practitioner out of all his reasoning habits, using strong shocks to help the student escape the siege of concepts, so that he can then have a direct experience of Enlightenment.

Baso’s teaching power has left behind 139 disciples who have received the transmission of the Dharma. He is mentioned in koans 30 and 33 of the Gateless Gate and koans 3, 53 and 57 of the Blue Cliff Record. Later generations, because they respected him so much, called him Ma-tsu, meaning the patriarch with the Ma family name. He was also proclaimed the Dharma Master of Jiangxi. (Source)

• This version of the story says “Daiju was delighted” when hearning Baso’s answer. Some other versions say “Daiju was enlightened.”

• Reread the dialogue between Ma-tsu and Daiju.

Daiju visits Ma-tsu in China.

– Ma-tsu asks, “What are you looking for?”

– “Enlightenment,” Daiju replies.

– “You have your own treasure. Why are you looking outside?” Ma-tsu asks.

– Daiju wonders, “Where is my treasure?”

– Ma-tsu replies, “What you are looking for is your treasure.”

– Daiju is delighted!

In short: You are looking for Enlightenment. What you are looking for, Enlightenment, you already have; there is no need to look for it.

• The Buddha-mind, “neither born nor destroyed, neither impure nor pure, neither increasing nor decreasing” (Heart Sutra), is always within us and is constantly active so that we can perceive everything with our active Buddha-mind.

Our Bhuddha-mind doesn’t lie dormant awaiting to be woken up. It have alway been active in us.

Enlightenment means (1) we understand that our Buddha-mind – unborn and undying – is constantly active working in us, and (2) understand this truth, not by ideas, words, and logics, but by directly experiencing working with our Buddha-mind in everything in our life.

• Enlightenment, Nirvana, Buddha… is inside us. We can’t find them anywhere outside.

• Tran Nhan Tông, founder of the Truc Lam Zen School in Viet Nam, wrote in “Living in the world, Joyful in the Way”:

Living in the world, joyful in the WayLet’s go with the causation flowWhen hungry, eat; when tired, sleepJewels in the home search no moreFacing things, No-mind; why ask for Zen

(Tran Dinh Hoanh translated and annotated)

o0o

© copyright 2025
Trần Đình Hoành
Permitted for non-commercial use
http://www.dotchuoinon.com

#28

Khi thiền sư Banzan đang đi ngang một khu chợ, thiền sư nghe một mẩu đối thoại giữa anh hàng thịt và khách hàng.

“Cho tôi miếng thịt ngon nhất anh có,” người khách hàng nói.

“Trong tiệm tôi mọi thứ đều nhất,” anh hàng thịt trả lời. “Chị chẳng tìm ở đây được miếng thịt nào mà không nhất.”

Nghe những lời này, Banzan tức thì giác ngộ.

Bình:

Lời tuyên bố “Mọi thứ đều nhất” của người bán thịt đã đánh thức Banzan về giáo lý cốt lõi của Phật pháp.

“Mọi thứ đều nhất” tức là tâm không phân biệt. Đó là tâm “xả” (upekkha), tâm không phân biệt, trong tứ vô lượng tâm — từ, bi, hỉ, xả. Mọi người đều như nhau, mọi sinh linh đều như nhau, tốt và xấu như nhau, đúng và sai như nhau… Tâm không phân biệt không phân biệt điều gì.

Tất cả mọi sự đều như mộng huyễn bào ảnh (Kinh Kim Cang).

Tất cả mọi sự đều là Không – Nhất thiết pháp giai Không (Kinh Bát Nhã).

Tất cả chúng sinh đều như nhau — đều là Phật đang thành, đều sẽ là Phật.

Tôn kính mọi người, như Bồ tát Thường Bất Khinh (tiền thân của Phật Thích Ca) đã làm. Đừng bao giờ có thành kiến, kỳ thị, và xem thường ai, vì mọi người đều có Phật tính và đều sẽ thành Phật. (Xem Kinh Pháp Hoa, phẩm 20, Bồ-tát Thường Bất Khinh).

(Trần Đình Hoành dịch và bình)

o0o

Mọi thứ đều nhất – Everything is Best

When Banzan was walking through a market he overheard a conversation between a butcher and his customer.

“Give me the best piece of meat you have,” said the customer.

“Everything in my shop is the best,” replied the butcher. “You cannot find here any piece of meat that is not the best.”

At these words Banzan became enlightened.

Annotation:

The butcher’s declaration “Everything is best” woke Banzan up to the central teaching of Buddhism.

“Everything is best” means the non-discriminating mind. That is the “equanimity” (upekkha) mind, the non-discriminating mind, in the four immeasurable minds — loving-kindness, compassion, joy, and equanimity. All people are the same, all living beings are the same, good and bad are the same, right and wrong are the same… The non-discriminating mind does not discriminate against anything.

All things are like dreams, illusions, bubbles, and shadows (Diamond Sutra).

All dharmas are Void (Prajnaparamita Sutra).

All living beings are the same — all are Buddhas in the making, all will be Buddhas.

Respect everyone, as Bodhisattva Never Disparaging (a previous life of Buddha Shakyamuni) did. Never be prejudiced against, discriminate against, or look down on anyone, because everyone has Buddha-nature and will become Buddha. (See Lotus Sutra, chapter 20, Bodhisattva Never Disparaging).

(Tran Dinh Hoanh translated & annotated)

o0o

© copyright 2025
Trần Đình Hoành
Permitted for non-commercial use
http://www.dotchuoinon.com

# 31

Chào anh chị em

Sau khi thiền sư Bankei qua đời, một người mù sống gần chùa của thiền sư nói với một người bạn: “Bởi vì tôi mù, tôi không thể quan sát sắc mặt người ta, nên tôi phải xét tư cách của họ qua giọng nói. Thường thì khi tôi nghe một người chúc mừng người khác về chuyện vui hay thành công nào đó, tôi cũng nghe một âm bí mật của ganh tị. Khi chia buồn với người khác về mất mát của họ, tôi cũng nghe thích thú và thỏa mãn, cứ như là người chia buồn thật sự vui vì có cái gì đó để lại cho họ hưởng trong thế giới riêng của họ.

“Tuy nhiên, theo kinh nghiệm của tôi thì giọng nói của Bankei luôn luôn thành thật. Khi thiền sư bày tỏ hạnh phúc, tôi chẳng nghe gì khác ngoài hạnh phúc, và khi thiền sư bày tỏ buồn rầu, tôi chẳng nghe gì khác ngoài buồn rầu.”

Bình:

• Bankei yōtaku (eitaku), Bàn Khuê Vĩnh Trác (盤珪永琢), 1622 – 1693, cũng được gọi là Bàn Khuê Quốc sư (zh. 盤珪國師, ja. bankei kokushi), là một Thiền sư Nhật Bản, thuộc tông Lâm Tế, hệ phái Diệu Tâm tự (妙心寺, ja. myōshin-ji). Sư là một trong những Thiền sư danh tiếng nhất trong lịch sử Phật giáo Nhật Bản với tư cách là người đã phổ biến thiền học đến lớp quần chúng.

Chúng ta đã có bài Vâng Lời về Bankei trước đây.

• Ý nghĩa của truyện này rất rõ. Không phải chỉ là người mù, nhưng người sáng mắt, dù tai không thính như vậy, cũng cảm nhận được suy tư của một người khi họ nói chuyện với mình. Cho nên quy luật số một của truyền thông hiệu quả là: Thành thật.

Nếu khen thì khen thành thật, đừng khen dối. Nếu một người bạn cho xem một bài văn rối ren đọc không hiểu gì, nhưng ít ra cũng là cố gắng lớn của bạn, thì đừng khen “Bài này hay quá.” Nói thế là “nói láo tận răng” (lying to the teeth). Thay vì vậy thì khen thật tình, “Chị bận thế mà cố gắng bỏ công sức viết bài này thật là quý.” Hoặc là thêm nếu cần, “Em cần đọc lại vài lần nữa để hiểu hết ý bài viết.”

Khen dối, người bị hại đầu tiên là mình. Nó làm mình coi thường chính nhân cách của mình. Sau đó là hại bạn, vì nó cho bạn ăn bánh vẽ.

• Ngày nay chúng ta cần để ý đến lời mình viết trên email và Internet. Rất nhiều khi đọc một câu khen trên Internet diễn đàn ta thấy rõ ràng là câu khen đó không thành thật. Kỹ thuật viết là một chuyện, nhưng là chuyện nhỏ. Chuyện lớn hơn là tâm ta khi viết.

• Có lẽ vấn đề ta thấy thường xuyên nhất và tràn ngập nhất trong mỗi cá nhân chúng ta, trong gia đình, trong nhà nước, trong quốc gia… là thiếu thành thật.

Lời nói là bạc, im lặng là vàng, lời nói thành thật là kim cương xanh.

• Sống thế nào để lời nói ra ngoài và suy tư bên trong cùa mình là một–đó là Thiền.

Dĩ nhiên là nếu tâm ta đang có suy tư tối tăm, thì không thể giả vờ sáng sủa bên ngoài để “trong ngoài là một” được. Cho nên, cốt yếu là tâm phải trong sáng như giọt thủy tinh.

• Không phải chỉ có người mù mới nghe được sự thành thật hay giả dối trong giọng nói của người khác. Ai trong chúng ta cũng có khả năng này, chỉ cao thấp khác nhau mà thôi. Thường thì chúng ta có thể biết được một người nói thật lòng không, hay chỉ nói cho có lệ, hay là nói dối. Cho nên người hời hợt hay dối trá trong đối thoại rất ít khi giấu được ai.

(Trần Đình Hoành dịch và bình)
Truyện số 27 trong 101 Truyện Thiền

o0o

Giọng nói của hạnh phúc – The voice of happiness

Dear Brothers and Sisters,

After the Zen master Bankei passed away, a blind man who lived near the master’s temple said to a friend: “Because I am blind, I cannot observe people’s faces, so I have to judge their character by their tone of voice. Often when I hear one person congratulate another on some happiness or success, I also hear a secret tone of envy. When I express condolences to others on their loss, I also hear pleasure and satisfaction, as if the condoler were truly happy that there was something left for him to enjoy in his own world.”

“However, In my experience Bankei’s voice was always sincere. When the Zen master expressed happiness, I heard nothing but happiness, and when the Zen master expressed sadness, I heard nothing but sadness.”

Comment:

• Bankei yōtaku (eitaku), Ban Kuei Yongzhu (盤珪永琢), 1622 – 1693, also known as Ban Kuei National Master (zh. 盤珪國師, ja. bankei kokushi), was a Japanese Zen master of the Rinzai sect of Zen. Myōshin-ji (妙心寺, ja. myōshin-ji). He is one of the most famous Zen masters in the history of Japanese Buddhism as the one who popularized Zen to the masses.

We have had an article Obedience about Bankei before.

• The meaning of this story is clear. Not only blind people, but also sighted people, even if their hearing is not as good, can sense a person’s thoughts when s/he talks to them. Therefore, the number one rule of effective communication is: Be honest.

When a friend hands you a piece of writing so confusing that you can’t understand it, though the friend has spent a lot of effort writing it, don’t say, “This is a great article.” That’s lying to the teeth. Instead, say, “You are so busy, but you have spent a great effort writting this.” Or “I need to read it a few more times to understand the whole meaning.”

The first victim of false compliments is yourself. It makes you look down on your own integrity. Then it harms your friends, because it feeds your friends with false promises.

• Nowadays we need to pay attention to what we write on email and the Internet. Many times when we read a compliment on an Internet forum, we clearly see that the compliment is not sincere. Writing technique is one thing, but it is a small thing. The bigger thing is our mind/heart when we write the compliment.

• Perhaps the problem we see most often and most pervasively in each of us, in our families, in our governments, in our nations… is dishonesty.

Speech is silver, silence is gold, honest speech is blue diamond.

• How to live so that your words and your inner thoughts are one – that is Zen.

Of course, if our mind/heart is filled with dark thoughts, we cannot pretend to be bright on the outside so that “inside and outside are one”. Therefore, the essential thing is that our mind/heart must be as clear as a drop of crystal.

• It is not only blind people who can hear the sincerity or falsehood in the voice of others. All of us have this ability, to different degrees. Usually, we can tell if a person is speaking sincerely, or just speaking for the sake of it, or lying. Therefore, people who are superficial or lying in conversations can hardly hide their true self from anyone.

(Translated and commented by Tran Dinh Hoanh)
Story No. 27 in 101 Zen Stories

o0o

© copyright 2025
Trần Đình Hoành
Permitted for non-commercial use
http://www.dotchuoinon.com

Chào anh chị em,

Trong bài này mình nói về áp lực do người ta đặt lên mình. Tạm nói gọn gàng thì áp lực thường đến từ những người thân cận mình: gia đình, bố mẹ, anh chị em, bà con họ hàng, bạn bè gần gũi. Thường thì những người mình không quen hoặc quen mà không gần gũi, như người hàng xóm, ít khi đặt áp lực trên mình. Người ta gọi đó là family pressure và peer pressure.

Những áp lực đó thường là: con phải lấy chồng đi, già rồi; bạn con đã xây nhà ba tầng rồi, con còn tay trắng; sao không học y mà học nhạc; đừng tụng kinh tu trì, lo kiếm tiền đi; đừng thật thà quá, sẽ bị người ta ăn hiếp; cậu đang làm gì, lương bao nhiêu; sao cậu chưa lập gia đình; con Hải nó có xe auto rồi đó; con tớ học trường quốc tế, không học trường quốc nội; cái túi xách của cậu là hàng gỉả hay hàng thiệt; chiếc xe của cậu chắc cũng phải 20 chục tuổi rồi; lo cho mình và lo gia đình đi, đừng lo cho xã hội… Đó là những pressure bình thường thôi. Ở những nước nhiều đảng phái thì peer pressure từ bạn bè để thuyết phục nhau đổi đảng, đổi chính sách, rất dữ dội.

Các bạn, những pressure kiểu này thì có lẽ một cách duy nhất để giải quyết là bạn tạm lánh xa những người tạo pressure cho bạn dù đó là gia đình, thân nhân, hay bạn bè.

Trong Kinh Lời Dạy Cuối Cùng (trước khi Phật Thích Ca nhập vô dư Niết Bàn) Phật nói:

10. Này các đệ tử, muốn đạt đạo tịch tịnh, vô vi, an lạc, các vị phải xa lìa những chốn huyên náo, sống một mình ở những nơi an nhàn, thanh vắng. Người ở chỗ yên tĩnh thì trời Đế-thích và chư Thiên đều kính trọng. Vì thế, các vị nên xa lìa hội chúng, sống đơn độc thư thái và cắt đứt gốc rễ đau khổ bằng tư duy trí tuệ. Người thích hội chúng thì bị hội chúng nhiễu loạn, như cây cổ thụ mà có nhiều chim tụ tập thì có thể bị hư cành. Thế gian trói buộc con người trong đau khổ cũng giống như con voi già bị sa lầy, khó mong thoát khỏi. Đó là hạnh siêu thoát, các vị cần ghi tâm.

Trong câu chuyện Thập Mục Ngưu Đồ (Mười Bức Tranh Trâu) của Thiền tông, tiến trình luyện tâm có 10 bước, nhưng có thể chia làm hai giai đoạn: Giai đoạn đầu lên rừng vắng vẻ luyện tâm (dạy trâu) cho thuần thục, hết đen – trâu đen thành trâu trắng. Giai đoạn hai trâu đã thuần thục rồi (tâm đã vững mạnh rồi) thì cưỡi trâu về lại chốn thị thành chợ búa.

Cho nên cách tốt nhất khi có nhiều áp lực của mọi người quanh mình, là sống vắng vẻ, xa cách họ để luyện tập tâm mình cho được mạnh mẽ, luôn tĩnh lặng. Khi tâm mình đã quen tĩnh lặng dù có chuyện gì xảy ra, thì mình có thể mở rộng tầm giao tiếp với nhiều người.

Với yêu thương,

Hoành

o0o

Sống không áp lực – Living without pressure

Dear Brothers and Sisters,

In this article, I will talk about the pressure that people put on us. To put it simply, pressure often comes from people close to us: family, parents, siblings, relatives, close friends. Usually, people we don’t know or know but are not close to, like neighbors, rarely put pressure on us. People call it family pressure and peer pressure.

Those pressures are usually: you have to get married, you’re getting old; your friend has built a three-story house, you’re still penniless; why don’t you study medicine but music; don’t chant sutras and practice meditation, focus on making money; don’t be too honest, you’ll be bullied; what are you doing, how much is your salary; Hai has a car; my child studies at an international school, not a domestic school; is your handbag fake or real? your scooter must be 20 years old; take care of yourself and your family, don’t worry about society… Those are normal pressures. In countries with many political parties, peer pressure from friends to convince each other to change parties, change policies, is very intense.

My friends, the only way to deal with this type of pressure is to temporarily stay away from those who put pressure on you, whether it is family, relatives, or friends.

In the Last Teaching Sutra (before Buddha Shakyamuni entered Nirvana), Buddha said:

10. Dear disciples, if you want to attain the path of tranquility, inaction, and peace, you must stay away from noisy places, live alone in peaceful, quiet places. People who live in quiet places are respected by Indra and the Devas. Therefore, you should stay away from the crowd, live alone and relax, and cut off the roots of suffering with wise thinking. Those who like to gather will be disturbed by the congregation, like an old tree with many birds gathering, its branches may be damaged. The world binds people in suffering, just like an old elephant stuck in the mud, hard to escape. That is the happiness of liberation, you need to keep in mind.

In the story of the Ten Ox-herding Pictures of Zen, the process of training the mind has 10 steps, but can be divided into two stages: The first stage is to go to the deserted forest to train the mind (teach the ox) until it is tamed, no longer black – the black ox becomes a white ox. The second stage is when the ox is already tamed (the mind is strong), then ride the ox back to the city market.

Therefore, the best solution, when there is a lot of pressure from people around you, is to live in solitude, away from them, to train your mind to be strong, always calm. When your mind is used to being calm no matter what happens, you can expand your communication with many people.

With compassion,

Hoành

o0o

© copyright 2025
Trần Đình Hoành
Permitted for non-commercial use
http://www.dotchuoinon.com

Chào anh chị em,

Cuộc đời của chúng ta là một sợi dây xích dài, mỗi ngày là một mắt xích. Mỗi mắt xích là một mắt xích, chẳng mắt xích nào khác mắt xích nào – không có mắt xích tốt, mắt xích tồi, mắt xích yếu, mắt xích mạnh. Điều chính là chúng ta nhìn mỗi mắt xích và toàn sợi dây xích kiểu nào. Nửa ly nước có thể nói là đầy nửa ly hoặc lưng nửa ly, đằng nào cũng đúng. Nhưng cách nhìn của ta về nửa ly nước quyết định cuộc đời ta.

Một biến cố – mất tiếng, mất gia đình, mất tiền, mất tài sản, mất quyền lực, mất chức vụ… thường được xem như là bad news, chuyện khổ; nhưng thực sự đó chỉ là một mắt xích như mọi mắt xích khác làm nên đời ta.

Người Kitô giáo thường nói: “Chúa thường đóng một cánh cửa để mở một cách cửa khác tốt hơn cho bạn.”

Người Đông phương thì không được tích cực như vậy nhưng cũng nói tốt xấu là chuyện lòng vòng – cái tưởng là xấu có thể sẽ thành cái tốt, và cái tưởng là tốt có thể sẽ thành cái xấu, và cứ thay đổi liên tục như thế trong dòng đời vô thường – thực sự là chẳng có tốt và chẳng có xấu. (Đọc Tái ông thất mã – Old man Tai lost his horse).

Điều chính yếu là cái nhìn của ta về mọi sự quyết định thành công hay thất bại trong đời ta. Bạn nhìn mọi sự tích cực – mỗi mắt xích đều tốt cho bạn và làm nên cuộc đời tích cực của bạn – thì bạn thành. Nhìn ngược lại – kiểu tiêu cực – thì bạn bại.

Kinh Pháp Cú nói “Tâm là chủ.” Nghĩa là “tâm” bạn, trí óc bạn, làm chủ đời bạn – không phải là những sự kiện xảy ra trong đời bạn là chủ của bạn.

Tâm là chủ. Hãy nhớ đến nửa ly nước.

Với yêu thương,

Hoành

o0o

Biến cố hay ân điển? Bad news or grace?

Dear Brothers and Sisters,

Our life is a long chain, each day is a link. Each link is a link, no link is different from any other link – there is no good link, bad link, weak link, strong link. The main thing is how we look at each link and the whole chain. Half a glass of water can be said to be half full or half empty, either way is correct. But how we look at a half glass of water determines our life.

A “bad” event – losing reputation, losing family, losing money, losing property, losing power, losing position… is often considered bad news, a sad story; but really it is just a link like all the other links that make up our life.

Christians often say: “God often closes a door to open another better door for you.”

Eastern people are not that positive but also say that good and bad are circular – what is thought to be bad can become good, and what is thought to be good can become bad, and it keeps changing like that in the impermanent flow of life – there is really no good and no bad. (Read Tải ông thất mã – Old man Tai lost his horse).

The key point is our view of everything determines the success or failure in our life. You see everything positively – every link is good for you and makes your life positive – then you succeed. On the contrary, if you view everything negative, you fail.

The Dhammapada says, “Mind is the chief.” That means your mind is the chief of your life – not that the events that happen in your life are the chief.

Mind is the chief. Remember the half glass of water.

With compassion,

Hoành

o0o

© copyright 2025
Trần Đình Hoành
Permitted for non-commercial use
http://www.dotchuoinon.com

Chào anh chị em,

Cái gì hiếm thì đắt tiền, cái gì có thừa thãi thì rẻ tiền. Không khí chỗ nào cũng có nên rẻ tiền, không ai mua bán, dù không khí quan trọng cho cuộc sống của ta. Kim cương đắt tiền vì rất hiếm dù, chẳng quan trọng gì cho đời sống của ta chút nào cả.

Con người của bạn cũng vậy. Đây là một thế giới đầy tham sân si, chụp giật đấu đá, kiêu căng, dối trá – những loại người như thế đầy rẫy và rẻ tiền.

Nếu bạn sóng hiền lành, tử tế, khiêm tốn, thành thật, yêu người, thì bạn hiếm như kim cương, và rất đắt tiền. Ai cũng mến bạn, thương bạn, tin bạn, và muốn làm việc hoặc kinh doanh với bạn.

Đó là bảo đảm bạn sẽ thành công lớn trên đời.

Bài học này rất dễ hiểu và thuộc hàng kinh tế học nhập môn. Nhưng rất nhiều người vẫn không thấy, không hiểu, và không thực hành.

Tại sao?

Nhà Phật nói vì loài người “si mê”, cho nên sự thật nằm ngay trước mắt cũng không thấy, không biết, không tin.

What can I say?

Với yêu thương,

Hoành

o0o

Kinh tế học về chính bạn – Economics about yourself

Dear Brothers and Sisters,

What is rare is expensive, what is abundant is cheap. Air is cheap because it is abundant everywhere, no one sells or buys it, even though air is important for our living. Diamonds are expensive because they are rare, even though they are not important for our living at all.

The same goes for you. This is a world full of greed, hatred, ignorance, snatching, fighting, arrogance, lies – people like that are abundant and cheap.

If you are gentle, kind, humble, honest, and loving, you are as rare as diamonds, and very expensive. Everyone loves you, cares for you, trusts you, and wants to work or do business with you.

That is a guarantee that you will be very successful in life.

This lesson is very easy to understand and belongs to introductory economics. But many people still do not see, do not understand, and do not practice.

Why?

Buddhism says that because people are “ignorant”, the truth is right in front of their eyes but they don’t see, don’t know, don’t believe.

What can I say?

With compassion,

Hoành

o0o

© copyright 2025
Trần Đình Hoành
Permitted for non-commercial use
http://www.dotchuoinon.com

Chào anh chị em,

Khổng tử nói trong Luận Ngữ: “Ngô thập hữu ngũ nhi chí ư học; tam thập nhi lập; tứ thập nhi bất hoặc; ngũ thập nhi tri thiên mệnh; lục thập nhi nhĩ thuận; thất thập nhi tòng tâm sở dục, bất du củ”. Nghĩa là: Ta 15 tuổi mới có chí học hành. 30 tuổi thì đứng vững được, 40 tuổi chẳng nghi hoặc, 50 tuổi biết mệnh trời, 60 tuổi biết thuận hòa, 70 tuổi theo lòng mình muốn mà không vượt ra ngoài khuôn khổ đạo lý.

Mình không chắc Khổng tử có lý không, vì đó là 2500 năm trước. 40 tuổi thời đó nhiều người đã chết rồi, ngày nay đa số người sống lâu hơn, 70, 80, 90 là chuyện thường.

Tuy nhiên, thử suy ngẫm về lời cụ Khổng. 40 hết nghi ngờ. Well, điều đó có thể đúng. Nhưng hết nghi ngờ điều gì? Các bạn đã thấy ngay trước mắt – đại da số người 40 tuổi chẳng còn nghi ngờ rằng mình phải sống như mọi người – băng đảng, láu cá, tham nhũng, chụp giật, đấu đá… Đó là “Hiểu đời, bạn ơi!”.

50 biết mệnh Trời nghĩa là “Thằng nào khôn thì sống, ngu thì chết.”

60 tuổi biết thuận hòa nghĩa là thuận hòa với băng đảng của mình và những phong bì dưới gầm bàn.

70 tuổi thì phải nói là đã bệnh đủ để về với ông bà rồi, nếu không đang nghỉ ngơi trong tù.

Khổng tử chẳng nói gì về cái “khổ” của nhà Phật. Khổng tử thật sự chẳng biết gì về “khổ”. Đó là điểm yếu của Thầy.

Nếu bạn hiểu Phật pháp, bạn sẽ hiểu tuổi nào cũng khổ – làm người là sống với khổ nạn. Sinh lão bệnh tử, cầu bất đắc khổ (muốn mà không được), ái biệt ly khổ (yêu mà chia lìa), oán tằng hội khổ (ghét mà gặp nhau), ngủ uẩn là khổ (chính mình là khổ).

Trẻ em không khổ vì thường vô tư và vui chơi. Nhưng lớn lên từ từ thì bắt đầu biết khổ, và khổ cũng gia tăng theo tuổi đời.

Vậy thì làm thế nào để trưởng thành mà không khổ.

Mình muốn trả lời giản dị là “Hãy làm Bồ-tát tập sự trên Đường Bồ-tát thì sẽ hết khổ.” Nhưng mình e rằng nói thế thì nhiều bạn sẽ dội ra: “Trời ơi, tui làm sao thành Bồ-tát được. Tui là phàm phu tục tử, chuyên uống rượu và ăn tục nói phét mà!”

Yes, sir. Ít nhất là bạn thành thật với chinh mình và với thiên hạ. Đó là một khởi điểm tốt cho con đường Bồ-tát.

Nhưng mình có cách dễ hơn cho các bạn:

Các bạn làm gì thì cứ làm, chỉ cần thay đổi tư duy một chút xíu: Thay vì chỉ tập trung vào tôi, thì hãy nói: “Tôi lo cho tôi để tôi có thể lo cho mọi người.”

Bạn cứ tiếp tục lo cho bạn, nhưng mục đích tối hậu là để lo cho mọi người, dù bạn là thầy giáo, bác sĩ, kỹ sư, luật sư, người kinh doanh…

Khi ta tập trung vào yêu người và phục vụ người như thế, ta sẽ không còn stress, không còn đau khổ, dù thỉnh thoảng có thể bực mình chút đỉnh.

Trust me.

Với yêu thương,

Hoành

o0o

Trưởng thành mà không đau khổ – Growing up without suffering

Dear brothers and sisters,

Confucius said in The Analects: “I was 15 years old when I had the will to study. At 30 years old, I was steadfast; at 40 years old, I had no doubts; at 50 years old, I knew the will of heaven; at 60 years old, I knew harmony; at 70 years old, I followed my heart’s desires without going beyond the bounds of morality.”

I am not sure if Confucius’s words are right, because that was 2,500 years ago. At 40 years old, many people were dead, nowadays most people live longer, 70, 80, 90 is common.

However, think about what Confucius said. At 40, there is no more doubt. Well, that may be true. But no more doubt about what? You have seen it right before your eyes – the vast majority of 40-year-olds no longer doubt that they have to live like everyone else – gangs, cunning, corruption, snatching, fighting… That is “Understanding life, my friend!”

At 50, knowing the will of Heaven means “whoever is smart will live, whoever is stupid will die.”

At 60, knowing how to get along means getting along with your gang and the envelopes under the table.

At 70, it must be said that you are sick enough to go back to your ancestors, if you are not resting in prison.

Confucius said nothing about the “suffering” of Buddhism. Confucius really did not know anything about “suffering”. That is the weakness of the Teacher.

If you understand Buddhism, you will understand that every age is suffering – being human is full of suffering. Suffering from birth, aging, sickness and death, suffering from not getting what you want, suffering from separatiom from loved ones, sufffering from meeting those you hate, and suffering from your self.

Children do not suffer because they are usually carefree and playful. But as they grow up, they begin to know suffering, and suffering increases with age.

So how can we grow up without suffering?

I want to answer simply, “Be a Bodhisattva apprentice on the Bodhisattva Path and you will be free from suffering.” But I’m afraid if I say that, many of you will say, “Oh my God, how can I become a Bodhisattva? I’m just a common man, drinking, eating vulgarly, and BSing!”

Yes, sir. At least you are honest with yourself and with others. That is a good starting point for the Bodhisattva Path.

But I have an easier way for you:

Whatever you do, just change your mindset a little bit: Instead of focusing on “me”, say: “I care about myself so that I can care about others.”

You can continue to care about yourself, but the ultimate goal is to care about others, whether you are a teacher, doctor, engineer, lawyer, businessman…

When we focus on loving and serving people like that, we will no longer be stressed, no longer suffer, even though sometimes we may be a little annoyed.

Trust me.

With compassion,

Hoành

o0o

© copyright 2025
Trần Đình Hoành
Permitted for non-commercial use
http://www.dotchuoinon.com

Chào anh chị em,

(Mình viết bài này ngày 14/6/2013. Giờ đăng lại và thêm phần tiếng Anh. Thật ra là TH nhắc lại bài này cho mình. Thanks, TH.)

Dr. Seuss là người viết sách cho trẻ em nổi tiếng nhất ở Mỹ. Và Dr. Seuss viết một câu bất hủ: Don’t cry because it’s over, smile because it happened – Đừng khóc vì nó hết rồi, mỉm cười vì nó đã xảy ra.

Các em bé có lẽ nghĩ đến miếng bánh hay một phim hoạt hình ngắn. Nhưng người lớn khi nghe câu này có lẽ nghĩ ngay đến một cuộc tình vừa mất.

Hay một cơ nghiệp vừa mất.

Hay một cuộc du học đã chấm dứt.

Hay một cuộc du lịch dài vừa chấm dứt.

Hay một địa vị lớn vừa mất.
…

Chúng ta hay khóc khi mất, và thường quên vui vì điều vui sướng đó đã xảy ra.

Đừng khóc vì hết bánh. Hãy mỉm cười vì đã được ăn bánh.

Ai như trẻ em thì sẽ vào được nước thiên đàng.

Chúc các bạn một cuối tuần vui.

Với yêu thương,

Hoành

o0o

Hãy mỉm cười vì nó đã xảy ra – Smile because it happened

Dear Brothers and Sisters,

(I wrote this article on June 14, 2013. Now I’m reposting it and adding English. Actually, Thu Hương reminded me of this article. Thanks, TH.)

Dr. Seuss is the most famous children’s book writer in the US. And Dr. Seuss wrote an immortal sentence: Don’t cry because it’s over, smile because it happened.

Children probably think of a piece of cake or a short cartoon. But adults when hearing this sentence probably immediately think of a lost love.

Or a lost career.

Or a study abroad trip that has ended.

Or a long trip that has ended.

Or a great position that has just been lost.

…

We often cry when we lose, and often forget to be happy because that happy thing has happened.

Don’t cry because the cake is over. Smile because you have eaten the cake.

Those who are like children will enter the kingdom of heaven.

Wishing you a happy weekend.

With compassion.

Hoành

o0o

© copyright 2025
Trần Đình Hoành
Permitted for non-commercial use
http://www.dotchuoinon.com

Chào anh chị em,

Bao nhiêu kinh sách, bao nhiêu giáo huấn, bao nhiêu Thầy lớn, rốt cuộc đều nhắm vào một điểm trung tâm cho đời sống của mỗi chúng ta: Ta tập trung vào tôi – của tôi, vì tôi, do tôi, phục vụ tôi – hay tập trung vào mọi người – của mọi người, vì mọi người, do mọi người, phục vụ mọi người?

“Mọi người” cũng đã có ta trong đó. Bồ-tát độ mình để độ người. Ta lo cho ta để ta lo cho mọi người.

Nói cách cách ngắn gọn là ta vị kỷ hay ta vị tha?

Các bạn thấy rồi, người vị kỷ thì ai cũng chán, vì họ chẳng biết ai và chẳng biết gì ngoài họ, và họ luôn tranh cãi, đấu đá, giành giật, gian dối. Người vị tha thì hiền dịu, tĩnh lặng, từ bi hỷ xả.

Nếu bạn muốn lo cho mọi người thành công, cơm áo gạo tiền đầy đủ, thì đương nhiên bạn sẽ thành công và cơm áo gạo tiền đầy đủ trước khi bạn có thể dạy người khác thành công và cơm áo gạo tiền đầy đủ.

Đó là con đường mà chúng ta – cả nước, cả thế giới – có thể nâng đỡ nhau lên, theo mô hình của Đường Bồ tát.

Chúa Phật cũng chỉ muốn chúng ta được như vậy mà thôi. Và các vị đương nhiên là luôn hỗ trợ những người “độ mình để độ mọi người” như thế.

Be nice, be sweet, and win.

Với yêu thương,

Hoành

o0o

Ta và người – Me and others

Dear Brothers and Sisters,

Scriptures, teachings, and great teachers, all aim to a central point for the life of each of us: Do we focus on me – mine, for me, by me, serving me – or focus on others – of everyone, for everyone, by everyone, serving everyone?

“Everyone” also has me in it. Bodhisattvas save themselves to save others. We care for our self to care for everyone.

To put it briefly, are we selfish or altruistic?

You see, selfish people are boring to everyone, because they know no one and nothing but themselves, and they always argue, fight, compete, and lie. Altruistic people are gentle, calm, lovingly-kind, compassionate, empathetically joyful, and equanimous.

If you want to help everyone be successful and have enough food, clothing and money, then of course you shall be successful and have enough food, clothing, and money before you can teach others to be successful and have enough food, clothing and money.

That is the path that we – the whole country, the whole world – can support each other, following the model of the Bodhisattva Path.

God/Buddhas only want us to live that way. And of course, they always support those who “save themselves to save others.”

Be nice, be sweet, and win.

With compassion,

Hoành

o0o

© copyright 2025
Trần Đình Hoành
Permitted for non-commercial use
http://www.dotchuoinon.com

Chào các anh các chị,

Nửa ly nước, nói là đầy nửa ly cũng đúng, nói là lưng nửa ly cũng đúng. Bạn có thể tự chọn cách tư duy. Phần lớn mọi bạn sẽ nói: “Đương nhiên tôi chọn tư duy tích cực”; nhưng phần lớn các bạn, vì thói quen, thực sự tư duy tiêu cực – giận ghét, đấu đá, đâm sau lưng nhau, nói xấu nhau, bắt lỗi nhau, nói chung là ứng xử với mọi người và cuộc đời với một trái tim đầy tiêu cực. Người tiêu cực chẳng tin vào ai và chỉ tin vào khả năng sống sót của mình “trong cuộc đời cá lớn nuốt cá bé, người nịnh diệt người trung, người ác thắng người thiện.”

Nhưng có một điều này các bạn cần để ý: Thế giới là “thế giới cá lớn nuốt cá bé, người nịnh diệt người trung, người ác thắng người thiện.” Nhưng nếu chỉ có thế thôi thì trái đất đã bị nổ tung và biến mất lâu rồi, và mọi dân tộc đã bị diệt chủng lâu rồi. Nhưng thực sự là thế giới loài người vẫn còn sống mạnh cho đến ngày nay, với những phát minh về mọi mặt – IT, y học, luật học, giáo dục, âm nhạc, hội họa, bình đẳng, dân chủ, quyền làm người, dân quyền, hệ thống chính trị tam quyền độc lập – lập pháp, tư pháp và hành pháp, khám phá không gian và các hành tinh khác…

Nghĩa là, nhìn thật rõ ràng thì thế giới con người vẫn phát triển rất tốt qua nhiều ngàn năm dù là con người vẫn thanh trừng nhau qua mấy chục ngàn năm. Đó là vì thế giới luôn có những người thiện lành giữ vững thế giới – các thầy lớn như Phật Thích Ca, Chúa Giêsu, Tiên tri Muhammad, thánh Gandhi, Saint Paul, Saint Francis of Assisi, và rất nhiều vị thánh, Bồ-tát, A-la-hán, cùng rất nhiều đệ tử và tín đồ của các vị, lo sống thiện lành và tạo năng lượng tích cực bền vững cho thế giới.

Cho nên, lấy lịch sử làm bài học, các bạn hãy giữ vững niềm tin rằng những người thiện lành của thế giới có khả năng chống đỡ thế giới, dù thế giới có vẻ tồi tệ đến thế nào.

Hãy giữ vững lòng tin vào chúng ta, những trái tim thiện lành và tích cực, những cột trụ chống đỡ thế giới. Chúng ta sẽ giữ vững thế giới, dù thế giới lúc nào cũng có vẻ lung lay.

Nam-mô Bổn sư Thích Ca Mâu ni Phật. Amen.

Với yêu thương,

Hoành

o0o

Đừng mất niềm tin – Don’t lose your faith

Dear Brothers and Sisters,

Half a glass of water, it is correct to say that the glass is half full, it is also correct to say that the glass is half empty. You can choose your own way of thinking. Most of you will say: “Of course, I choose positive thinking”; but most of you, because of habit, actually think negatively – hating, fighting, stabbing each other in the back, badmouthing about each other, looking for each other’s faults… in general, treating everyone and life with a heart full of negativity.

Negative people do not trust anyone and they only believe in their ability to survive “in a life of big fish eating small fish, flatterers destroying loyal people, evil people defeating good people.”

However, there is one thing you need to pay attention to: The world is “a world where big fish eating small fish, flatterers destroying loyal people, and evil people defeating good people.” But if that were all, the earth would have exploded and disappeared long ago, and all ethnic groups would have been exterminated long ago. The truth is that the human world is still alive and well today, with inventions in all aspects – IT, medicine, law, education, music, painting, equality, democracy, human rights, civil rights, political systems of three independent powers – legislative, judicial and executive, exploration of space and other planets…

That is to say, looking at it clearly, the human world has still developed very well over thousands of years even though humans have been purging each other for tens of thousands of years. That is because the world has always had good people holding it up – great teachers like Sakyamuni Buddha, Lord Jesus, Prophet Muhammad, Saint Gandhi, Saint Paul, Saint Francis of Assisi, and many saints, Bodhisattvas, and Arhats, and many of their disciples and followers, who are concerned with living a good life and creating lasting positive energy for the world.

So, taking history as a lesson, let us keep our faith that the good people of the world are capable of holding up the world, no matter how bad the world seems.

Let us keep our faith in us, the good and positive hearts, the pillars holding up the world. We will hold up the world, no matter how shaky it seems.

Namo Sakyamuni Buddha. Amen.

With compassion,

Hoành

o0o

© copyright 2025
Trần Đình Hoành
Permitted for non-commercial use
http://www.dotchuoinon.com